Trùm truyền thông Murdoch: Tham vọng bất chấp tất cả

Vụ bê bối lớn của tờ báo News of the World do ông trùm truyền thông Rupert Murdoch quản lý không những khiến tờ báo này bị đóng cửa mà toàn bộ đế chế truyền thông của ông ta tại các nước nói tiếng Anh đang chao đảo. Vụ bê bối không chỉ gói gọn trong vấn đề đánh cắp thông tin của mọi giới mà còn lan sang cả các quan chức bị đồng tiền của nhà tài phiệt này mua chuộc.

Hình thành đế chế của Murdoch

Với tài sản gần 7 tỷ USD, Rupert Murdoch được tạp chí Forbes xếp ở vị trí thứ 17 trong danh sách những người giàu nhất thế giới. Murdoch sinh ngày 11-3-1931 tại Melbourne, Australia. Do cha ông cũng làm trong một tờ báo khu vực nên ông sớm làm quen với nghề báo ngay từ nhỏ. Khi cha mất năm ông 22 tuổi, Murdoch trở về từ Đại học Oxford ở Anh, trở thành giám đốc điều hành tờ News Limited vào năm 1953. Từ đó, ông mở rộng tầm hoạt động, bắt đầu bằng việc mua tờ Sunday Times ở Perth, bang Tây Australia.

  Murdoch phát biểu với báo chí Anh sau khi xin lỗi gia đình bé Milly Dowler.

Những năm kế tiếp, Murdoch đã hình thành cho chính mình một hệ thống kinh doanh năng động tại Australia, mua thêm nhiều tờ báo tỉnh lẻ và vùng quê ở các bang New South Wales, Queensland, Victoria, trong đó có tờ báo lá cải phát hành buổi chiều tại Sydney-The Daily Mirror. Năm 1964, Murdoch phát triển sang New Zealand bằng cách mua lại nhiều tờ báo ở đây. Cũng vào năm này, Murdoch khai trương tờ The Australian, nhật báo cấp quốc gia đầu tiên của Australia. Chính nhờ tờ báo này Murdoch được nhiều người kính trọng, tạo ảnh hưởng chính trị.

Nhưng bước tiến mạnh nhất của ông trùm truyền thông này là vào năm 1968, khi bước chân vào Anh với việc mua tờ News of the World và một năm sau mua luôn tờ The Sun rồi biến tờ The Sun thành báo lá cải. Đến năm 2006, mỗi ngày The Sun bán được 3 triệu tờ. Tờ Times và The Sunday Times từ nhà quản lý Canada cũng về tay Murdoch vào năm 1981.

Những năm 1980-1990, đế chế truyền thông của Murdoch đã ủng hộ nhiệt tình cho Thủ tướng Anh lúc đó là bà Margaret Thatcher. Khi kỷ nguyên Thatcher và John Major kết thúc, Murdoch chuyển sang ủng hộ Công đảng của Thủ tướng Anh Tony Blair.

Chuyện ông này bí mật gặp gỡ Thủ tướng Blair bàn chuyện quốc sự cũng trở thành chủ đề cho báo chí Anh thời bấy giờ. Cựu phát ngôn viên của Thủ tướng Gordon Brown vào năm 2009 cho biết, ông Brown và Murdoch thường xuyên trao đổi với nhau. Sau khi Công đảng thất cử, Murdoch nhanh chóng quay sang ủng hộ đảng Bảo thủ của Thủ tướng David Camreon.

Murdoch đánh dấu sự có mặt tại Mỹ vào năm 1973, khi ông mua tờ San Antonio Express-News sau đó là các tờ Star, New York Post. Năm 1985, ông nhập tịch Mỹ để có thể mua các kênh truyền hình Mỹ theo luật nước này. Từ đó, phim trường 20th Century Fox, kênh truyền hình Fox News và 8 kênh khác của Công ty Truyền hình Fox về tay ông. Năm 2007, Murdoch bỏ ra 5 tỷ USD mua tờ báo the Wall Street Journal.

Tại châu Á, năm 1983, Murdoch mua kênh Star TV từ nhà sáng lập Richard Li ở Hồng Công (Trung Quốc) với giá 1 tỷ USD. Đây là mạng lưới truyền hình vệ tinh lớn nhất châu Á. Tuy nhiên, do chính phủ Trung Quốc hạn chế hệ thống kênh này nên kế hoạch mở rộng vùng phủ sóng của Murdoch tại châu Á không được như mong đợi.

