Trước nhiều thông tin về các mặt hàng đồ chơi trẻ em Trung Quốc (TQ) chứa các chất độc hại có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, người tiêu dùng (NTD) đã nhanh chóng quay lại những sản phẩm đồ chơi trung thu truyền thống với chất liệu gần gũi và thân thiện với trẻ em.
Đèn truyền thống “lên ngôi”
Nếu những năm trước nhiều phụ huynh phải tìm “đỏ mắt” mới mua cho con được những đồ chơi trung thu truyền thống thì năm nay xu hướng này có sự thay đổi. Trước dịp Tết Trung thu một tuần, thông tin đèn lồng nhựa TQ chứa chất cadimi (Cd) cao hơn 123 lần mức cho phép đã khiến nhiều người, lo lắng. Những đèn lồng này được sản xuất bằng nhựa, dùng pin do TQ sản xuất với đủ hình dáng chuồn chuồn, ong, bướm, robot… nhưng không có bất cứ thông tin chất lượng cũng như cảnh báo cho người tiêu dùng.
Mùa của đèn lồng truyền thống… lên ngôi Những năm trước đi dọc các cửa hàng bán đồ chơi trung thu chỉ thấy hình ảnh của những chiếc đèn ông sao xếp “khép nép” vào một góc, thay vào đó là những chiếc đèn lồng nhựa chạy pin với đủ màu sắc xanh, đỏ, tím, vàng. So với những chiếc đèn ông sao hay đèn lồng, mặt nạ… thì những sản phẩm này có giá cao hơn gấp đôi, thậm chí gấp ba. Một chiếc đèn ông sao có giá từ 5.000 - 15.000 đồng, đèn lồng từ 5.000 - 25.000 đồng… trong khi đó giá đèn lồng nhựa dao động trong khoảng 25.000 - 100.000 đồng/chiếc.
Trước, đồ chơi truyền thống Tết Trung thu thường bị “nhất bên trọng nhất bên khinh” là do thiết kế mẫu mã của đèn truyền thống ít có sự thay đổi, cải tiến. Trong khi các em thiếu nhi thường chuộng lồng đèn của TQ vì nó đáp ứng đầy đủ các điều kiện của một sản phẩm hoàn hảo như đa dạng về mẫu mã, tiện lợi trong cách sử dụng, nhiều tính năng. Chị Thu Hiền (phường Hiệp An, TP.TDM) đang loay hoay chọn đồ chơi cho con nói: “Đồ chơi TQ có nhạc, lại cử động được, nhiều hình dáng nên con bé rất thích, hễ dắt con đi mua là bé đòi cho bằng được! Tôi phải giải thích cho con hiểu là đèn đó có hóa chất độc hại, không tốt cho con. Con bé mới không đòi nữa”.
Đèn lồng nhựa và đồ chơi xuất xứ TQ có chất gây ung thư Tuy nhiên, khảo sát các cửa hàng bán đồ chơi Tết Trung thu năm nay, đèn lồng giấy, đầu lân, mặt nạ và đèn ông sao truyền thống đã được bày bán rất nhiều. “Đa phần người ta biết nên chọn mua đèn lồng giấy nhiều hơn. Đèn nhựa TQ năm nay bán chậm. Chắc năm sau sẽ bỏ luôn, khỏi nhập đèn nhựa này nữa”, chủ một tiệm đồ chơi trẻ em trên đường Đoàn Trần Nghiệp, chợ Thủ Dầu Một cho biết. Còn cửa hàng ở khu vực ngã tư chợ Đình buồn rầu nói: “Năm nay bánh trung thu bán đã chậm rồi, vậy mà còn thêm vụ đèn lồng nhựa TQ gây hại nữa. Mấy cái đèn này treo từ đầu mùa tới giờ chắc để… trang trí thôi, ít người hỏi mua lắm”.
