Dân gian thường gọi những người ăn cơm nhà làm việc công tại các ấp, khu phố là người “vác tù và hàng tổng”. Từ trước tới nay những người “vác tù và hàng tổng” thường không được hưởng lương, có chăng chỉ là “chút đỉnh” phụ cấp gọi là cho lấy có. Hầu hết những người này đều có trình độ, hiểu biết và có uy tín, được bà con trong ấp, khu phố tín nhiệm. Công việc mà họ phải làm thì tùy chức danh mà có cả “núi việc” không tên, như hòa giải tranh chấp con gà nhà này sang phá vườn nhà người khác; vợ chồng anh kia đánh lộn hay chửi nhau chỉ vì chồng mê nhậu; con cái nhà nọ tụ tập đánh bài ăn tiền... Đó là chưa kể những đợt cao điểm như điều tra dân số hay tuyên truyền chủ trương, pháp luật của Nhà nước thì những người “vác tù và hàng tổng” phải gần như suốt ngày đến từng nhà để giải thích cho dân hiểu!
Thông thường, một ấp hay khu phố có hàng trăm nóc gia, nên đã là người “vác tù và hàng tổng” thì quan hệ quen biết cũng rộng, do đó hễ cứ nhà nào có việc là y chang họ được mời. Đã không có lương, không làm được việc nhà mà mỗi tháng phải dự dăm ba cái đám cưới, năm bảy lần thôi nôi, đầy tháng, giỗ kỵ thì kể như những người “vác tù và hàng tổng” phải ngửa tay... xin tiền vợ là cái chắc!
Tại kỳ họp lần thứ 15 HĐND tỉnh khóa VII mới đây, các đại biểu đã thông qua một nghị quyết liên quan đến vấn đề “lương” cho cán bộ không chuyên trách cấp xã; cán bộ ấp, khu phố. Theo đó, tất cả các chức danh cán bộ không chuyên trách cấp xã đều được hưởng chế độ phụ cấp với hệ số 1,00/chức danh/tháng so với mức lương tối thiểu chung theo quy định của Nghị định 92/2009/NĐ-CP ngày 22-10-2009 về chức danh, số lượng, một số chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Thực hiện phụ cấp kiêm nhiệm đối với cán bộ, công chức, cán bộ không chuyên trách cấp xã được phân công kiêm nhiệm một hoặc nhiều chức danh thuộc cán bộ không chuyên trách cấp xã cũng được quy định trong nghị quyết này với mức hỗ trợ là 150.000 đồng/tháng/người (trừ các trường hợp đã được hưởng phụ cấp kiêm nhiệm được quy định tại khoản 1 Điều 10 Mục 2 Chương II Nghị định 92/2009/ NĐ-CP ngày 22-10-2009 về chức danh, số lượng, một số chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã).
Ngoài ra, nghị quyết cũng quy định thực hiện hỗ trợ đối với cán bộ không chuyên trách cấp xã theo trình độ chuyên môn nghiệp vụ được đào tạo phù hợp hoặc tương ứng với công việc được phân công với các mức hỗ trợ, như sau: đại học 1.000.000 đồng/tháng; cao đẳng 800.000 đồng/tháng; trung cấp 600.000 đồng/tháng và sơ cấp 470.000 đồng/tháng. Mức hỗ trợ trên được thực hiện trong suốt quá trình người “vác tù và hàng tổng” giữ các chức danh cán bộ không chuyên trách cấp xã. HĐND tỉnh cũng chấp thuận hỗ trợ công chức có trình độ sơ cấp chuyên môn là 200.000 đồng/người/tháng.
Đối với các chức danh cán bộ ấp, khu phố thì được thực hiện chế độ phụ cấp đối với 3 chức danh, gồm: Bí thư Chi bộ ấp, khu phố; Trưởng ấp, khu phố; Trưởng ban công tác Mặt trận ấp, khu phố với hệ số 1,00 so mức lương tối thiểu chung. Ngoài ra, HĐND tỉnh cũng chấp thuận hỗ trợ đối với 3 chức danh phó trưởng ấp; công an ấp, ấp đội với các mức hỗ trợ cụ thể: Phó trưởng ấp là 600.000 đồng/tháng; công an ấp và ấp đội có mức hỗ trợ là 500.000 đồng/tháng.
Số tiền hỗ trợ nói trên tuy chưa nhiều, nhưng sẽ góp phần không nhỏ an ủi những người “vác tù và hàng tổng”, để họ nhẹ lòng chuyện cơm, áo, gạo, tiền hàng ngày và toàn tâm, toàn ý với công việc được người dân ở khu ấp giao.
HÀN NGÂN