USD càng tăng các doanh nghiệp (DN) tiếp tục đau đầu với bài toán ngoại tệ, khi thời gian qua không thể mua được USD tại ngân hàng (NH) và nếu mua được cũng phải mua với giá cao hơn mức giá niêm yết.
Lý do mấu chốt khiến tỷ giá tăng mạnh, đó là tâm lý găm giữ USD chờ tăng giá xuất hiện càng nhiều hơn khi con số nhập siêu tháng 9 lên đến 8,6 tỷ USD được công bố. Một nguyên nhân nữa khiến tâm lý đầu cơ càng được đẩy cao là do tỷ giá VND/USD không được điều chỉnh tăng từ từ, mà điều chỉnh mạnh, bất ngờ đã tạo tâm lý găm giữ USD của người dân và DN. Đơn cử như lần gần đây nhất, NH Nhà nước điều chỉnh tăng mạnh 2,1%. Theo dự báo tỷ giá còn tăng tiếp đã tạo nên tâm lý giữ USD.
Lãi suất (LS) vay từ NH cũng khiến DN... rối tung. Một mặt thì Chính phủ thông báo sẽ kéo giảm LS xuống còn 11%/năm. Phía Hiệp hội NH cũng làm nhiều động tác vận động NH “nghe lời” để giảm LS đầu ra. Tuy nhiên mấy tháng trôi qua, LS vẫn còn chót vót. Đầu tiên là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đang có xu hướng tăng cao. CPI tháng 9 đã tăng đột biến lên mức 1,31% so với tháng 8, làm dấy lên những quan ngại về lạm phát vượt mục tiêu đặt ra. Đương nhiên, khi CPI tăng thì LS không thể giảm vì nếu giảm, NH sẽ không thể huy động. Thứ hai là các chương trình khuyến mãi vẫn đã, đang và sẽ được các NH triển khai để cạnh tranh huy động trong những tháng cuối năm khiến chi phí vốn bị đẩy lên cao. Nói LS 11% nhưng nếu tính thêm các chương trình này thì LS huy động thực tế lên tới 12 - 13%. Vì vậy, khó có thể hy vọng LS cho vay sẽ giảm xuống. Đặc biệt, việc các DN, các tập đoàn kinh tế phát hành một lượng trái phiếu có giá trị cực lớn với LS từ 14 - 16% là một cản trở rất lớn cho việc giảm LS từ phía các NH. Chính điều đó cho thấy bài toán giảm LS cần có những chính sách thiết thực từ phía cơ quan điều hành chứ không chỉ là hô hào như hiện nay.
Về cơ bản, biểu LS mới công bố tại các NH hầu như không có sự khác biệt lớn. Tính đến thời điểm hiện nay chỉ có NH Techcombank đưa ra biểu LS dưới 11%/năm. Cụ thể, LS huy động từ 1 - 36 tháng dao động từ 10,08 - 10,96%/năm. LS huy động kỳ hạn tuần từ 9,3 - 9,9%/năm, thấp hơn mặt bằng chung của các NH khác từ 0,3 - 0,5%/năm. Một số NH khác vẫn áp dụng LS thẳng hàng 11%/năm cho các kỳ hạn 1 - 12 tháng, nhưng các kỳ hạn dài LS thấp hơn. Tại NH Đại Á, các kỳ hạn từ 18 tháng trở lên, LS huy động cũng chỉ còn 10,86%/năm. Tại NH Vietinbank, mức tối đa 11%/năm được xác định từ 1 - 12 tháng; các kỳ hạn trên 12 tháng thấp hơn, từ 10,5 - 10,8%/năm
THẢO VY