Chỉ chưa đầy một tháng, tại một số ngân hàng (NH) trong nước đã xảy ra nhiều sự cố rủi ro, gian lận trong hoạt động thanh toán thẻ (TTT) và thanh toán điện tử (TTĐT). Thực tế này đòi hỏi các NH cần tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức người dùng, đồng thời đầu tư nhiều hơn về công nghệ, hiện đại hóa hệ thống nhằm bảo đảm an toàn khi giao dịch.
Tài khoản của khách hàng cần được bảo đảm an toàn tuyệt đối. Trong ảnh: Khách hàng rút tiền tại một máy ATM của HDBank Bình Dương (TP.Thủ Dầu Một) Ảnh minh họa
Đầu tư nhiều hơn cho an toàn bảo mật
Liên tiếp các vụ chủ tài khoản mất tiền dù không giao dịch những ngày qua đang gây tâm lý lo lắng cho khách hàng khi thanh toán qua mạng, giao dịch trực tuyến. Anh Lý, ở phường Phú Hòa, TP.Thủ Dầu Một, cho biết hiện NH nào cũng nói mức độ bảo mật của mình thuộc hàng chất lượng cao, nhưng khả năng bị hacker xâm nhập ăn cắp dữ liệu vẫn liên tục xảy ra. “Việc trống đánh xuôi, kèn thổi ngược đang khiến chúng tôi lo sợ. Chúng tôi cần được bảo mật thông tin tên/mật khẩu và tài sản là tiền trong tài khoản của mình”. Chị Trần Kim Thoa, ở phường An Thạnh, TX.Thuận An, chia sẻ: “Chúng tôi rất cần NH và cơ quan chức năng nhanh chóng làm sáng tỏ những băn khoăn, lo ngại của các chủ thẻ về tình trạng mất tiền trong tài khoản đang xảy ra như hiện nay”.
Chia sẻ tại hội nghị trực tuyến toàn quốc “Bảo đảm an ninh, an toàn trong TTĐT, TTT” do NH Nhà nước (NN) Việt Nam tổ chức mới đây, Phó Tổng Giám đốc Vietinbank Trần Công Quỳnh Lân, nhìn nhận mặc dù các NH đã đầu tư rất nhiều cho hệ thống NH lõi (core banking), Mobile Banking và Internet Banking, nhưng liên tiếp những sự cố mất tiền trong tài khoản ở cả thẻ ATM lẫn thẻ tín dụng gần đây cho thấy các NH cần đầu tư nhiều hơn nữa cho an toàn bảo mật. Theo ông Lân, hiện nay ngoài xu hướng dùng token với khả năng ký giao dịch (transaction singning), đã xuất hiện một số công nghệ xác thực tiên tiến như công nghệ xác thực sinh trắc học qua vân tay, ánh mắt, giọng nói... Các NH trong nước cần tiếp cận, tìm hiểu những công nghệ mới này để tăng cường an toàn bảo mật thêm cho khách hàng. Ngoài ra, NH cũng nên đầu tư về các công nghệ xác thực, cảnh báo rủi ro theo hành vi khách hàng, đưa công nghệ vào phân tích và giám sát thói quen giao dịch của khách hàng nhằm phát hiện và ngăn chặn những rủi ro có thể xảy đến trong thanh toán trực tuyến.
Đại diện nhiều NH trên địa bàn tỉnh cho rằng hiện tượng gian lận, lừa đảo liên quan đến giao dịch tài chính cá nhân xuất hiện nhiều ở Việt Nam gần đây không phải mới. Ở nhiều quốc gia phát triển như Mỹ và các nước châu Âu, những vụ việc tương tự cũng xảy ra với nhiều chiêu trò khác nhau và ngày càng tinh vi. Do đó thời gian qua, các NH thương mại đã tăng cường cảnh báo, khuyến cáo khách hàng cần bảo mật thông tin thẻ, tên đăng nhập, mật khẩu truy cập, mã xác thực OTP và không truy cập các trang web giả mạo. Theo một số chuyên gia tài chính, bên cạnh việc khuyến cáo khách hàng, các NH cũng cần tăng cường nâng cấp quy trình bảo mật để phòng ngừa tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi.
