Trong quá trình chuyển đổi số (CĐS), người dân được xác định là trung tâm và cũng là người thụ hưởng những lợi ích thiết thực từ CĐS. Do vậy, để quá trình này thành công và đạt hiệu quả trong thực tiễn, điều quan trọng là phải tuyên truyền, nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng để người dân trở thành những công dân số.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, có 9 yếu tố để trở thành công dân số; đó là khả năng truy cập các nguồn thông tin số, khả năng giao tiếp trong môi trường số, kỹ năng số cơ bản, mua bán hàng hóa trên mạng, chuẩn mực đạo đức trong môi trường số, bảo vệ thể chất và tâm lý trước các ảnh hưởng từ môi trường số, quyền và trách nhiệm trong môi trường số, định danh và xác thực, dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư trong môi trường số.
Do đó, để mỗi người dân đều trở thành công dân số, tạo nền tảng cho xã hội số, một trong những trụ cột của quá trình CĐS, cần phải hướng người dân hoàn thiện năng lực bản thân theo các yếu tố của công dân số. Cùng với việc đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng cho người dân là rất cần thiết. Bởi, CĐS không thể thành công nếu như người dân vốn là chủ thể, lại chưa thể tiếp cận, sử dụng thành thạo các ứng dụng, thao tác truy cập nguồn thông tin, giao tiếp trên môi trường mạng… Thực tế con số người dân tham gia sử dụng dịch vụ công trực tuyến khá khiêm tốn cho thấy khả năng tiếp cận, kỹ năng công nghệ thông tin còn hạn chế của người dân. Đây cũng là yếu tố gây khó khăn cho quá trình CĐS thời gian qua.
Vấn đề đặt ra ở đây là làm sao để người dân nhanh chóng cải thiện kỹ năng, nâng cao nhận thức về CĐS? Cùng với công tác tuyên truyền, phát huy vai trò của các tổ công nghệ số cộng đồng, một giải pháp rất quan trọng là quá trình thực hiện CĐS phải hướng đến thực chất, tránh các cách làm hình thức, nhất là trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Điều này sẽ giúp người dân thấy được lợi ích thiết thực, tính hiệu quả, tiết kiệm khi CĐS. Một khi nhận thức được nâng lên, người dân sẽ chủ động tham gia, hướng tới trở thành công dân số…
ĐÀM THANH