Dịch bệnh Covid-19 đã làm thay đổi thói quen của người tiêu dùng, cùng với đó là việc Chính phủ đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) đã khiến nhiều người dùng phương thức thanh toán online qua ngân hàng điện tử, qua thẻ hoặc ví điện tử.
Khách hàng quẹt thẻ khi mua sắm tại siêu thị Co.opmart Chợ Đình
Khuyến khích
Hiện nay, các siêu thị như Co.opmart, Big C, Aeon Mall, các cửa hàng tiện lợi hoặc chuyên doanh kim khí điện máy, điện tử… đang triển khai nhiều giải pháp tạo điều kiện cho khách hàng quen dần với các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khi mua sắm, từ quẹt thẻ, ví điện tử Momo đến thẻ Visa chạm, quét mã QR… Mua một món hàng tại một cửa hàng tiện lợi trên đại lộ Bình Dương, chị Trần Thanh Hà, ngụ phường Phú Hòa, TP.Thủ Dầu Một đưa mã QR thanh toán Momo cho nhân viên, trong tích tắc giao dịch hoàn tất. “Mình chủ yếu tính tiền qua thẻ và Momo, vừa không phải nhập mã PIN hay ký giấy mà còn được tích điểm đổi quà như thẻ cào điện thoại, vé xem phim miễn phí. Số tiền mỗi lần giao dịch trong ví cũng hiển thị rõ ràng”, chị Hà giải thích.
Nhiều khách hàng nghĩ rằng TTKDTM hiện chỉ có quẹt thẻ. Tuy nhiên, tại nhiều siêu thị hoặc các điểm bán hàng hiện đại, nhiều hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khác như quét mã QR, ví điện tử... đã được áp dụng. Tại Trung tâm Thương mại Vincom Dĩ An cũng đã có phương thức thanh toán bằng thẻ. “Đợt này mình mua ít nên chọn hình thức nhận ngay, còn mua nhiều sẽ chọn giao hàng tận nhà. Thanh toán bằng thẻ cho nhanh gọn, chỉ để vài ngàn lẻ trả tiền giữ xe”, chị Trần Thị Hồng, phường Dĩ An, TP.Dĩ An cho biết. Mặt hàng tại Vincom Dĩ An cũng rất đa dạng, từ thực phẩm đóng sẵn đến tươi sống đều có mã để quét. Thông qua ứng dụng điện tử, khách hàng có thể thanh toán bằng ví điện tử, thẻ VISA/MasterCard, thẻ ATM nội địa hay tiền mặt tại quầy đều được.
Tăng tốc
Ngày 30-12-2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định phê duyệt đề án Phát triển TTKDTM tại Việt Nam, giai đoạn 2016-2020 (Quyết định 2545/QĐ-TTg). Sau gần 4 năm triển khai, TTKDTM đang có những tín hiệu phát triển tích cực. Trong đó, có các doanh nghiệp bán lẻ triển khai nhiều giải pháp, góp phần tạo chuyển biến rõ nét.
Ghi nhận từ các nhà bán lẻ tại Bình Dương như Vinmart, Co.opmart, Big C, Aeon Mall… từ khi xảy ra dịch bệnh Covid-19, các nhà bán lẻ đẩy mạnh tuyên truyền, gia tăng triển khai các hình thức khuyến mại lẫn số lượng ưu đãi dành cho khách hàng. Đến nay, số lượng người chọn TTKDTM tại các đơn vị tăng lên đáng kể. Ông Phạm Phú Hiền, Giám đốc Lotte Mart Bình Dương, cho biết lúc đầu người dùng còn lấn cấn, nhưng được nhân viên siêu thị hướng dẫn nên nay nhiều người dùng cũng quen, tự tin thanh toán nhiều hơn. Từ đó, tỷ lệ thanh toán qua hình thức điện tử cũng tăng lên.
Tương tự, bà Vũ Thanh Trúc, Giám đốc Siêu thị Co.opmart Chợ Đình (TP.Thủ Dầu Một), cho biết Sài Gòn Co.op nhận thức rõ trong chủ trương thúc đẩy TTKDTM, người dùng là trọng tâm. Vì vậy, 3 năm trở lại đây, Sài Gòn Co.op đã đẩy mạnh truyền thông về lợi ích của mua sắm không tiền mặt tại các siêu thị trong hệ thống. Sài Gòn Co.op đã phối hợp với các ngân hàng, các tổ chức thanh toán trung gian và ví điện tử đưa ra nhiều chương trình ưu đãi dành riêng cho khách hàng của hệ thống siêu thị như khuyến mại, tặng quà khi mua hàng trả qua thẻ Visa, quét mã QR hoặc dùng ví điện tử. Với những hoạt động khuyến khích này, nếu như trước đây khách chỉ dùng thẻ để thanh toán hóa đơn giá trị lớn thì nay đã thanh toán bằng thẻ cho những hóa đơn mua hàng vài trăm ngàn đồng, vừa tiện lợi vừa tích điểm thưởng thay cho thẻ thành viên (thẻ đồng thương hiệu) nên khách hàng rất hài lòng, tốc độ TTKDTM đang tăng lên rất nhanh.
Cũng theo bà Trúc, những nỗ lực của nhà bán lẻ chỉ mang lại hiệu quả khi Nhà nước có giải pháp mạnh mẽ hơn để có thể thúc đẩy TTKDTM. Trong đó, cần có giải pháp quy hoạch tổng thể hệ thống chấp nhận máy cà thẻ (POS), quy hoạch lại các đơn vị cung ứng dịch vụ TTKDTM. Theo đó, các ngân hàng nên đầu tư nhiều hơn máy POS tại các điểm kinh doanh của siêu thị, tránh để tình trạng máy hư hỏng nhiều, khắc phục sự cố nhanh. Đồng thời, miễn giảm 100% hoặc một phần phí cà thẻ. Bên cạnh đó, các ngành có liên quan hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa trong công tác tuyên truyền đến mọi người dân, qua đó tạo điều kiện nhanh hơn quá trình TTKDTM.
THANH HỒNG