Suốt 5 năm qua, nhiều khu vực ở Mexico có đường biên giới với Mỹ liên tục bị giằng xé bởi bạo lực mà nguyên nhân chủ yếu liên quan đến nạn buôn người và ma túy.
Giữa tháng 5 vừa qua, cảnh sát bang Chiapas, Mexico đã bắt giữ hai xe tải nhồi nhét đến 513 người đang trên đường hướng tới biên giới Mỹ. Đây là chuyến xe chở người di cư lậu sang Mỹ đông nhất từng bị phát hiện, người đi tìm "miền đất hứa" bị nhồi nhét không khác gì hàng hóa. Nhiều giờ liền, họ phải bám chặt vào các sợi dây trong thùng xe để giữ mình thẳng đứng để có chỗ thêm cho nhiều người khác. Dù trần xe được khoan nhiều lỗ để lấy không khí nhưng những người bị bắt khai với cảnh sát rằng họ không có đủ dưỡng khí để thở và kiệt sức vì mất nước. Tuy nhiên, họ vẫn còn may mắn vì chưa trở thành "mồi ngon" cho các băng đảng tội phạm đang chờ sẵn ở biên giới.
Xe chở người nhập cư lậu bị phát hiện tại Chiapas.
Trước đó, chính quyền bang Tamaulipas, cách bang Texas (Mỹ) khoảng 150km đã phát hiện một ngôi mộ tập thể với ít nhất 145 thi thể. Tháng 8 năm ngoái, xác của 72 người mang quốc tịch Trung và Nam Mỹ cũng được tìm thấy ở ngoại ô thành phố này khi họ đang trên đường tới Mỹ. Nạn nhân trong những ngôi mộ tập thể phần đông là người Ecuador, Brazil, Honduras, El Salvadore đang trên đường tới Mỹ để tìm cơ hội đổi đời. Tuy nhiên, họ chưa kịp đặt chân lên "Miền đất hứa" thì đã bị các băng nhóm tội phạm ở Tamaulipas bắt cóc, cướp tài sản và bắn chết.
Theo thống kê của Liên hiệp quốc (LHQ), các vụ chuyển người bất hợp pháp xuyên biên giới Mexico - Mỹ đem về cho bọn buôn người khoảng 6,6 tỷ USD mỗi năm. Đó là chưa kể 1 tỷ USD khác thu được của những người từ các quốc gia Trung Mỹ qua Mexico để đến Mỹ. Lợi nhuận quả là kếch xù nếu so với các hoạt động tội phạm khác như buôn ma túy, vũ khí. Những kẻ vận chuyển người bất hợp pháp hầu như chẳng mất mát gì khi vụ việc đổ bể vì thường người di cư bất hợp pháp đều trao số phận cho những kẻ mà thậm chí họ không biết danh tính.
Hiện tại hai băng đảng được giới an ninh sở tại xác định thống lĩnh địa bàn hoạt động vùng biên giới Mexico - Mỹ là Gulf và Zetas. Trên thực tế, Zetas là một nhánh của Gulf tách ra. Nhưng tập hợp lực lượng của nhóm này gồm những tay súng đánh thuê nên không hề thua kém Gulf. Ngoài ma túy, hai tổ chức tội phạm này còn vươn tay sang các lĩnh vực hoạt động tội phạm khác như bắt cóc con tin để tống tiền, chuyển người di cư bất hợp pháp và rút trộm xăng dầu, khí đốt từ các ống dẫn trong khu vực.
Tình trạng bạo lực dọc biên giới Mexico - Mỹ đã khiến nhiều người dân luôn phải sống trong cảnh nơm nớp sợ hãi. Ở nhiều khu vực gần biên giới Mỹ, người dân Mexico không mấy ai dám ra đường sau 7 giờ tối. Một quan chức chính quyền địa phương cho biết, cuộc chiến chống tội phạm trong khu vực vấp phải trở ngại lớn do các băng đảng tại đây sở hữu rất nhiều loại vũ khí từ lựu đạn, súng AK, thuốc nổ đến cả tên lửa vác vai.
Những năm gần đây, Chính phủ liên bang Mexico đã tăng cường thêm hàng trăm binh sĩ tại những khu vực nhằm cải thiện tình hình. Nhưng những nỗ lực kiểm soát an ninh của chính quyền dường như chẳng thấm tháp gì trước hoạt động tinh vi và rộng lớn của các băng nhóm tội phạm câu kết với nhau từ sâu trong nội địa đến sát các vùng biên.
Theo Hà Nội Mới