Tăng cường kiểm tra chất lượng
Trên khắp diễn đàn mạng, các bà nội trợ cùng thể hiện sự “thông thái” của mình trong việc lựa chọn sản phẩm bảo đảm: “Sản phẩm TQ hiện đang bị tẩy chay ở nhiều nước giàu rồi. Các nước nghèo vì ít tiền nên vẫn dùng hàng TQ. Ngay ở các nước nghèo thì bộ phận có thu nhập khá cũng tẩy chay. Vì thế, đa số hàng này chảy về nông thôn. Hàng TQ như đồ chơi, trái cây, quần áo thì rất nhạy cảm với sức khỏe trẻ em”, một thành viên web lamchame. vn chia sẻ lo lắng khi những mặt hàng này đến tay những người nghèo, thiếu kiến thức.
Do còn nhiều nghi ngại vì các sản phẩm đồ chơi TQ xuất hiện tràn lan trên thị trường, chị Hà Lê Vân (phường Bình Hòa, TX.Thuận An) đã “tậu” cho mình một ít kinh nghiệm đề phòng: “Mình không rành lắm về mấy thứ này nhưng để yên tâm mình cứ vào cửa hàng bán đồ chơi trẻ con, chọn loại ghi xuất xứ Việt Nam và có chữ tiếng Việt rõ ràng là được”.
Sau khi thông tin đèn lồng nhựa TQ gây độc hại, Cục Quản lý thị trường (QLTT) - Bộ Công Thương đã gửi công điện khẩn đến chi cục QLTT các tỉnh, thành phố đề nghị kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh dịp Tết Trung thu 2012. Trong đó đặc biệt lưu ý kiểm tra và xử lý nghiêm đối với các trường hợp kinh doanh đồ chơi trẻ em thiếu an toàn.
Dù công điện này chưa tới địa phương nhưng theo thông tin từ Sở Công Thương tỉnh, theo kế hoạch hàng năm, Sở Công Thương đều tiến hành phối hợp cùng Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Sở Khoa học - Công nghệ tổ chức các đợt kiểm tra. Mới đây, hai đơn vị đã tiến hành kiểm tra các sản phẩm đồ chơi tại 2 điểm kinh doanh ở khu vực Mỹ Phước (huyện Bến Cát) và phát hiện, tịch thu 11 lồng đèn nhập lậu. Theo Chi cục QLTT, những sản phẩm nhập lậu, hàng cấm đều bị tịch thu, tiêu hủy theo quy định. Trong thời gian trước và sau Tết Trung thu, đơn vị này vẫn tăng cường công tác QLTT, phát hiện kịp thời các hoạt động sản xuất, kinh doanh vi phạm pháp luật, xử lý các hành vi gian lận thương mại, hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng. Tăng cường công tác giám sát, quản lý trong lưu thông, phân phối, kiểm tra chất lượng hàng hóa.
Bên cạnh những hoạt động thanh, kiểm tra định kỳ, đầu tháng 9, Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Sở Khoa học - Công nghệ tỉnh cũng đã phối hợp với Phòng Kinh tế TX.Dĩ An tổ chức buổi tập huấn tuyên truyền phổ biến các văn bản về tiêu chuẩn, chất lượng cho các đối tượng kinh doanh sản phẩm điện - điện tử, mũ bảo hiểm và đồ chơi trẻ em. Buổi tập huấn có sự tham gia của nhiều chủ cửa hàng kinh doanh đồ chơi trẻ em. Qua đó, tuyên truyền để những hộ này hiểu quy định sản phẩm đồ chơi cho trẻ phải bảo đảm Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn đồ chơi trẻ em (ĐCTE) - QCVN 3:2009/ BKHCN, có chứng nhận hợp quy, công bố và dán dấu hợp quy, nội dung ghi nhãn hàng hóa trước khi sản phẩm lưu thông trên thị trường.
Đồ chơi trẻ em phải gắn dấu CR
Theo quy định của Bộ Khoa học - Công nghệ, kể từ ngày 15-4-2010, tất cả sản phẩm đồ chơi trẻ em lưu thông trên thị trường phải có chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy và gắn dấu CR, được kiểm soát chặt chẽ về độ an toàn phù hợp theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn đồ chơi trẻ em (QCVN3). Theo quy định này, sản phẩm đồ chơi trẻ em được kiểm tra rất chặt chẽ với các phương pháp thử: thử cơ lý, thử chống cháy, thử hóa học, các nguyên tố độc hại, hàm lượng formaldehyde…
THANH LÊ