Năm học 2019-2020 đã đi vào hoạt động ổn định. Trước khi bước vào năm học mới, học sinh (HS) được cha mẹ mua sắm đủ bộ sách giáo khoa (SGK) phục vụ cho nhu cầu học tập. Trong bộ sách của các em, ngoài sách học theo quy định, còn có những quyển sách bài tập, sách tham khảo (STK) do HS, phụ huynh HS tự mua sắm. Tuy nhiên, để lựa chọn được một cuốn STK hay và bảo đảm chất lượng giữa rất nhiều loại sách như hiện nay thì quả không đơn giản.
Phụ huynh chọn mua sách giáo khoa cho con
Cân nhắc khi mua sách tham khảo
Từ nhiều năm nay, cùng với SGK, sách vở bổ trợ, trên thị trường còn có STK phục vụ nhu cầu học tập của HS. Nếu như với HS THCS, THPT các em chủ động tìm kiếm sách vở phục vụ học tập, thì phụ huynh có con em học tiểu học tự lựa chọn STK cho con học. Tìm đến các nhà sách lớn trong những ngày này, chúng tôi nhận thấy STK rất phong phú, chỉ với một môn học nhưng có rất nhiều loại của nhiều nhà xuất bản khác nhau. Thực tế, có những quầy kệ, STK chiếm số lượng nhiều hơn so với SGK. Trong số đó, STK dành cho HS tiểu học là nhiều hơn cả, chỉ riêng ở môn tiếng Việt lớp 2 đã có hơn 10 tựa sách, như: Giúp em học tốt tiếng Việt, giải bài tập tiếng Việt, tuyển tập 100 bài văn hay, 199 bài và đoạn văn hay, những bài làm văn mẫu...
“Nhằm bảo đảm quyền lợi của cha mẹ HS, tránh việc mua nhầm sách vở giả, in lậu, ảnh hưởng đến chất lượng dạy học, trước năm học sở đã yêu cầu Trưởng phòng GD-ĐT huyện, thị, thành phố quán triệt đến hiệu trưởng các trường không tự ý chọn địa chỉ cung cấp SGK không rõ nguồn gốc, mua bán cho HS hoặc giới thiệu và đưa sách tham khảo không rõ địa chỉ cung cấp, phân phối vào trường học, ảnh hưởng đến uy tín nhà trường và chất lượng học tập của HS. Nhà trường có thể cho HS đăng ký tại trường trên tinh thần tự nguyện, không ép buộc”. (Bà Nguyễn Hồng Sáng, Giám đốc Sở GD-ĐT) |
Chúng tôi trò chuyện với một phụ huynh đang tìm mua sách, chị tâm sự, chị là giáo viên tiểu học đã nghỉ hưu nhiều năm nay. Vì muốn cháu học tốt tiếng Việt, chị tìm đến nhà sách mua STK, nhưng thật sự lúng túng bởi có quá nhiều đầu sách, nên vẫn còn phân vân chưa biết chọn sách nào.
Thấy được nhu cầu của người học, nhiều nhà xuất bản đã biên soạn STK ở nhiều môn học khác nhau. Thử lật xem nội dung vài quyển tập làm văn, chúng tôi thấy có những đề bài giống nhau, nhưng mỗi tác giả diễn đạt khác nhau. Điều đó đã gây khó cho phụ huynh và HS khi lựa chọn STK. Em Nguyễn Yến Thanh, HS lớp 9 cho biết, em muốn mua sách giúp học tốt môn ngữ văn, nhưng có nhiều nhà xuất bản như: Đại học Quốc gia Hà Nội, Nhà xuất bản Tổng hợp TP.Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Đà Nẵng... nên vẫn còn phân vân khi lựa chọn STK.
