Giải oan cho con cá rô đầu vuông!
Theo tài liệu của Trung tâm Khuyến nông quốc gia (Bộ NN-PTNT) và Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản tỉnh Hậu Giang, cá rô đầu vuông được phát hiện cách đây hơn 3 năm. Ông Nguyễn Văn Khải, ở ấp 5, xã Vĩnh Thuận Tây, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang được xem là người đầu tiên phát hiện, nuôi nhân giống cá rô đầu vuông vào năm 2008. Cũng từ đó, loài cá này trở nên nổi tiếng và được đặt tên là cá rô đầu vuông. Cá rô đầu vuông sau đó được nông dân nuôi nhân rộng ở Hậu Giang, An Giang, Vĩnh Long, Kiên Giang... Hiện tại, diện tích mặt nước nuôi cá rô đầu vuông ở một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đã lên tới hàng ngàn ha.
Tuy nhiên, từ trước Tết Nguyên đán 2011, không biết từ đâu tin đồn ăn cá rô đầu vuông bị ung thư, khiến cá rô đầu vuông rớt giá, người đầu tư nuôi cá lâm cảnh lao đao. Như vậy, sau các tin đồn ăn sầu riêng, ăn bưởi, ăn cá kèo bị ung thư, đến lượt cá rô đầu vuông bị mắc oan. Trước đây ở Tiền Giang cũng rộ tin đồn ăn sầu riêng, ăn bưởi bị ung thư khiến nhà vườn thiệt hại nặng nề do bán không được. Tuy nhiên, những tin đồn thất thiệt kiểu này ban đầu chỉ do một vài người thiếu hiểu biết dựng ra, sau đó lan truyền trên mạng nên người dân tưởng thật.
Mới đây, ngày 22-4, nhiều thông tin chính thống từ các nhà khoa học và ngành chức năng phủ nhận tin đồn thất thiệt về việc ăn cá rô đầu vuông bị ung thư. Kết quả phân tích hình thái và biến dị ADN ti thể cá rô đầu vuông của Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản, giữa cá rô đầu vuông và cá rô thường tương đồng 99% với toàn phần trình tự ADN ti thể. Hai loại cá rô này cùng một loại, sự khác biệt biến dị của cá rô đầu vuông nằm trong phạm vi loài. Do vậy không có chuyện ăn cá rô đầu vuông bị ung thư.
Một tin đồn vô cớ gây thiệt hại không nhỏ cho người nông dân liền mấy tháng trời mà đến nay mới có thông tin phủ nhận của ngành chức năng quả là phản ứng quá chậm. Tuy nhiên, nhiều người khi được hỏi đều tỏ ra ngơ ngác vì họ hoàn toàn không nghe. Các tiểu thương và người nội trợ cũng cho biết, do họ không có điều kiện đọc thông tin đồn đại mà hầu như chỉ xuất hiện trên mạng internet. Người am hiểu nguyên căn thì cho biết, cá rô đầu vuông bị rớt giá là do cung vượt cầu, thị trường không tiêu thụ kịp. Khi thấy nuôi cá rô đầu vuông lợi nhuận hấp dẫn đã kích thích nông dân đổ xô nuôi. Khi cá rớt giá thì treo ao, bây giờ cá mới nhích lên chút ít họ lại tiếp tục nuôi bất chấp điều kiện thời tiết, nguồn nước mà không biết nơi đó có thuận lợi, phù hợp hay không. Nhiều người nuôi, trong khi con cá rô đầu vuông chỉ tiêu thụ quanh quẩn ở thị trường nội địa nên tới mùa thu hoạch rộ chắc chắn lại tái diễn cảnh rớt giá.
Vì vậy, nuôi con gì, trồng cây gì cũng phải biết nhìn xa, trông rộng. Đối với con cá rô đầu vuông, đó là việc quy hoạch vùng nuôi, chỉ những nơi có điều kiện thuận lợi mới phát triển và phải gắn với nhu cầu thị trường để tránh trường hợp dội chợ, rớt giá như con cá rô đầu vuông. Trách nhiệm đó thuộc về các nhà quản lý, ngành chức năng trên lĩnh vực phát triển thủy hải sản...
THÁI PHONG
