Phát huy lợi thế, xây dựng sản phẩm nông nghiệp tiềm năng - Kỳ 1

Kỳ 1: Góp phần xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu

 Với tiềm năng, lợi thế về các sản phẩm nông nghiệp, cùng với các cơ chế, chính sách hỗ trợ của tỉnh, Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) giúp khai thác hiệu quả thế mạnh của mỗi địa phương, đồng thời giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu của thị trường, thực hiện hiệu quả nhóm tiêu chí “kinh tế và tổ chức sản xuất” trong bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM).

 Sản phẩm dưa lưới của Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao An Thái (Unifarm) được đánh giá là sản phẩm 4 sao

 Hướng đi tất yếu

Lợi thế của Bình Dương khi triển khai Chương trình OCOP là phần lớn sản phẩm chủ lực đã được các địa phương xúc tiến đăng ký các sản phẩm tiềm năng, tập trung ở 6 nhóm sản phẩm chính (thực phẩm; đồ uống; dược liệu; vải và may mặc; trang trí, nội thất, lưu niệm; dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch). Cụ thể, đối với nhóm sản phẩm trồng, bảo quản, chế biến nông, lâm, thủy sản tập trung chủ yếu vào một số sản phẩm đặc trưng như bưởi da xanh, bưởi đường lá cam, rượu bưởi, cam sành, chuối, măng cụt, hoa lan…

Ngay từ khi triển khai thực hiện Chương trình OCOP, tỉnh đã tập trung chỉ đạo các sở, ngành liên quan tham mưu xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ để phát triển các sản phẩm có lợi thế tại các địa phương trong tỉnh. Đồng thời, vận động các chủ thể sản xuất tích cực tham gia OCOP thông qua những việc làm cụ thể, thiết thực. Hướng dẫn các địa phương, cá nhân, tổ chức kinh tế lựa chọn ý tưởng, phát triển các sản phẩm OCOP trên cơ sở tiêu chuẩn hóa các sản phẩm hiện có. Ưu tiên hỗ trợ chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất, hỗ trợ nâng cấp, hoàn thiện về tổ chức bộ máy của các tổ chức kinh tế, đào tạo nguồn nhân lực, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm. Hướng dẫn quy trình, thủ tục và hồ sơ đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP… Nhiều sản phẩm OCOP đã và đang phát triển thị trường rất tốt như cam, bưởi, quýt, dưa lưới, nấm bào ngư, rượu bưởi, đông trùng hạ thảo, cà phê rang xay…

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chương trình OCOP đã có tác động tích cực vào kết quả xây dựng NTM bền vững. Không chỉ góp phần thực hiện hiệu quả nhóm tiêu chí kinh tế và tổ chức sản xuất trong bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM, các sản phẩm OCOP còn thúc đẩy tích cực phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh trong các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở, làng nghề, từng bước tạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập, đời sống cho người dân khu vực nông thôn.

Tuy nhiên, so với tiềm năng, lợi thế của tỉnh, số sản phẩm được đánh giá, phân hạng còn khá khiêm tốn và chưa có nhiều sản phẩm mang tính đặc trưng, bản sắc của địa phương. Nguyên nhân chủ yếu là do người dân chưa hiểu đầy đủ về Chương trình OCOP, chưa xác định được mục tiêu của sản phẩm; các sản phẩm đặc thù còn manh mún, nhỏ lẻ, tự cung tự cấp. Tại nhiều nơi, sự vào cuộc của người dân và các tổ chức, cá nhân còn hạn chế, chưa chú trọng đến việc xây dựng thiết kế mẫu mã, bao bì sản phẩm chất lượng và đẹp mắt để thu hút người tiêu dùng. Một số địa phương vẫn còn lúng túng, gặp nhiều khó khăn trong triển khai Chương trình OCOP.

Phát triển thêm nhiều sản phẩm mới

Theo ông Phạm Văn Bông, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, OCOP là một trong những chương trình phát triển kinh tế - xã hội quan trọng, đặc biệt sẽ góp phần quan trọng để các địa phương hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu. Song để xây dựng thành công sản phẩm OCOP không phải là chuyện một sớm một chiều, đòi hỏi nỗ lực rất lớn của các cấp chính quyền và các chủ thể tham gia.

Trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, năm 2020, tỉnh vẫn xây dựng được 45 sản phẩm tiềm năng; trong đó có 14 sản phẩm đạt tiềm năng 4 sao, 23 sản phẩm đạt tiềm năng 3 sao. Đây là tín hiệu đáng mừng, tuy nhiên trên thực tế vẫn còn một số sản phẩm chưa bảo đảm về mẫu mã, chưa có tính đặc trưng bản sắc địa phương. Năm 2021, để hoàn thành mục tiêu có thêm 20 sản phẩm OCOP cấp tỉnh, hình thành điểm trưng bày, giới thiệu và bán sản phẩm OCOP tại các trung tâm thương mại, khu du lịch, khu đô thị trên địa bàn tỉnh, các cấp, ngành, địa phương cần xem OCOP là giải pháp quan trọng để phát triển sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị có lợi thế của địa phương, tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao chất lượng sản phẩm, góp phần bổ trợ cho lộ trình xây dựng NTM bền vững.

Trên cơ sở đó, cần chủ động khảo sát toàn bộ các sản phẩm, xác định rõ sản phẩm, nhóm sản phẩm có lợi thế của địa phương để tư vấn giúp các chủ thể mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng, sản lượng, hoàn thiện kiểu dáng công nghiệp bao bì sản phẩm... đáp ứng các tiêu chí của Chương trình OCOP.

Riêng đối với các sản phẩm đã được công nhận là sản phẩm OCOP, cần tiếp tục đổi mới mẫu mã, nâng cao chất lượng để được nâng hạng sao; duy trì, nhân rộng điểm giới thiệu và bán sản phẩm, quản lý hoạt động của các điểm giới thiệu, bán sản phẩm OCOP để đạt hiệu quả và phát triển bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn và kinh tế của địa phương. (còn tiếp)

 THOẠI PHƯƠNG  

• Hợp tác 6 nhà, hỗ trợ nông dân nâng cao giá trị sản phẩm nông sản (15/11)
• Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: Đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, quản lý chặt đầu tư (15/11)
• Doanh nghiệp đẩy mạnh hợp tác chuyển đổi xanh (15/11)
• Vượt khó chuyển đổi xanh (15/11)
• Ứng dụng công nghệ số: Tạo bứt phá trong sản xuất, kinh doanh (15/11)
• Phát triển kinh tế số và xã hội số: Người dân, doanh nghiệp là chủ thể, là mục tiêu... (15/11)
• Đại hội Hiệp hội Chế biến gỗ tỉnh Bình Dương lần thứ VI, nhiệm kỳ 2024–2027: Quyết tâm tạo ra những điểm nhấn cho bước đột phá mới (14/11)
• Đồng loạt đi xuống, giá xăng RON95-III còn 20.607 đồng mỗi lít (14/11)