Thời gian qua, tình trạng chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) vẫn còn diễn ra tại nhiều doanh nghiệp, đơn vị ở các địa phương trên cả nước. Đặc biệt, việc chậm đóng, trốn đóng BHXH diễn ra thời gian dài dẫn đến tình trạng khó có khả năng thu hồi, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.
Thực tế, đã có nhiều lao động khi ốm đau, thai sản, tai nạn lao động không được thanh toán chế độ, một số người lao động đến tuổi nghỉ hưu không được chốt sổ BHXH để giải quyết chế độ hưu trí vì chủ doanh nghiệp chưa nộp BHXH.
Cũng đã có những trường hợp người lao động khởi kiện người sử dụng lao động và thắng kiện nhưng lại khó thi hành án, kéo dài, hơn nữa mức phạt hành chính chưa đủ sức răn đe...
Tại Bình Dương, tình trạng chậm đóng BHXH trong năm 2023 và những tháng đầu năm 2024 đã giảm, thấp hơn so với chỉ tiêu của BHXH Việt Nam giao. Để có được kết quả đó, BHXH tỉnh đã chủ trì phối hợp với các cơ quan chức năng, trong đó có Công an tỉnh rà soát các đơn vị sử dụng lao động chưa đăng ký tham gia BHXH, BHTN, BHYT hoặc tham gia không đầy đủ để nắm bắt. Qua đó, kịp thời tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật liên quan nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của đơn vị sử dụng lao động, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động... Theo báo cáo của cơ quan chức năng, trong 3 tháng đầu năm 2024, cơ quan BHXH tỉnh đã phối hợp với các ngành chức năng triển khai thu hồi tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN đối với 22 đơn vị... Mặc dù vậy, nếu không có các biện pháp đồng bộ, quyết liệt và chế tài phù
hợp, đủ mạnh thì việc thu hồi nợ đọng chắc chắn sẽ còn gặp khó khăn, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế suy giảm, nhiều doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Để khắc phục tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, các đại biểu cũng đã thảo luận lần đầu về dự án Luật BHXH (sửa đổi). Một trong những điểm mới, nhận được sự quan tâm trong dự thảo luật lần này là quy định xử lý vi phạm về chậm đóng, trốn đóng BHXH trước tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH của doanh nghiệp diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Bên cạnh các biện pháp dân sự, hành chính còn tính đến cả biện pháp hình sự khi doanh nghiệp có dấu hiệu phạm tội trốn đóng BHXH theo quy định của Bộ luật Hình sự...
Hy vọng, với dự án Luật BHXH (sửa đổi) sau khi được thảo luận kỹ, bổ sung những điểm mới và thông qua sẽ có chế tài đủ mạnh, phù hợp, khả thi để khắc phục tình trạng chậm đóng, trốn đóng, nợ đọng BHXH đã kéo dài trong thời gian qua. Có như vậy, quyền lợi của người lao động mới được bảo đảm không bị thiệt thòi khi tham gia BHXH...
K.TÂN