Dùng thủ đoạn moi tin giật gân

Vụ bê bối mới nhất bắt đầu khi tờ News of the World tường thuật chi tiết cuộc sống tại cung điện Hoàng gia Anh vào năm 2005. Điện Buckingham lập tức cảnh báo cho cảnh sát Anh rằng chức năng thư thoại trong điện thoại di động của Hoàng tử William có thể đã bị xâm nhập. Cuộc điều tra của cảnh sát dẫn đến việc bắt giữ biên tập viên chuyên về Hoàng gia Clive Goodman của tờ báo này và nhà điều tra tư nhân Glenn Mulcaire. Mulcaire thừa nhận còn xâm nhập nhiều hộp thư thoại của các nhân vật nổi tiếng khác.

Les Hinton, lúc đó là chủ tịch của công ty News International (NI-thuộc tập đoàn News Corp quản lý tờ News of the World) phát biểu trước các nghị sĩ Anh vào tháng 3-2007 rằng, cuộc điều tra nội bộ cho thấy không có dấu hiệu về việc xâm nhập rộng rãi điện thoại di động của các nhân vật nổi tiếng.

Hai tháng sau, Ủy ban khiếu kiện báo chí (PCC), cơ quan tự giám sát của báo chí, cũng đã ủng hộ quan điểm của Hinton. Thế nhưng nhiều người vẫn nghi ngờ các vụ xâm nhập như vậy chỉ là hạnh động đơn lẻ và ban biên tập News of the World không hay biết.

Năm 2009, nhật báo The Guardian tiết lộ nhiều nhân vật nổi tiếng trong giới nghệ sĩ và cả chính trị gia bị xâm nhập lấy cắp thông tin trong điện thoại.

Theo Guardian, có khoảng 3.000 người tại Anh bị News of the World lấy cắp thông tin. Năm 2010, có tin cho rằng Max Clifford, cố vấn PR đã được News of the World trả 1 triệu bảng Anh để không kiện tờ báo này.

Đỉnh cao là vụ xâm nhập vào hộp thư thoại của Milly Dowler, cô bé 13 tuổi là nạn nhân của một vụ bắt cóc và bị giết sau đó. News of the World cho người theo dõi các mẩu đối thoại giữa bé với gia đình trong thời gian cô bé bị bắt cóc. Họ đã xóa bớt các tin trong hộp thư thoại để cô bé tiếp tục chuyện trò với gia đình nhằm khai thác thông tin.

Andy Coulson, cựu biên tập viên News of the World, bị bắt vào ngày 8-7-2011 và bị thẩm vấn không chỉ chuyện xâm nhập điện thoại mà còn bị cáo buộc trao quyền cho News of the World hối lộ cảnh sát để lấy thông tin.

Theo nhà báo Baryl Scrape, phóng viên hàng đầu của News of the World, trước khi bị đóng cửa, khai thác thông tin mật là ưu tiên của tờ báo này. Để trở thành phóng viên hàng đầu phải có khả năng xâm nhập vào các thông tin chưa ai biết, phải là người đầu tiên tới hiện trường.

Theo bà, một số thủ đoạn mà phóng viên muốn làm việc cho Murdoch phải biết như: mặc đồ lặn để có thể đột nhập vào hầm nước tại nhà của những người nổi tiếng thu thập thông tin; cho tiền người đưa thư để anh ta cho đọc trước những lá thư những người lính gửi cho gia đình của họ trước khi tới địa chỉ cần tới, điều này đặc biệt “có ích” khi người lính tử trận, nhất là ở Iraq hay Afghanistan; đám tang là thời điểm hoàn hảo để xông vào nhà những nạn nhân của bọn khủng bố để khai thác thông tin riêng từ họ và điều cần thiết phải biết phủ nhận tất cả những việc làm này khi bị cảnh sát thẩm vấn.

Cũng theo hai phóng viên từng làm việc cho News of the World, việc theo dõi và xâm nhập điện thoại di động được gọi là “pingping”. Mỗi lần dùng kỹ thuật này, theo tờ New York Times, tờ báo lá cải mất 500USD nhằm qua mặt an ninh mạng và cảnh sát. Ngoài ra, phóng viên còn theo dõi cá nhân thông qua thẻ tín dụng của họ.

Tờ Guardian tường thuật rằng các bức e-mail nội bộ trong News of the World cho thấy nhiều yêu cầu trả chi phí lo cho sĩ quan Hoàng gia Anh để họ cung cấp thông tin  về nữ hoàng Elizabeth II, Thái tử Charles và nhiều nhân vật khác của Hoàng gia.

Cũng theo tờ Guardian, cựu Thủ tướng Anh Gordon Brown tin rằng người của Murdoch có cả hộp thư thoại, tài khoản ngân hàng và cả bệnh án của con trai ông (bị bệnh xơ nang phổi). Ông Brown còn nói với BBC rằng tờ The Sun (cũng của Murdoch) thuê những tên tội phạm khét tiếng tự viết các chuyện đời của họ. Ông Murdoch đã bác bỏ cáo buộc này.

Theo SGGP

• Tình bạn ngày càng khăng khít giữa ông Trump và Elon Musk (23/11)