Vừa qua, tại Đền tưởng niệm liệt sĩ ngành Trinh sát - Quân báo - Biệt động (TS-QB-BĐ) tỉnh (phường Khánh Bình, TX.Tân Uyên), Ban Liên lạc TS-QB-BĐ tỉnh đã tổ chức họp mặt kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Tình báo Quốc phòng Việt Nam (25.10.1945 - 25.10.2015). Khó có gì diễn tả niềm vui, hạnh phúc khi những người từng vào sinh ra tử giờ có dịp gặp nhau, hỏi thăm nhau về tình hình sức khỏe, con cháu thành đạt.

 Các cựu chiến binh ngành TS-QB-BĐ tỉnh dò xem từng cái tên đồng chí, đồng đội mình được khắc trên bia tưởng niệm

 Truyền thống vẻ vang

Tại buổi họp mặt, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ trong ngành TS-QB-BĐ của tỉnh đã ôn lại truyền thống anh hùng, vẻ vang 70 năm ngành Tình báo Quốc phòng Việt Nam. Trải qua 70 năm xây dựng, chiến đấu và phát triển, Tình báo Quốc phòng Việt Nam đã lập nhiều chiến công xuất sắc, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng bảo vệ vững chắc Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả. Trong quá trình công tác, các cán bộ, chiến sĩ tình báo tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân dân, luôn phấn đấu vượt qua mọi khó khăn thử thách hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Ông Trần Xuân Khanh, Trưởng Ban liên lạc TS-QB-BĐ tỉnh cho biết, trong 2 cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, Ban TS-QB đã tổ chức nhiều phương thức, vận dụng nhiều biện pháp để nắm địch phù hợp với tình hình địch và trên chiến trường. Ngay từ đầu, đơn vị đã tổ chức cài cắm nhiều TS-QB thọc sâu ở các khu vực trọng điểm, vùng sâu, vùng yếu của Lái Thiêu, Châu Thành (nay thuộc TP.Thủ Dầu Một). Trong đó tập trung tổ chức, xây dựng và phát triển nhiều mạng lưới TS-QB rộng khắp trong mọi tầng lớp nhân dân để điều tra nắm tin tức hoạt động của địch. Đặc biệt năm 1967, sau khi Quân khu miền Đông giải thể, Phân khu 5 là đơn vị được bố trí nằm gọn trên chiến trường của tỉnh Bình Dương. Ngoài một số cán bộ chủ chốt, các phòng ban, phân khu còn được phân bổ thêm 1 đội TS kỹ thuật sóng ngắn chuyên rà bắt các tần số liên lạc của địch trên không trung để nắm tình hình địch. Từ đó, mọi tin tức nắm được của địch chính xác hơn, nhanh chóng hơn.

Ngoài việc chỉ đạo TS-QB nắm chắc tình hình địch, lãnh đạo Ban TS-QB còn chú trọng công tác tổ chức, bồi dưỡng huấn luyện lực lượng BĐ để đánh một số mục tiêu nằm sâu trong lòng địch, hoàn toàn do địch kiểm soát bằng những chiến thuật tác chiến đặc trưng riêng của mình; sử dụng lực lượng ít, vũ khí thô sô, tự tạo nhưng thắng lợi lớn, có tác dụng hỗ trợ cho quần chúng nhân dân đấu tranh gây hoang mang cho địch. Ông Nguyễn Văn Quỳ (tức Tư Quỳ), nguyên Đội trưởng Đội BĐ TX.Thủ Dầu Một nhớ lại: “Trong suốt cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ ở miền Nam Việt Nam, tại TX.Thủ Dầu Một, địch sử dụng bộ máy kìm kẹp tề điệp, cảnh sát chìm nổi nhằm khống chế quần chúng với cách mạng, gây cho ta nhiều khó khăn trong xây dựng cơ sở cũng như vận động nhân dân đóng góp sức người, sức của cho kháng chiến, nhất là từ khi địch thực hiện chiến lược “chiến tranh đặc biệt”, tiến hành gom dân, khoanh dân lập ấp chiến lược”.

Trong tình hình ấy, đầu năm 1963, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh quyết định thành lập Đội BĐ TX.Thủ Dầu Một, với nhiệm vụ kết hợp hoạt động tác chiến với xây dựng cơ sở, nhằm phá thế kìm kẹp của địch tạo điều kiện cho phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân thị xã, nhất là trong nội ô phát triển, buộc địch phải căng ra đối phó với ta ngay tại sào huyệt của chúng tại trung tâm tỉnh lỵ. Những năm 1963-1964, lực lượng BĐ TX.Thủ Dầu Một được tổ chức thành những tổ biệt động hoạt động độc lập với các mật danh K9, K12, K13… do Ban Chỉ huy Thị đội trực tiếp chỉ huy, quyết định những trận đánh.

