Viêm ruột thừa và những điều cần biết

Viêm ruột thừa (VRT) trẻ em là một bệnh lý khá phổ biến, gần như ngày nào khoa ngoại cũng tiếp nhận và phẫu thuật cho 2 - 3 trường hợp VRT. Trong đó, có những trường hợp VRT chưa có biến chứng, mổ xong bé hồi phục rất nhanh; nhưng cũng có những trường hợp VRT khi nhập viện đã có biến chứng như vỡ, áp xe ruột thừa, mủ lan tràn khắp ổ bụng, mổ xong hậu phẫu còn nhiều sóng gió, thời gian nằm viện lâu, gây nhiều thắc mắc cho thân nhân của bé.

Nguyên nhân gây viêm ruột thừa?

Nếu vì một nguyên nhân nào đó làm cho lòng ruột thừa bị tắt nghẽn (do sỏi phân, quá sản tổ chức limpho ở thành ruột thừa, dị vật...) sẽ khiến cho ruột thừa bị sưng lên và nhiễm trùng, tạo thành ruột thừa viêm. 

Hình ảnh ruột thừa viêm qua ống kính nội soi

Biến chứng của viêm ruột thừa?

Nếu không điều trị, ruột thừa có thể bị hoại tử, vỡ ra, vi khuẩn tăng sinh làm mủ lan tràn ổ bụng gọi là viêm phúc mạc gây nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu), suy đa cơ quan và cuối cùng là tử vong.

Viêm ruột thừa xảy ra ở lứa tuổi nào?

VRT có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, thậm chí cả trẻ 3 - 4 tuổi. Những trường hợp này rất khó chẩn đoán vì trẻ chưa có khả năng diễn đạt rõ ràng tình trạng đau của mình và không dễ phân biệt với các bệnh lý có triệu chứng đau bụng khác. Đặc biệt, VRT ở trẻ tiến triển rất nhanh và có thể vỡ dễ dàng. Do vậy việc phát hiện và chẩn đoán sớm VRT để phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa bị viêm là rất cần thiết nhằm tránh những điều đáng tiếc có thể xảy ra.

Đối với các trường hợp ruột thừa khó, đau không điển hình, khi không loại trừ được VRT, đôi khi bác sĩ phải quyết định mổ thám sát, tránh trường hợp xấu nhất là ruột thừa vỡ gây biến chứng viêm phúc mạc.

Triệu chứng điển hình của viêm ruột thừa?

   Triệu chứng điển hình của VRT là đau vùng bụng dưới bên phải (còn gọi là hố chậu phải). Kiểu đau của VRT thường bắt đầu ở vùng quanh rốn trước khi khu trú ở hố chậu phải. Tuy nhiên với trẻ em, điểm đau rất khó xác định vì trẻ đa phần gặp bác sĩ là sợ, kêu khóc, không miêu tả được là đau ở đâu, thậm chí khám bụng chỗ nào cũng kêu đau. Trẻ bị VRT thường có môi khô, lưỡi dơ biểu hiện tình trạng nhiễm trùng. Phần lớn trẻ có sốt nhẹ, giao động 38 - 38,5 độ C, nhưng có khi trẻ không có triệu chứng này, chỉ khi đoạn ruột thừa viêm bị vỡ thì mới sốt.

Ngoài ra, bé sẽ có tình trạng mệt mỏi, chán ăn, bụng chướng do ruột bị kích thích kèm theo buồn nôn, nôn ói. Tiêu chảy có thể có hoặc không, nhưng nếu có sẽ làm tăng khả năng chẩn đoán. Biểu hiện nôn và tiêu chảy ở trẻ VRT cũng dễ bị nhầm với rối loạn tiêu hóa.

Trường hợp nào nên nghi ngờ trẻ bị viêm ruột thừa

Đúc kết lại, bác sĩ lưu ý các dấu hiệu sau ở một trẻ có khả năng bị VRT: Đau bụng vùng quanh rốn, hố chậu phải. Sốt nhẹ. Buồn nôn và nôn. Tiêu lỏng. Bụng chướng.

Các triệu chứng này có thể xuất hiện không đầy đủ. Do đó các bậc phụ huynh cần đưa con khám nếu trẻ đau bụng nhiều, không giảm sau 1 - 2 giờ, kèm theo nôn, đi lỏng hoặc sốt để được theo dõi tại bệnh viện vì việc theo dõi ở nhà rất nguy hiểm. Ngoài ra, các bậc phụ huynh không nên tự ý dùng thuốc giảm đau cho trẻ nếu trẻ đau bụng mà chưa xác định được nguyên nhân vì thuốc có thể làm mất các triệu chứng bệnh và gây khó khăn cho việc chẩn đoán của bác sĩ.

BS TRƯƠNG ANH MẬU (Khoa ngoại, BV Nhi Đồng 2, TP.HCM)

• Đau đầu âm ỉ cảnh báo phình mạch máu não (14/12)
• Hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư vú giai đoạn đầu (13/12)
• Tiêm vắc xin uốn ván - bạch hầu cho trẻ (13/12)
• Phẫu thuật 704 người bệnh sứt môi, hở hàm ếch (13/12)
• Sàng lọc trước sinh và sơ sinh: Phát hiện sớm dị tật bẩm sinh, can thiệp kịp thời (13/12)
• Ngủ điều độ giúp giảm gần 30% nguy cơ mắc các bệnh tim mạch (12/12)
• Gần 320 sản phẩm thuốc, vaccine và sinh phẩm y tế được cấp mới, gia hạn lưu hành (11/12)