Bản hùng ca sống mãi- Bài 3

Cập nhật: 23-09-2020 | 08:26:46

Bài 3: Chia lửa chiến trường

» Bản hùng ca sống mãi- Bài 1

Bài 2: Quân dân Thủ Dầu Một vùng lên!

Trước hành động tái xâm lược của thực dân Pháp và cuộc chiến đấu anh dũng của quân và dân Sài Gòn - Chợ Lớn, Tỉnh ủy Thủ Dầu Một chủ trương chi viện cho mặt trận Sài Gòn - Chợ Lớn để góp phần ngăn chặn sự lấn chiếm của giặc và chuẩn bị sẵn sàng mọi điều kiện để đánh địch tại chỗ.

Hừng hực khí thế

Theo lời kể của những nhân chứng lịch sử và sử sách còn lưu lại, thực hiện chủ trương đó, tại Mặt trận số 1 (còn gọi là Mặt trận tiền tuyến Sài Gòn - Gia Định hay Mặt trận phía đông) các đơn vị tự vệ phía bắc và một bộ phận công nhân của các đồn điền cao su Dầu Tiếng, Phước Hòa... đã tham gia chặn đánh từng bước tấn công, phá vòng vây của giặc. Góp sức với mặt trận này, Ủy ban Hành chánh kháng chiến chỉ đạo cho nhân dân, lực lượng tự vệ ở các huyện Châu Thành, Tân Uyên sẵn sàng chiến đấu, quyên góp thuốc men, gạo, vải, lương thực gửi ủng hộ các chiến sĩ đang trực tiếp chiến đấu.

Chiến khu An Sơn hôm nay đã đổi thay. Trong ảnh: Trường Mầm non Hoa Mai, xã An Sơn, TP.Thuận An vừa được khánh thành, đưa vào sử dụng

Ngày 23-9-1945 thực dân Pháp núp dưới bóng quân đội Anh vào tước vũ khí của quân đội Nhật ở Nam bộ, âm mưu quay trở lại xâm lược nước ta lần nữa. 7 giờ sáng ngày 23-9- 1945, Xứ ủy và Ủy ban Hành chính Nam bộ (sau đổi tên thành Ủy ban Kháng chiến) họp khẩn cấp tại phố Cây Mai (Chợ Lớn), đồng chí Hoàng Quốc Việt thay mặt Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh tham dự. Hội nghị quyết định phát động nhân dân kiên quyết kháng chiến chống xâm lược. Ủy ban Kháng chiến Nam bộ được thành lập, ra lệnh tổng bãi công, bãi thị, bất hợp tác với địch, phong tỏa địch. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Nam bộ sục sôi căm thù, nhất tề đứng dậy, xông ra mặt trận quyết chiến với quân xâm lược, mở ra một trang sử oanh liệt mới: Nam bộ kháng chiến.

Tại Mặt trận số 2 (còn gọi là Mặt trận tiền tuyến phía bắc hay Mặt trận Tham Lương), bộ đội của ta chiến đấu rất dũng cảm. Tại mặt trận này, đồng chí Lê Đức Anh chỉ huy một đoàn xe tải chở những “đội quân áo nâu”, “bộ phận tên ná” chi viện từ các đồn điền Lộc Ninh, Hớn Quản tiến về Sài Gòn, giúp kìm chân địch để các nơi khác ở Nam bộ có thêm thời gian chuẩn bị kháng chiến khi quân Pháp mở rộng đánh chiếm.

