Gần 30 năm sau khi cựu Tổng thống Chile Eduardo Frei Montalva qua đời, các quan tòa tại Madrid, Tây Ban Nha đã công bố một tin gây chấn động người dân Chile: chính các thuộc hạ của nhà độc tài Augusto Pinochet đã giết ông Frei.
Bị đầu độc
Ông Eduardo Frei Montalva sinh năm 1911, là Tổng thống Chile từ năm 1964 tới năm 1970. Ông chết khi đang tiến hành các vụ điều tra cáo buộc tội ác của Pinochet.
Kết quả điều tra kéo dài gần 3 thập niên qua cho thấy ông bị đầu độc để chết từ từ. Ngay từ khi ông qua đời vào tháng 1-1982, những người con của ông không thể tin là ông chết vì nhiễm trùng cấp trong dạ dày như kết quả xét nghiệm tử thi.
Carmen Frei, một trong 7 người con của cựu Tổng thống Chile, nói: “Đó là lý do vì sao chúng tôi luôn nghi ngờ và nghĩ rằng có điều gì mờ ám đã xảy ra với cái chết của cha chúng tôi”. Ông Frei bị đầu độc bằng mù tạc và chất tali (có trong thuốc diệt chuột). Các quan tòa tại Madrid đã đưa ra hàng loạt những hiện tượng lạ sau khi ông Frei được nhập viện để chữa bệnh dạ dày vào cuối năm 1981. Theo họ, các loại hóa chất trên đã hủy hoại hệ thống miễn dịch của ông. Chính điều này đã khiến ông không đủ điều kiện sức khỏe để được phẫu thuật chữa bệnh.
Cũng theo họ, người ta đã từng giải phẫu tử thi của cựu tổng thống mà gia đình ông không hề hay biết nhằm thủ tiêu nhiều cơ quan nội tạng để xóa dấu vết chất độc. Tòa án Madrid còn đưa ra nhiều bằng chứng cho thấy nhiều nhân vật đối lập với Pinochet đã bị điệp vụ giết ở các nước. Trong đó có ông Orlando Letelier, chết trong một vụ nổ bom xe hơi tại Washington năm 2006.
Tổng thống Chile Eduardo Frei Montalva
Về cái chết của cựu Tổng thống Frei, Tòa án Chile vừa ra lệnh bắt giữ 6 người, trong đó có 3 người bị buộc tội giết người gồm Patricio Silva-bác sĩ của chính phủ, Patricio Rojas - bác sĩ riêng của tổng thống đồng thời là Bộ trưởng Nội vụ và một lái xe của ông.
Tên lái xe này có nhiệm vụ báo cáo thường xuyên tình trạng sức khỏe của ông Frei cho lực lượng an ninh của Pinochet. 3 người còn lại bị buộc tội tòng phạm, trong đó có 2 bác sĩ phẫu thuật tử thi là Helmar Rosenberg và Sergio Gonzalez nằm trong số 3 tòng phạm.
Trong cuốn sách viết năm 2002 với tựa đề “Tội ác dở dang” (Imperfect Crime), nhà báo Chile Jorge Molina đã nêu tên Eugenio Barrios, một nhà hóa học làm việc cho cảnh sát mật vụ Chile chuyên điều chế các chất độc như vi khuẩn gây bệnh than, vi khuẩn gây ngộ độc thịt và khí độc thần kinh sarin. Barrios đã bị giết ở Uruguay, Molina viết rằng Barrios bị tình nghi là người chế độc dược sát hại ông Frei. Francisco Frei, con trai của cựu Tổng thống Frei nói trong đau xót với CNN rằng cha ông đã quá tin tưởng Silva. Ông nói: “Chính Silva đã đứng đầu nhóm phẫu thuật cha tôi chúng tôi cũng đã tin ông. Vì vậy, khó có thể tin rằng ông ta tham gia vào vụ án giết cha tôi”.
Sốc !
Sau khi lật đổ Tổng thống cánh tả Salvador Allende năm 1973, Pinochet lên cầm quyền Chile 17 năm. Trong thời gian này, nhà độc tài Pinochet đã bắt bớ, giam cầm, trục xuất và thủ tiêu hàng ngàn thành viên của các đảng cánh tả đối lập. Năm 2006, tức 16 năm sau khi rời chức vụ, Pinochet đã chết nên thoát được phiên tòa xét xử tội ác của y.
Tác giả cuốn sách “Những năm tháng của chiến dịch Kền kền: Thủ đoạn của Pinochet và đồng bọn mang khủng bố đến 3 lục địa” (nguyên văn: “The Condor Years: How Pinochet and his Allies Brought Terrorism to Three Continents.”), ông John Dinges nói: “Tôi là người cuối cùng sốc vì những gì Pinochet đã gây ra và tội càng sốc hơn với thông tin ông Frei bị đầu độc. Đây có lẽ là tội ác lớn nhất của chính quyền độc tài Pinochet để giết một cựu tổng thống như thể người ta tiết lộ là Nixon đã tham gia vào vụ ám sát Kennedy”.
Sau khi kết quả điều tra được công bố, gia đình và bạn bè của cựu Tổng thống Frei đã đến nhà ông để chia buồn. Sebastián Pinõera, một doanh nhân giàu có cho biết ông muốn bày tỏ tình đoàn kết với gia đình, với những người con của Tổng thống Frei Montalva, những người đã dành 28 năm để tìm sự thật và công lý. Con trai cả của ông, Thượng nghị sĩ Eduardo Frei Ruiz-Tagle cùng với ông Sebastián Pinõera lọt vào vòng hai cuộc bầu cử tổng thống Chile vào ngày 17-1-2010. Ông Eduardo cũng là ứng viên của liên minh cầm quyền trung tả Concertacion. Ông từng là Tổng thống Chile giai đoạn 1994-2000 và Chủ tịch Thượng viện năm 2006-2008.
Thật vậy, trong nhiều năm qua, ít người dân Chile nào lại có thể tưởng tượng rằng vị tổng thống của họ lại có thể bị giết như vậy. Carmen Frei nhớ lại chuyện cách đây vài năm, khi bà tới Thượng viện nêu nghi vấn về cái chết của cha, bà đã bị những người biện hộ cho Pinochet cười khểnh. Do đó, với bà, việc công bố nguyên nhân cái chết của cha đã giải tỏa gánh nặng của gia đình bà suốt hàng chục năm qua. Bà nói: “Thật là khó khăn nhưng chúng tôi đang viết lên câu chuyện thật về đất nước chúng tôi vì sự thật về cái chết của một cựu tổng thống không thể nào bị công lý bỏ qua”. Tổng thống Chile Michelle Bachelet nói: “Cuộc điều tra cho thấy công lý đã chiến thắng. Đây là điều tốt cho xã hội chúng tôi”
(Theo SGGP)