62 năm, nỗi niềm đã trọn…

 Sáng 31-8-2022 (nhằm ngày 5-8 âm lịch), tròn 62 năm ngày mất, liệt sĩ Trần Văn Thời, Đoàn B.90, hy sinh vì sự nghiệp mở đường Hồ Chí Minh cuối dãy Trường Sơn, đoạn từ Nam Tây nguyên đến Đông Nam bộ được UBND huyện Vĩnh Cửu phối hợp với tỉnh Đắk Nông, Ban Liên lạc Đoàn B.90 - C.200 - C.270 thuộc Hội Truyền thống Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh tỉnh Bình Dương tổ chức lễ truy điệu và trao bằng Tổ quốc ghi công. Sau bao năm lặn lội gõ cửa ngành chức năng từ Trung ương tới địa phương, giờ đây những đồng đội của ông đã trọn nỗi niềm...

 Nghi thức rước bằng Tổ quốc ghi công ông Trần Văn Thời về xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai

 Đám giỗ đặc biệt

Đã nhiều lần tham dự đám giỗ ông Trần Văn Thời, nhưng lần này cảm giác của tôi thật khác lạ. Từ mấy hôm trước, các chú trong Ban Liên lạc Đoàn B.90 - C.200 - C.270 thuộc Hội Truyền thống Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh tỉnh Bình Dương đã hẹn nhau đi đám giỗ với một tâm trạng xúc động. Ông Ao Sỹ, Trưởng ban Liên lạc Đoàn B.90 - C.200 - C.270 đang sống ở TP.Buôn Mê Thuột còn vận động cả đại gia đình con cháu cùng tham gia.

Theo lời ông Ao Sỹ kể, hòa bình lập lại, ông cùng đồng đội đã tìm lại chiến trường xưa, đề nghị công nhận liệt sĩ cho ông Trần Văn Thời. Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Nông đã nỗ lực lập hồ sơ, nhưng do chiến tranh, giấy tờ thất lạc, nên việc đề nghị công nhận có nhiều khó khăn. Sau 62 năm ngày hy sinh, nay ông Trần Văn Thời đã được công nhận là liệt sĩ.

Ông Nguyễn Văn Thuộc, Bí thư Huyện ủy Vĩnh Cửu (Đồng Nai), cho biết liệt sĩ Trần Văn Thời sinh năm 1933. Xã Chánh Hưng, huyện Tân Uyên, tỉnh Biên Hòa (nay là ấp Lý Lịch, xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai) là quê hương thứ 2 của ông (còn quê gốc hiện không ai biết). Ông Thời sinh ra và lớn lên trong một gia đình lao động nghèo, ba mẹ mất sớm. Hai chị em ông được bà con dân tộc Chơ Ro (ấp Lý Lịch, xã Phú Lý) thương yêu, đùm bọc, nuôi dưỡng. Năm 1948, với lòng căm thù giặc sâu sắc, ông Trần Văn Thời sớm giác ngộ và đi theo cách mạng; năm 1954, ông tập kết ra Bắc; năm 1959, ông và đồng đội được cấp trên quyết định cho trở lại miền Nam với nhiệm vụ gây dựng cơ sở để mở đường về Nam bộ, xây dựng

 hành lang chiến lược nối liền 2 chiến trường Nam Tây nguyên và Đông Nam bộ. Ngày 25- 9-1960, trong lúc cùng Đội 1 - Đoàn B.90 cắt rừng, vượt sông thì ông bị nước cuốn và đã anh dũng hy sinh để lại niềm tiếc thương sâu sắc cho đồng đội và đồng bào dân tộc Chơ Ro ở ấp Lý Lịch, xã Phú Lý.

“Tìm danh cho đồng đội”

Còn nhớ, đám giỗ ông Trần Văn Thời vào năm 2020, các chú trong Ban Liên lạc Đoàn B.90 - Đoàn C.200 tụ họp về ấp Lý Lịch I, xã Phú Lý để làm đám giỗ cho đồng chí của mình. Thời điểm ấy, sau bao năm tất tả chạy ngược chạy xuôi gõ cửa ngành chức năng để “tìm danh cho đồng đội” nhưng vẫn đành lỡ hẹn...

Ông Ao Sỹ lòng đầy tâm trạng, nói: “Đây là năm thứ 14, tôi đứng ra tổ chức đám giỗ cho đồng đội mình. Và, cũng hơn 10 năm, tôi gõ cửa các ngành chức năng từ Đồng Nai, đến Đắk Nông, từ Quân khu 7 đến Quân khu 5... nhưng chú Thời vẫn chưa được công nhận. Năm nay, các anh ở Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Nông rất quyết tâm, nếu không làm được thì tui cũng đành bỏ cuộc...”.