Khi giặc Pháp từ nội ô Sài Gòn mở rộng phạm vi lấn chiếm, quân ta chặn đánh tại cầu Bến Phân (Hóc Môn) thì sự chi viện của Thủ Dầu Một cho mặt trận này càng trở nên trực tiếp và có hiệu quả hơn về nhiều mặt. Tại quận Châu Thành, ta lập trạm tiếp đón lực lượng chi viện từ phía bắc tỉnh về, tổ chức nghỉ ngơi, bồi dưỡng quân trước khi đưa ra tiền tuyến. Trạm này đóng tại Nhà dưỡng lão tỉnh Thủ Dầu Một (gần ngã tư Chợ Đình) do Ủy ban Kháng chiến đệ nhị phòng tuyến khu vực Phú Hòa phụ trách. Ở phía nam, các xã thuộc huyện Lái Thiêu nằm ven sông Sài Gòn (nổi bật là xã An Sơn) cũng là hậu phương trực tiếp của tiền tuyến.

Ban Tiếp tế của tỉnh tổ chức nhiều đoàn ghe đi miền Trung, miền Tây Nam bộ trở về cập bến Bình Nhan (An Sơn) đầy ắp lương thực, thực phẩm (gạo, muối, trứng vịt, củ cải muối...) tất cả đều tạm đưa vào kho bảo quản, một phần lần lượt chuyển qua Mặt trận cầu Bến Phân, một phần cung cấp cho các lực lượng trong tỉnh từ phía bắc đi xuống tạm dừng chân tại đây và đi ra chiến đấu ở tiền tuyến. Các bộ phận lực lượng hoạt động tại cầu Bến Phân rút về bồi dưỡng củng cố ở đây. Lúc bấy giờ, An Sơn trở thành chiến khu đầu tiên của Thủ Dầu Một. Báo “Cảm tử”, cơ quan của Tổng Công đoàn Nam bộ, bố trí trên một chiếc ghe mui gồm Ban Biên tập và nhà in, từ An Phú Đông về đóng ở An Sơn, tiếp tục làm nhiệm vụ.

Trường Quân chính Quân khu 7 do các cán bộ Nam tiến phụ trách như Vương Anh Tuấn, Nguyễn Văn Diệu, Quang Phúc... ban đầu đóng ở An Phú Đông sau chuyển về An Sơn, rồi lại dời về xã Thuận Giao. Những tháng cuối năm 1945 đầu năm 1946, trường đào tạo hàng trăm học viên qua 2 khóa (khóa Hồ Chí Minh và khóa Võ Nguyên Giáp). Số cán bộ này được bổ sung cho các đơn vị chiến đấu các địa phương thuộc các tỉnh miền Đông và TP.Sài Gòn. Đối với tỉnh nhà, có một tốp 10 học viên đưa vào đội Cảm tử do Nguyễn Văn Lộng phụ trách, một tốp đưa về Lái Thiêu chịu trách nhiệm xây dựng lại cơ sở Việt Minh và chính quyền ở 7 xã thuộc tổng Bình Chánh. Hàng chục học viên khác đưa về các đơn vị thuộc Chi đội 1. Đặc biệt, một nữ học viên tên Lan được đưa về Sài Gòn hoạt động. Cô đã dũng cảm diệt tên Hiền Sĩ, một tên bút bồi Việt gian chuyên viết bài ca tụng giặc Pháp xâm lược và xuyên tạc kháng chiến.

Đồng bào An Sơn đã làm hết sức mình để phục vụ các cơ quan, đơn vị chiến đấu tạm dừng chân tại đây. Thanh niên nam nữ được tổ chức thành đội tự vệ chiến đấu, lo việc bố trí canh gác, tra xét những người lạ mặt vào chiến khu, đề phòng bọn xấu chui vào phá hoại. Nữ tự vệ An Sơn tổ chức đến một trung đội, là một trong những đội dân quân nữ đầu tiên của tỉnh.