Tiến sĩ Phan Văn Thường, giảng viên khoa Kinh tế trường Đại học Thủ Dầu Một, cho biết không chỉ ở Việt Nam mà nhiều NH trên thế giới vẫn xảy ra mất tiền trên tài khoản do bị tấn công từ hacker mạng hoặc bị ăn cắp thông tin qua các trang web độc hại. Tuy vậy, các NH trong nước cần đánh giá đúng tình hình trong từng thời điểm để có giải pháp bảo mật hiệu quả. Hiện tại các loại thẻ quốc tế của các NH đều áp dụng thẻ chip có công nghệ bảo mật rất cao, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Nhưng đối với thẻ thanh toán nội địa (ATM), nhìn chung các NH đang sử dụng hình thức thẻ từ, đây là loại thẻ có công nghệ bảo mật chưa cao. Để thay đổi từ thẻ từ sang thẻ chip có công nghệ bảo mật cao hơn, đòi hỏi các NH phải trải qua một quá trình đầu tư. Đây là một áp lực đối với các NH hiện nay.
Nhiều giải pháp chấn chỉnh
Tính đến cuối tháng 7-2016, toàn quốc có trên 17.300 máy ATM và hơn 240.660 máy POS được lắp đặt. Số lượng thẻ phát hành đạt trên 107 triệu thẻ (tăng gấp 3,48 lần so với năm 2010). Trong một cuộc họp mới đây, Phó Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Kim Anh, cho biết tới đây NH sẽ nghiên cứu sớm ban hành tiêu chuẩn thẻ chip nội địa và chỉ đạo các TCTD chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip theo đúng lộ trình NHNN đã phê duyệt để giảm thiểu những rủi ro, tổn thất cho các bên khi tham gia giao dịch thẻ. |
Ông Lân cho rằng một thất thoát bình thường có thể không gây ra sự chú ý, nhưng chỉ cần một sự cố về hệ thống Intrenet Banking và Mobile Banking sẽ gây ra chấn động lớn cho khách hàng. “Thất thoát về tiền bạc thì không lớn, những thất thoát về niềm tin là vô cùng lớn. Do vậy, toàn hệ thống NH cần có những hành động thiết thực để củng cố lại niềm tin khách hàng”, ông Lân nói.
Theo Phó Thống đốc NHNN Việt Nam Nguyễn Kim Anh, ngành đã đề ra một loạt giải pháp chấn chỉnh hoạt động nhằm bảo đảm an toàn thông tin, hệ thống thông tin của toàn ngành. Theo đó, NHNN đã đề nghị từ nay đến 30-10, Cục Công nghệ và Tin học của NH làm việc với Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm công nghệ cao (C50) và Cục An ninh mạng của Bộ Công an, Cục An toàn thông tin và Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam của Bộ Thông tin - Truyền thông xây dựng và hoàn thành triển khai chương trình kiểm tra và giám sát các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt của các tổ chức tín dụng (TCTD), các tổ chức trung gian thanh toán trên địa bàn.
Cùng với đó, các TCTD phải tiến hành tổng kiểm tra, rà soát toàn bộ quy trình nghiệp vụ, hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực và việc tổ chức thực hiện những quy định đã ban hành, các dịch vụ phụ trợ liên quan như tổng đài hỗ trợ trực tuyến, giải quyết khiếu nại... của các hệ thống thanh toán và TTT. Bên cạnh đó, định kỳ rà soát, bổ sung các thiết bị bảo đảm an ninh, an toàn cho ATM như lắp đặt camera giám sát, hệ thống báo động sự cố, hệ thống chống trộm; kiểm tra ATM/POS để kịp thời phát hiện và ngăn chặn các thiết bị lắp đặt trái phép nhằm trộm cắp thông tin của chủ thẻ...
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cũng cho rằng khách hàng sử dụng dịch vụ NH và thanh toán trên lãnh thổ Việt Nam có thể yên tâm với hệ thống thanh toán hiện nay và quyền lợi của khách hàng sẽ được bảo đảm theo quy định của pháp luật. Trong quá trình sử dụng dịch vụ, khách hàng cần tuyệt đối tuân thủ theo hướng dẫn của NH, khi gặp sự cố khách hàng cần bình tĩnh phối hợp với các NH, cơ quan điều tra để giải quyết vụ việc. Khách hàng cũng cần nâng cao cảnh giác với những thủ đoạn của tội phạm trên mạng; không nên cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản, mật mã… cho những đối tượng nghi vấn khi được yêu cầu để tránh bị lợi dụng.
Theo Tiến sĩ Phan Văn Thường, giảng viên khoa Kinh tế trường Đại học Thủ Dầu Một, các vụ mất tiền trên tài khoản vừa qua có tác động nhất định tới tâm lý của các chủ thẻ. Hiện nay ngày càng nhiều người dân lựa chọn hình thức thanh toán thông qua thẻ. Điều này đòi hỏi cần có sự bảo đảm chắc chắn từ phía NH rằng tiền của khách hàng trên tài khoản tuyệt đối được an toàn.
THANH HỒNG