 Ông Ao Sỹ (thứ 2, trái qua) vui mừng vì sau bao hành trình gian nan, cuối cùng đã “tìm được danh cho đồng đội” của mình

Ông Ao Sỹ lại nhớ về những ngày “vạch lá bẻ cò” những năm 1959-1960. Sau gần một năm nhận nhiệm vụ mở đường, cuối tháng 6-1960, Ban cán sự B4 nhận được tin, ở phía nam đã tổ chức bộ phận mở đường từ Chiến khu Đ ra. Đội 1 cố gắng mở đường để hai bên bắt liên lạc với nhau vào cuối tháng 7-1960. Để thực hiện nhiệm vụ này, B4 tăng cường cho Đội 1 hai cán bộ là Phạm Văn Lạc, nguyên Đoàn phó B.90 và Trần Văn Thời, y tá. Tại buôn Bu Sa Nar (thuộc tỉnh Lâm Đồng ngày nay), Tổ xung kích của Đội 1 gồm: Phạm Văn Lạc (mũi trưởng), Phạm Văn Nhường (mũi phó) và Trần Văn Thời, Hoàng Minh Đỏ, Nguyễn Văn Định đến buôn Păng Soai, mở đường vượt Hang Nor, Phi Gur cắt thẳng xuống sông Đồng Nai.

Theo quy định từ trước, địa điểm hai đoàn gặp nhau là tại vàm suối lớn (thượng nguồn sông Đồng Nai, ranh giới của tỉnh Đắk Nông và Lâm Đồng hiện nay) nhưng điều này khó thực hiện bởi miền Nam đã vào mừa mưa, suối lớn, suối nhỏ đều đầy nước, không phân biệt được. Hơn nữa, rừng núi hiểm trở, dốc đứng và rất cao, đường xuống vàm rất khó đi, chỉ sơ sẩy là nguy hiểm đến tính mạng. Đường dài gian khổ, lại thiếu ăn nên sức khỏe cán bộ, chiến sĩ suy yếu nhiều.

Tháng 9, cơn mưa rừng dai dẳng. Có lúc 2, 3 ngày chưa thấy mặt trời. Nước sông dâng cao khó lòng vượt qua được. Nhưng vì lương thực thì đã cạn và các thành viên của đội nóng lòng mở đường về Nam bởi đã quá thời gian dự kiến mấy tháng trời, lương thực thì đã cạn, mà các đội của B4 và C.200, C.270 vẫn chưa gặp được nhau. Vì vậy, y tá Trần Văn Thời đã hiến kế và xung phong bơi qua sông. Nước sông chảy xiết, sức người có hạn…, ông Trần Văn Thời đã anh dũng hy sinh khi mới bước qua tuổi đôi mươi.

Nhớ về đồng đội, ông Ao Sỹ kể, khi tham gia Đoàn B.90 một tiêu chuẩn đặc biệt là “không có vợ con và người yêu ở miền Bắc”. Ông Trần Văn Thời khi ấy có người yêu nhưng giấu tổ chức để gia nhập đoàn. Bao nhiêu năm trôi qua, hình ảnh ông Trần Văn Thời vẫn khắc ghi mãi trong tâm trí ông Ao Sỹ. Vì vậy, sau ngày về hưu, vợ chồng ông Ao Sỹ về địa chỉ mà ông Trần Văn Thời nói để tìm người yêu của đồng đội mình nhưng người ấy đã có gia đình riêng nên ông Ao Sỹ lặng lẽ trở về… Cũng kể từ đó, căn nhà của ông Nguyễn Đình Biên, Bí thư Chi bộ ấp Lý Lịch I, xã Phủ Lý, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai được chọn làm nơi tổ chức đám giỗ cho ông Trần Văn Thời, vì ông không còn gia đình.

Ông Nguyễn Đình Biên chia sẻ: “Chú Trần Văn Thời là người Kinh nhưng khi về đây sinh sống, tham gia cách mạng làm lý lịch thì ghi là đồng bào dân tộc. Đồng bào dân tộc chúng tôi rất tự hào vì có một liệt sĩ đã hy sinh cho sự nghiệp mở đường Trường Sơn. 14 năm nay, mỗi năm, gia đình tôi, cùng các chú, các bác cùng đơn vị với chú Trần Văn Thời đã đứng ra tổ chức đám giỗ cho chú ấy”.

Có lần, nghĩ lại cảnh đồng đội mình hy sinh vì Tổ quốc nhưng chưa được ghi công, ông Ao Sỹ gõ cửa các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương của tỉnh Đồng Nai, rồi đến Đắk Nông. Đôi mắt ông Ao Sỹ chùng xuống: “Nó (cách ông Ao Sỹ thân mật gọi ông Trần Văn Thời) hy sinh là sự thật, đồng đội tham gia mở đường chung vẫn còn. Nhưng 14 năm rồi...”.

Và hôm nay, bằng sự nỗ lực của các cấp cấp, các ngành và tình cảm của đồng chí, đồng đội, tâm nguyện đó đã hoàn thành. Nỗi niềm của những người lính Trường Sơn như ông Ao Sỹ cũng đã trọn vẹn…

 THU THẢO

• Tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ quân tình nguyện Việt Nam tại Lào (23/12)
• Mùa Giáng sinh yêu thương nơi xóm đạo (23/12)
• Sự kiện nổi bật trong tuần (23/12)
• Chạy thêm nhiều tàu Bắc-Nam đưa người dân về quê đón Tết Ất Tỵ 2025 (23/12)
• Tinh thần, thái độ phục vụ của ngành bảo hiểm xã hội: Đáp ứng mong đợi của doanh nghiệp, người lao động và nhân dân (23/12)
• Tổ chức Chợ Tết nhân ái cho công nhân, người dân khó khăn (23/12)
• Mang “Tết nhân ái” đến sớm với người dân có hoàn cảnh khó khăn (21/12)
• Trao hỗ trợ cho 2 trẻ em bị bệnh hiểm nghèo (21/12)