Người viết muốn trở lại với câu chuyện mẹ Việt Nam anh hùng cũng là bởi, mấy hôm nay trên diễn đàn báo chí lại dấy lên những tranh luận xung quanh nhiều trường hợp mẹ anh hùng nhưng chưa được phong, truy tặng vì đã… tái giá! Gay gắt nhất, xác đáng và được nhiều người đồng tình nhất có lẽ là ý kiến phản biện giàu sức thuyết phục của bà Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội.
“Ở Việt Nam này, thử hỏi có người phụ nữ nào lấy chồng mà muốn chồng mình thành liệt sĩ để hưởng chính sách? Có người phụ nữ nào muốn chồng là liệt sĩ để mình đi lấy chồng khác không? Chắc là cũng không có đâu. Một người phụ nữ, chồng là liệt sĩ, phải đi lập gia đình lần thứ hai cũng là đau đớn với người ta rồi” - bà Mai đặt vấn đề đầy trăn trở vậy. Chính vì lập luận đầy trăn trở và hết sức nhân văn đó, bà Trương Thị Mai hối thúc các bộ, ngành liên quan, những cán bộ trực tiếp làm công tác chính sách cần nhanh chóng lập hồ sơ phong, truy tặng danh hiệu cao quý ấy cho các mẹ đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn theo quy định. Theo bà Mai, tiến độ càng nhanh càng tốt, bởi thời gian đã cạn dần, các mẹ không thể chờ lâu!
Vâng, chiến tranh giải phóng dân tộc đã lùi xa gần 40 năm kể từ ngày đất nước thống nhất. Thời gian ấy là quá dài để những người mẹ, những người vợ năm xưa tiễn chồng, con ra mặt trận cầm súng bảo vệ Tổ quốc trở thành những cụ bà, cụ cố, nhiều mẹ đã xa rời trần thế để về “đoàn tụ” với chồng, con. Và thực tế danh sách phong tặng ít hơn rất nhiều danh sách truy tặng đã nói lên tất cả.
“Mẹ già như chuối chín cây…”, câu hát đầy hình tượng ẩn dụ trong kho tàng âm nhạc Việt Nam như xoáy thêm nỗi đau mất mát nếu vin vào trường hợp của các mẹ Việt Nam anh hùng mà hậu thế hôm nay chưa kịp phong tặng để đáp đền...
TRIỆU PHONG