Con số thống kê trong 4 tháng đầu năm cho thấy, gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu của cả nước tiếp tục duy trì đà tăng trưởng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp (DN) gỗ của Bình Dương và cả nước bắt đầu chú trọng nhiều hơn đến khách hàng ngay tại sân nhà.
Sản xuất ván lát sàn gỗ xuất khẩu tại Công ty gỗ Kim Thành A (TX.Thuận An). Ảnh: XUÂN VĨ
Xuất khẩu tăng nhẹ
Trong 4 tháng đầu năm 2016, kim ngạch xuất khẩu gỗ của cả nước đạt 2,102 tỷ USD, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm 2015; trong đó xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt 1,537 tỷ USD, DN vốn đầu tư nước ngoài xuất khẩu đạt gần 996 triệu USD. Điều đáng quan tâm là thị trường Mỹ chỉ tăng 1,29% so với cùng kỳ năm trước; một số thị trường xuất khẩu giảm như Nhật Bản giảm 12,05%, Hàn Quốc giảm 2,7%, Anh giảm 10,6%... so với cùng kỳ năm 2015.
Ông Lưu Phước Lộc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chế biến gỗ Bình Dương (BIFA) cho biết, kim ngạch xuất khẩu gỗ của cả nước từ đầu năm đến nay vẫn tăng trưởng là nhờ xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc tăng mạnh, chỉ trong tháng 4-2016 giá trị xuất khẩu sang thị trường này đạt 97 triệu USD, tăng 50,56% so với tháng 3-2016. Còn theo lãnh đạo một số DN gỗ tại Bình Dương, lý do thị trường Mỹ sụt giảm là do nhu cầu mua sắm dịp hè của người dân Mỹ giảm, họ tập trung chi tiêu cho nhu cầu du lịch. Trong khi đó, cũng cần kể đến các DN sản xuất và nhập khẩu gỗ đang có tín hiệu tốt khi hàng rào thuế quan mà Mỹ cam kết dỡ bỏ sau khi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có hiệu lực. Ngoài ra, hiện nay, một số DN quy mô lớn về sản xuất và xuất khẩu gỗ tại Bình Dương đang trong quá trình tái cơ cấu, cổ phần hóa cũng ảnh hưởng lớn tới việc sản xuất và xuất khẩu gỗ.
Đại diện BIFA thông tin thêm, các nước châu Âu đang thu hẹp quy mô sản xuất, trong khi Trung Quốc đang bị Mỹ áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với mặt hàng gỗ. Đây chính là cơ hội tốt để gỗ và sản phẩm gỗ của cả nước mở rộng quy mô thị trường. Tuy nhiên, thách thức cũng không ít khi chúng ta phải chịu sự cạnh tranh giữa các đối tác trong TPP ở thị trường xuất khẩu. Đối với thị trường nội địa, các DN cũng cần củng cố lại thị trường để đứng vững và phát triển.
Giữ vững thị trường truyền thống
Hội chợ gỗ và nông sản vừa được tổ chức tại TP.Hồ Chí Minh đã thu hút đông đảo DN ngành gỗ tham gia. Hội chợ này có đến 500 gian hàng chủ yếu là hàng thủ công mỹ nghệ và sản phẩm gỗ, từ gỗ rừng trồng cho tới các loại gỗ nhập khẩu. Hội chợ được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá cao và coi đây chính là sự kiện xúc tiến thương mại quan trọng đối với nhóm ngành hàng gỗ.
Ông Trần Thành Trung, Giám đốc Công ty Gỗ MT (TX. Dĩ An) chia sẻ, tham gia hội chợ lần này bản thân các DN nội rút ra nhiều bài học. Thực tế cho thấy, thị trường trong nước còn rất nhiều tiềm năng, trong khi đó các DN hiện nay lại quá chú trọng thị trường xuất khẩu. Qua hội chợ cũng cho thấy, sản phẩm gỗ của các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia… có chất lượng và giá cả hết sức cạnh tranh so với sản phẩm gỗ trong nước. Điều này đặt ra thách thức lớn cho ngành gỗ cả nước nói chung và tỉnh Bình Dương nói riêng. Ngoài ra, các đối thủ đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc đang xúc tiến các bước để cho ra đời chuỗi cửa hàng bán lẻ đồ gỗ tại khu vực phía Nam. Đây là thông tin rất đáng quan tâm đối với BIFA.
Vấn đề DN ngành gỗ cần làm hiện nay là giữ vững thị trường nội địa, bên cạnh duy trì nguồn khách hàng châu Âu và Mỹ ổn định. Đối với thị trường Mỹ, chứng minh nguồn gốc gỗ hợp pháp rất quan trọng. Thực tế, trong thời gian qua, nhiều DN của Bình Dương chủ động nhập khẩu nguồn gỗ nguyên liệu từ Mỹ, sau đó xuất ngược sản phẩm lại phía nước bạn để bảo đảm tính hợp pháp của nguồn gốc gỗ nguyên liệu. Lãnh đạo một DN gỗ trên địa bàn TX.Thuận An chia sẻ thêm, để giữ vững thị trường châu Âu, vấn đề môi trường là rất quan trọng. Điều này được thể hiện rất rõ trong các cam kết khi Việt Nam ký kết các FTA đa phương, song phương, nhất là đối với các nước tham gia TPP.
Vừa qua, Sở Công thương đã tổ chức họp nghiệm thu đề tài “Nghiên cứu, áp dụng phương pháp sản xuất sạch hơn để xây dựng mô hình mẫu sản xuất sạch hơn đặc trưng cho DN chế biến gỗ và may mặc trên địa bàn tỉnh Bình Dương” do Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp tỉnh chủ trì thực hiện. Đây là nỗ lực chung của các cơ quan chức năng cùng chung tay với DN gỗ đi vào nề nếp, cũng như bảo vệ môi trường, một cam kết bắt buộc mỗi DN phải chấp hành nghiêm túc khi tham gia sân chơi toàn cầu.
XUÂN VĨ