Chính sách nhà ở xã hội (NƠXH) là chủ trương đúng, phù hợp với nhu cầu thực tế. Tuy nhiên, để chính sách này đi vào thực tiễn, đạt mục đích đề ra thì giải pháp thực hiện vô cùng quan trọng. Làm sao để kêu gọi các thành phần kinh tế tham gia đẩy mạnh việc phát triển NƠXH là việc cần làm.
Sau 2 năm khởi công, dự án nhà ở cho người
thu nhập thấp tại Chánh Mỹ (TX.TDM) vẫn chưa lên khỏi... ngọn cỏ
Chưa đạt như kỳ vọng
Theo tiếng gọi xây dựng NƠXH, tháng 11-2009, dự án Khu nhà ở an sinh (nhà ở cho người thu nhập thấp) do Tập đoàn Phát triển nhà và Đô thị (HUD) thuộc Bộ Xây dựng khởi công xây dựng tại Khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ, xã Chánh Mỹ, thị xã Thủ Dầu Một. Dự án nằm trong tổng thể Khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ giai đoạn I được xây dựng trên diện tích đất hơn 3 ha. Quy mô Khu nhà ở an sinh gồm 7 block chung cư cao 12 tầng có tổng diện tích sàn xây dựng là 95.396,9m2; trong đó diện tích sử dụng là 72.477,9m2 với tổng số căn hộ là 1.507 căn; diện tích mỗi căn hộ từ 32,7m2 đến 67,2m2. Theo chủ đầu tư cho biết, đối tượng tại khu nhà ở là cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang... và người có thu nhập thấp tại khu vực. Tổng vốn đầu tư cho Khu nhà ở an sinh trên 555 tỷ đồng.
Lúc khởi công dự án, chủ đầu tư cho rằng, dự kiến đến cuối năm 2011 dự án sẽ hoàn thành. Thế nhưng trở lại địa điểm trên, đã là quý 3 năm 2011 nhưng nơi mà gần 2 năm trước HUD khởi công rầm rộ xây dựng NƠXH chỉ thấy nơi đây toàn cỏ và cỏ. Xã Chánh Mỹ giờ chuẩn bị lên phường nên nhiều cơ sở hạ tầng được đầu tư, nâng cấp; song những block nhà ở an sinh cao tầng mà bao người dân kỳ vọng và chờ đợi giờ cũng chưa lên khỏi... ngọn cỏ!
Theo Đề án thí điểm xây dựng NƠXH đã được UBND tỉnh phê duyệt theo Quyết định số 3910/QĐ-UB ngày 10-12-2008, sau 3 năm triển khai, trên địa bàn tỉnh có tổng cộng 33 dự án NƠXH. Trong đó 4 dự án nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp thuộc lực lượng vũ trang nhân dân; 5 dự án cho học sinh, sinh viên các cơ sở đào tạo và 17 dự án nhà ở cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp do doanh nghiệp (DN) đăng ký tham gia... Đến nay, mới chỉ có một số dự án được đưa vào hoạt động của DN nhằm giữ chân công nhân, còn lại dự án thì đang trình hồ sơ mời thầu, dự án thì đang thỏa thuận địa điểm và dự án đang trong quá trình lập dự án! Ngay trong Đề án thí điểm xây dựng NƠXH, có đề cập việc sẽ xây dựng 12 chung cư; trong đó có 3 dự án (3 chung cư) sử dụng vốn ngân sách Nhà nước của tỉnh được giao cho Sở Xây dựng làm chủ đầu tư được triển khai, còn lại 9 dự án kêu gọi các thành phần kinh tế. Thế nhưng đến nay, ngoài 3 dự án do Sở Xây dựng đầu tư, vẫn chưa có DN nào dám bỏ vốn đầu tư vào 9 dự án này mặc dù ngành chức năng của tỉnh đã tổ chức hội nghị trong các năm 2009, 2010 nhằm kêu gọi các DN kinh doanh BĐS đầu tư vào lĩnh vực này. Nguyên nhân theo Sở Xây dựng là lợi nhuận thấp và thiếu nguồn vốn nên DN không đăng ký.
Chất “xúc tác” nào cho doanh nghiệp?
Vấn đề quan trọng hiện nay được dư luận quan tâm là những dự án NƠXH phục vụ cho người có thu nhập thấp liệu giá cả có thấp như mục tiêu đặt ra. Ngoài dự án NƠXH do Becamex IDC chuẩn bị đầu tư trong thời gian tới có giá bán dự kiến đưa ra khá thấp và chấp nhận được theo đúng nghĩa nhà ở cho người có thu nhập thấp, còn lại giá cả ở các dự án khác cũng đáng lo.
Tại Bình Dương, trong 2 dự án được khởi công là dự án NƠXH Phú Hòa do Sở Xây dựng đầu tư có diện tích 3.979,86m2 với vốn đầu tư 25,2 tỷ đồng và dự án do HUD đầu tư có diện tích sử dụng là 72.477,9m2 với tổng vốn đầu tư trên 555 tỷ đồng. Đối với dự án của HUD thì chưa triển khai được gì, nhưng nếu phân tích từ những tính toán ban đầu, nếu đem vốn đầu tư tính cho diện tích sử dụng, ước tính ban đầu mỗi m2 đất có giá đến hơn 7,6 triệu đồng/m2. Còn dự án NƠXH do Sở Xây dựng đầu tư, theo đại diện Sở Xây dựng trả lời, giá thuê nhà hiện nay chỉ là tạm tính với mức giá trung bình là 30.000 đồng/m2/tháng, giá chính thức sẽ được công bố sau khi hồ sơ quyết toán của chung cư Phú Hòa được phê duyệt. Nếu quả thật là giá thuê 30.000 đồng/m2, thì mỗi căn hộ nhỏ nhất 30m2, mỗi tháng người thuê phải trả 1,2 triệu đồng. Giá này không hề rẻ so với mặt bằng chung thuê nhà trọ tư nhân hiện nay trên địa bàn tỉnh; có chăng nơi này hơn nhà trọ ở chỗ là... cao tầng! Từ thực tế giá như vậy, dù trông đợi nhưng với người có thu nhập thấp và công nhân lao động với đồng lương có hạn thì chẳng giải quyết được gì!
Chính sách luôn là hoàn hảo nhưng giải pháp thực hiện mới là quan trọng. NƠXH chưa hấp dẫn DN đầu tư là vấn đề cần mổ xẻ. Vì sao DN không mặn mà với mô hình này dù rằng trên địa bàn có đến hơn 200 DN đang sở hữu chừng đó số lượng dự án khu dân cư. Theo ông N.Đ.N, Tổng Giám đốc Công ty A., một DN có nhiều dự án BĐS trên địa bàn cho biết trong một lần hội nghị về NƠXH rằng: “Trong quy định khi thực hiện dự án khu dân cư, DN phải chừa lại 10% quỹ đất cho Nhà nước. Công ty A. khi thực hiện cũng thế, sẽ bàn giao lại cho Nhà nước quỹ đất này chứ không muốn đầu tư NƠXH vì không hiệu quả”. Ý kiến của ông A. cũng là câu trả lời xác đáng vì sao 9 dự án chung cư mà Sở Xây dựng kêu gọi trong thời gian dài cũng chưa được DN nào để mắt.
Từ thực tế khách quan như vậy, phải chăng đã đến lúc phải có chất xúc tác cho NƠXH phát triển, cần hỗ trợ và ưu đãi nguồn vốn, mặt bằng, thuế... cụ thể để hấp dẫn các thành phần kinh tế đầu tư vào lĩnh vực này.
NGÔ MINH