Phát triển nhà ở xã hội: Nhiều vướng mắc, khó khăn cần tháo gỡ

 Tại buổi làm việc mới đây với đoàn công tác của Chính phủ, ông Võ Văn Minh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị Bộ Xây dựng xem xét, có phương án tháo gỡ khó khăn để đạt mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội (NƠXH) theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời tạo thuận lợi để người lao động tiếp cận được NƠXH, ổn định đời sống.

Nhiều dự án NƠXH tại Bình Dương đáp ứng tốt nhu cầu của công nhân lao động, người dân trên địa bàn. Trong ảnh: Một góc khu NƠXH Định Hòa, TP.Thủ Dầu Một

 Thủ tục phức tạp

Bình Dương hiện có khoảng 1,5 triệu lao động, trong đó hơn 50% là lao động ngoài tỉnh. Để đáp ứng nhà ở cho người dân, công nhân lao động, Bình Dương đặc biệt quan tâm phát triển mô hình NƠXH. Theo đó, tỉnh đã phê duyệt, triển khai đề án phát triển NƠXH từ hơn 10 năm trước. Điều này đã giúp hàng trăm ngàn công nhân lao động, người thu nhập thấp có mái ấm an cư lạc nghiệp, ổn định cuộc sống. Trong giai đoạn 2011-2020, Bình Dương đã phát triển 40 dự án NƠXH, nhà ở công nhân, với khoảng 60.000 căn hộ, đáp ứng chỗ ở cho 200.000 người.

Tuy nhiên, hiện nay người lao động thu nhập thấp vẫn khó để được sở hữu NƠXH, thủ tục mua nhà rườm rà, chính sách hỗ trợ vay vốn chưa phù hợp. Chị Phạm Thị Tuyết, công nhân Công ty Giày da Thông Dụng, TP.Thuận An, chia sẻ: “Đối với công nhân xa quê, nhiều năm gắn bó với Bình Dương, việc được sở hữu một căn nhà để ổn định cuộc sống là niềm mơ ước. Tôi mong muốn thủ tục vay vốn mua NƠXH được dễ dàng và thuận lợi hơn”.

Ông Lưu Đình Thông, Giám đốc Ban Quản lý dự án NƠXH thuộc khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ, phường Chánh Mỹ, TP.Thủ Dầu Một, cho biết hiện nay khách hàng của dự án đang gặp vướng mắc trong thủ tục hồ sơ. Đơn cử như các trường hợp nơi làm việc không xác nhận được thực trạng nhà ở hoặc điều kiện thu nhập... Do đó, trường hợp này hồ sơ thủ tục cũng không được xét duyệt.

Báo cáo những khó khăn, vướng mắc trong xây dựng NƠXH, kinh doanh bất động sản, ông Võ Văn Minh, Chủ tịch UBND tỉnh, cho biết trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, mua - bán NƠXH còn phức tạp và kéo dài, việc xét duyệt các đối tượng hưởng chính sách NƠXH phải qua nhiều bước… gây nhiều khó khăn. Cụ thể, dự án NƠXH được miễn tiền sử dụng đất nhưng vẫn phải thực hiện thủ tục tính tiền sử dụng đất để miễn. Các đối tượng hưởng chính sách NƠXH phải được các cơ quan có thẩm quyền quyết định. Bên cạnh đó, việc xác định giá bán, cho thuê, mua NƠXH phải được cơ quan Nhà nước cấp tỉnh thẩm định, kéo dài thời gian do phải chờ kết quả kiểm toán, làm chậm trễ thời gian được huy động vốn cho doanh nghiệp. Các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư dự án NƠXH, nhà ở cho công nhân đã ban hành chưa đủ hấp dẫn, không thực chất, không thu hút, khuyến khích chủ đầu tư. Nhiều doanh nghiệp lo ngại đầu tư dự án NƠXH vướng nhiều thủ tục, khó triển khai, không ra được sản phẩm…

Cần tạo điều kiện tối đa

Luật Nhà ở hiện hành chưa có quy định cho phép tổ chức doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc đối tượng được mua, thuê mua NƠXH. Trong khi, thực tế nhu cầu của các tổ chức doanh nghiệp, hợp tác xã muốn mua, thuê NƠXH để cho người lao động của họ thuê lại là rất lớn. Tại buổi làm việc với đoàn công tác của Chính phủ, ông Võ Văn Minh, Chủ tịch UBND tỉnh, đề nghị Bộ Xây dựng xem xét, có phương án tháo gỡ khó khăn để đạt mục tiêu xây dựng 1 triệu căn NƠXH như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và bất động sản, Bộ Xây dựng, cho biết Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và giao Bộ Xây dựng phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tạo điều kiện để phát triển NƠXH. Bộ Xây dựng đang chủ trì xây dựng quy trình rút gọn các thủ tục hành chính trong lựa chọn chủ đầu tư và triển khai thực hiện dự án NƠXH để tiết kiệm thời gian huy động vốn, khuyến khích các nguồn lực xã hội tham gia.

Ông Vương Duy Dũng đề nghị các địa phương phải ban hành kế hoạch cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo phát triển NƠXH. Các địa phương cần chủ động bố trí kinh phí, tổ chức giải phóng mặt bằng, có quỹ đất sạch để triển khai NƠXH; tổ chức đấu giá, đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, kinh nghiệm, triển khai bảo đảm công khai, minh bạch, tăng tỷ lệ ký quỹ, bảo lãnh để bảo đảm lựa chọn nhà đầu tư có tiềm lực tốt. Bên cạnh đó, các địa phương cần đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị triển khai dự án NƠXH trên quỹ đất 20% các dự án này theo tiến độ được phê duyệt. Ngoài ra, các địa phương cần có cơ chế, giải pháp cụ thể để rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư xây dựng dự án, tạo nguồn cung cho thị trường, tận dụng nguồn vốn ưu đãi phát triển NƠXH.

Ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và bất động sản, Bộ Xây dựng, cho biết: “Bộ Xây dựng đang tham mưu Chính phủ ban hành nghị định liên quan đến NƠXH, trong đó có những quy định cụ thể về đối tượng thuê, mua NƠXH, thủ tục, hồ sơ để thuê, mua NƠXH… làm căn cứ để thúc đẩy phát triển NƠXH trong thời gian tới”.

PHƯƠNG LÊ