Với HS THCS, THPT, những quyển STK thật sự sẽ giúp ích cho các em trong việc bổ sung kiến thức, nhưng với HS tiểu học liệu có cần thiết hay không. Bởi, những đề bài tập làm văn cho HS tả con người, con vật, cây cỏ, thiên nhiên... hiện hữu trong cuộc sống hàng ngày. Trường hợp giáo viên có phương pháp giảng dạy tốt, về nhà các em được cha mẹ bổ sung thêm, thì các em không cần đến STK. Một phụ huynh ở phường Chánh Nghĩa (TP.Thủ Dầu Một) cho biết, từ trước đến nay chị không mua cho con bất kỳ loại STK nào, kể cả môn tiếng Việt, vì sợ con học theo khuôn mẫu, không có sự sáng tạo. Vậy mà suốt những năm học tiểu học con chị vẫn đạt loại giỏi. Nay cháu lên THCS chị cũng nói không với sách mẫu, khi cần thông tin học tập con có thể lên mạng internet tìm kiếm.
Thầy Dương Châu, giáo viên lớp 5 trường Tiểu học Nguyễn Trãi ((TP.Thủ Dầu Một) cho rằng: “Với STK, phụ huynh mua xem để hỗ trợ dạy con học, không nên cho các em đọc. Thực tế, SGK có bài tập nào, thì STK có bài giải ấy, thậm chí có nhiều cách giải, nhiều bài văn mẫu hơn. Trong quá trình giảng dạy, không ít lần thầy phát hiện có trường hợp HS sau khi đọc STK đã viết theo sách mẫu mà không chủ động tư duy, điều này rất tai hại”. Từ những thực tế trên, để tránh tình trạng HS sa đà vào sách mẫu hiện nay giáo viên ở các trường tiểu học hầu như ít giao bài về nhà cho HS, cố gắng giúp HS thuộc bài và làm bài tập ngay tại lớp.
Đề phòng sách giả
Năm học mới đã trôi qua gần 1 tháng, nhưng các công ty sách cũng như một bộ phận phụ huynh vẫn còn bức xúc về tình trạng SGK giả, in lậu, nhất là sách tiếng Anh và các loại sách, vở bổ trợ buổi 2 của HS tiểu học. Bà Đỗ Thị Nữ, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Sách - thiết bị giáo dục Bình Dương đã đưa cho chúng tôi xem những quyển tập viết của HS tiểu học. Những quyển này hình thức bên ngoài tương tự như quyển tập thông thường, nhưng chất liệu giấy đẹp hơn, chữ viết, hình ảnh sắc nét hơn, giá thành hơn 20.000 đồng/ quyển. Chính vì vậy những loại này rất dễ bị in lậu.
Một loại sách giả khác xuất hiện trên thị trường đó là sách tiếng Anh. Bà Nguyễn Hồng Sáng, Giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT), cho biết qua khảo sát tình hình chuẩn bị sách cho HS đầu năm học 2019-2020, Sở GD-ĐT đã phát hiện nhiều cơ sở kinh doanh trên địa bàn tỉnh phát hành tràn lan sách giả, nổi bật là sách tiếng Anh. Sở đã biên soạn quyển Notebook of English Grade 1 và quyển Notebook of English Grade 2 dành cho HS lớp 1 và lớp 2 rèn luyện viết các từ mới, mẫu câu và làm bài tập tiếng Anh bổ trợ cho giáo trình chính là sách Tiny Talk 1A và Tiny Talk 1B của Nhà xuất bản Đại học Oxford. Từ năm học 2012-2013, sở đã ký chấp thuận bản quyền cho Công ty Cổ phần Phát hành sách TP.Hồ Chí Minh - Fahasa xin giấy phép xuất bản, in ấn và phát hành 2 quyển sách trên ở toàn địa bàn tỉnh. Ấn bản gốc của 2 quyển này bảo đảm kiểu chữ và màu sắc chính xác, loại giấy in tốt bảo đảm không thấm, không lem mực và sách bền cho HS sử dụng lâu dài.
“Hiện tại, nhiều cơ sở phát hành sách trên địa bàn tỉnh đã và đang phát hành tràn lan bất hợp pháp 2 quyển này với chất lượng rất kém. Tuy nhiên, giá sách giả, sách in lậu được bày bán cũng bằng với giá sách gốc là 35.000 đồng/quyển”, bà Sáng cho biết thêm.
HỒNG THÁI