Hơn nửa thế kỷ vệ tinh đầu tiên của nhân loại

55 năm trước, ngày 4-10-1957, vệ tinh đầu tiên của Liên Xô lên vũ trụ khiến cả thế giới phải thán phục và mở màn cuộc chạy đua vào không gian giữa hai cường quốc Liên Xô và Mỹ.

  Sputnik-1 có nghĩa là "bạn đồng hành" - trên vệ phóng của tên lửa đẩy R-7 vào ngày này cách đây 55 năm, tại trung tâm không gian Baikonur, Kazakhstan. Vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người nặng 83 kg. Ảnh: NASA.  Một kỹ sư của Liên Xô đang chỉnh sửa chi tiết cuối cùng vệ tinh Sputkik-1 vào mùa thu năm 1957, trước khi đưa nó lên vũ trụ. Ảnh: NASA.  Tên lửa đẩy R-7 rời mặt đất, mang theo quả vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người. Sputnik-1 bay một vòng quanh trái đất theo quỹ đạo hình elip mất 96 phút. Vệ tinh sống trên quỹ đạo 3 tháng và rời khỏi vũ trụ ngày 4-1-1958. Ảnh: Novosti. Hình mở vỏ Sputnik-1. Sau khi vào không gian, Sputnik-1 đã chuyển về trái đất các thông tin từ khắp địa cầu bằng tín hiệu radio. Đồng thời, nó còn là một thiết bị đo nhiệt độ. Việc phóng vệ tinh này đã khởi đầu các phát triển mới về chính trị, quân sự, công nghệ và khoa học kỹ thuật. Sputnik, đánh dấu một kỷ nguyên không gian mới và cuộc chạy đua không gian giữa Mỹ và Nga. Ảnh: NASA.  Các sinh viên trẻ chiêm ngưỡng mô hình Sputnik-1 trưng bày tại trụ sở Liên hiệp quốc. Ảnh: UN/MB. Sputnik -1 có 4 chiếc ăng ten "râu" xòe ra xung quanh. Hai chiếc máy phát tín hiệu radio gắn trên vệ tinh đã gửi những tiếng "bíp bíp" đi khắp thế giới. Các thanh âm đơn giản này đánh dấu sự kiện con người bắt đầu tiến vào không gian. Ảnh: National Air and Space Museum.  Sputnik-1 là một quả cầu nhôm có đường kính 58 cm, bên trong chứa đầy Nitrogen và bay cách trái đất 900 km. Ảnh: NSSDC/ NASA.

  Một phiên bản của Sputnik-1. Chuyên gia trong chương trình vũ trụ Nga, Yuri Karash đánh giá, việc phóng vệ tinh Spuknik có ý nghĩa đối với nhân loại như sự kiện phát hiện ra châu Mỹ có ý nghĩa đối với Columbus. Bằng việc phóng Sputnik, con người đã bắt đầu mở rộng môi trường nghiên cứu ra bên ngoài trái đất. Ảnh: Chabot Space & Science CenterVisitors. 

Trong khi Sputnik-1 đang bay vòng quanh trái đất thì vào ngày 3-11-1957, Liên Xô tiếp tục cho phóng vệ tinh Sputnik 2 có trọng lượng lớn hơn nhiều lần. Quả vệ tinh nặng nửa tấn này mang theo chú chó Laika và đây cũng là lần đầu tiên con người đưa một sinh vật sống lên vũ trụ.

Các cuộc phóng vệ tinh Sputnik thành công của Nga đã trở thành nguyên nhân trực tiếp cho việc thành lập Cơ quan Quản lý Hàng không và Không gian Mỹ (NASA). Tháng 7-1958, Quốc hội Mỹ đã thông qua kế hoạch Hành động Không gian và Vũ trũ Quốc gia (thường gọi là "Space Act"). NASA thành lập vào 1-10-1958. Ảnh: National Air and Space Museum.

• Tình bạn ngày càng khăng khít giữa ông Trump và Elon Musk (23/11)