Những chiến công oanh liệt

Ông Tư Quỳ say sưa kể, ngay sau ngày thành lập, tháng 4-1963, lực lượng BĐ TX.Thủ Dầu Một phối hợp với cơ sở mật tập kích tiêu diệt bọn bảo vệ cột đồng hồ trung tâm chợ Thủ Dầu Một giữa ban ngày, diệt 6 tên cảnh sát. Tháng 9-1963, đội tập kích chốt kiểm soát khu vực Gò Đậu, diệt 5 tên ác ôn. Đến tháng 6-1964, đội phục kích diệt tiểu đội dân vệ càn quét địa bàn căn cứ du kích ấp Phú Văn của địch, loại khỏi vòng chiến đấu 7 tên, thu 5 súng… Những trận đánh của lực lượng BĐ TX.Thủ Dầu Một trong năm 1963-1964 tuy chỉ là những trận đánh nhỏ, tiêu hao sinh lực địch, nhưng đã làm cho tinh thần binh lính địch trong thị xã hoang mang, lo lắng vì không còn chỗ nào an toàn cho chúng; đồng thời tiếp sức, động viên tinh thần các tầng lớp nhân dân trong nội ô thị xã đấu tranh đòi quyền lợi dân sinh, dân chủ, đòi tự do đi lại làm ăn. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các lực lượng địa phương đẩy mạnh xây dựng cơ sở, vận động quần chúng đóng góp tiền, gạo, thuốc men ủng hộ cách mạng, động viên con em thoát ly, tham gia lực lượng vũ trang.

Đặc biệt, sau thời gian theo dõi nắm chắc được quy luật hoạt động của địch, ngày 10- 2-1965, Đội BĐ TX.Thủ Dầu Một đã phối hợp với đơn vị đặc công huyện Bến Cát tổ chức tập kích Nhà việc Phú Cường (trụ sở làm việc của bộ máy chính quyền địch ở thị xã) và Ty Thông tin ngụy (cách Nhà việc Phú Cường khoảng 300m về phía đông nam). Chỉ trong 10 phút chiến đấu, lực lượng BĐ TX.Thủ Dầu Một và đặc công huyện Bến Cát đã đánh sập một góc Nhà việc Phú Cường (có 2 tầng) và Ty Thông tin, loại khỏi vòng chiến đấu 92 tên (có 50 tên bình định, 25 tên công an và 17 tên lính dân vệ). Trung đội dân vệ gác Ty Thông tin chỉ còn 4 tên chạy thoát.

Trận đánh Nhà việc Phú Cường và Ty Thông tin ngụy ngay giữa trung tâm tỉnh lỵ của đơn vị BĐ TX.Thủ Dầu Một và đặc công Bến Cát là trận đánh táo bạo, tiêu diệt lớn sinh lực địch, đặc biệt là diệt lực lượng cảnh sát, bình định trong thị xã. Sau trận đánh này của ta, chúng rất hoang mang, từ đó góp phần hỗ trợ tích cực cho quần chúng trong nội ô thị xã đấu tranh nới lỏng sự kìm kẹp của địch.

Thừa thắng xông lên, thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy và chỉ thị của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, lực lượng BĐ TX.Thủ Dầu Một đã nghiên cứu một số mục tiêu để tổ chức những trận đánh táo bạo hơn, tiêu hao nhiều sinh lực và bộ máy kìm kẹp, tác động đến tinh thần của địch trong thị xã. Cụ thể, sau trận đánh của đồng chí Hồ Văn Mên (tự vệ mật), đánh lựu đạn (giấu trong ổ bánh mì) vào hậu cứ Sư đoàn 5 bộ binh ngụy tại ngã tư Phú Văn, ngày 9-3-1966, Đội BĐ TX.Thủ Dầu Một đã tổ chức cơ sở dùng mìn hẹn giờ đánh Nhà việc Phú Cường, lần thứ hai đánh sập một góc nhà việc, diệt 8 tên tề điệp ác ôn và một số tên dân vệ. Trận đánh tuy tiêu diệt sinh lực địch không nhiều, nhưng đánh thẳng vào bộ máy kìm kẹp của địch tại trung tâm thị xã đã làm cho tinh thần ngụy quân, ngụy quyền tại tỉnh lỵ rúng động.

Đặc biệt, trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Đội BĐ TX.Thủ Dầu Một đã kết hợp chiến đấu đánh chiếm các mục tiêu và phát động quần chúng nổi dậy giải phóng tỉnh lỵ. Điển hình, khi tên tỉnh trưởng Nguyễn Văn Của cùng tên đại tá Phó Tư lệnh Sư đoàn 5 bộ binh và một số sĩ quan tùy tùng ngồi trên chiếc xe Jeep chạy về Sài Gòn đã bị tổ BĐ TX.Thủ Dầu Một do đồng chí Lô Thị Cẩm Vân chỉ huy chặn bắt tại Phú Văn lúc 9 giờ 40 phút ngày 30-4-1975.

 THU THẢO