Cùng với các hoạt động đánh địch tại mặt trận Sài Gòn - Chợ Lớn, công tác chuẩn bị đánh địch ngay trên địa phương cũng được xúc tiến mạnh mẽ. Ở tất cả các quận huyện Châu Thành, Bến Cát, Tân Uyên... lực lượng tự vệ cơ sở và bộ đội địa phương tích cực tập luyện quân sự, chuẩn bị vũ khí, phương án sẵn sàng phục kích chiến đấu ngăn địch lấn chiếm. Ở huyện Bến Cát, chính quyền địa phương đã lãnh đạo nhân dân, sắm sửa vũ khí, đào phá các ngả đường, đốn cây lập chướng ngại vật, bố trí các trận địa, mai phục chặn bước tiến của quân Pháp xâm lược. Ở các huyện Tân Uyên, Lái Thiêu, nhân dân tích cực hưởng ứng lời kêu gọi của Ủy ban Hành chánh kháng chiến tự trang bị vũ khí, dao găm, gậy tầm vông... tăng cường tuần tra, canh gác tại những vị trí hiểm yếu khi địch chưa đánh tới.

Trong những ngày sôi động chuẩn bị trực tiếp chiến đấu và phục vụ cho tuyến trước, “Tuần lễ vàng” được tổ chức rầm rộ tại TX.Thủ Dầu Một trên lầu công sở Phú Cường. Đồng bào, đa số là giới nữ, tấp nập lên lầu cởi dây chuyền, tháo nhẫn, lột bông tai quyên góp ủng hộ vào quỹ kháng chiến. Có người hiến tặng cả neo, vòng vàng, mỗi món đến 3 - 4 chỉ. Có chị ủng hộ cả nhẫn cưới của mình trong “Tuần lễ vàng”.

Phong trào quyên góp đồ đồng thau để xưởng quân giới làm vũ khí cũng được đông đảo đồng bào hưởng ứng. Nhà nào cũng mang đến địa điểm tiếp nhận hiến tặng rất nhiều các bộ lư, mâm đồng, mâm thau, nồi đồng...

Giá trị lịch sử

Một tháng sau Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám, vừa thành lập chính quyền, phát triển lực lượng chính trị và vũ trang, xây dựng cuộc sống mới của nhân dân, khẩn trương chuẩn bị kháng chiến, vừa chi viện có hiệu quả cho mặt trận Sài Gòn - Gia Định, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Thủ Dầu Một đã nỗ lực vượt qua bao khó khăn, thử thách, giành được những thắng lợi có ý nghĩa quyết định.

Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp tái xâm lược của quân và dân ta trong những ngày đầu ở Nam bộ có ý nghĩa rất to lớn, đã ngăn chặn một bước sự xâm lược của thực dân Pháp, đánh một đòn mạnh mẽ đầu tiên vào âm mưu đánh nhanh, thắng nhanh của thực dân Pháp, làm tiêu hao một bộ phận sinh lực địch, hoàn thành tốt nhiệm vụ kìm giữ chúng trong thành phố và các thị xã trong một thời gian dài, góp phần to lớn vào công cuộc đấu tranh giữ vững chính quyền nhân dân, chủ quyền dân tộc; đồng thời tỏ rõ tinh thần yêu nước quật cường và tinh thần chiến đấu anh dũng để bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta. Ghi nhận và biểu dương tinh thần chiến đấu kiên cường của quân dân Nam bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ đã tặng đồng bào Nam bộ danh hiệu vẻ vang: “Thành đồng Tổ quốc”.

Tinh thần chiến đấu quật cường, khơi dậy và phát huy truyền thống đoàn kết của toàn dân tộc vượt qua mọi khó khăn thách thức của Ngày Nam bộ kháng chiến vẫn còn nguyên giá trị và ngày càng sáng tỏ thêm ý nghĩa lịch sử. Đó sẽ là động lực to lớn cổ vũ toàn Đảng, toàn dân đồng tâm nhất trí, năng động, sáng tạo, tận dụng thời cơ, vượt qua thách thức, tiếp tục thắp sáng ngọn lửa Ngày Nam bộ kháng chiến năm xưa trong công cuộc bảo vệ, xây dựng đất nước hôm nay.

THU THẢO

Chia sẻ bài viết

Bản hùng ca sống mãi- Bài 3

TIÊU ĐIỂM

XEM NHIỀU