Thất nghiệp ồ ạt, thật hay ảo ?

Bình Dương là tỉnh có tỷ lệ người đăng ký thất nghiệp cao nhất nhì cả nước. Theo thống kê của Trung tâm Giới thiệu việc làm (TTGTVL) tỉnh, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 41.000 lao động đăng ký thất nghiệp (TN). Như vậy, tính ra, mỗi tháng tỉnh có đến hơn 4.000 lao động mất việc làm. Tuy nhiên, điều đáng nói là trong khi lượng người đăng ký TN ở mức cao thì các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh luôn trong tình trạng thiếu lao động (LĐ).

 Thất nghiệp tự nguyện

Tính ra chỉ còn khoảng hơn một tháng nữa là đến Tết Nguyên đán thế nhưng số lượng người đến đăng ký TN ở Bình Dương vẫn không hề thuyên giảm. Riêng trong tháng 11 này cũng có khoảng 4.000 người đến đăng ký TN. Ông Bùi Văn Kiêu - Phó Giám đốc TTGTVL tỉnh cho biết: Có rất nhiều lý do để NLĐ “TN”. Đó là, công việc không ổn định, lương thấp, nhiều người nghỉ việc vì muốn đổi chỗ làm hay ở nhà buôn bán. Đặc biệt, có một số lượng lớn NLĐ nghỉ việc ở Bình Dương để chuyển về quê vì ở nhiều tỉnh cũng bắt đầu phát triển công nghiệp. Trung bình, mỗi tháng có khoảng 1.000 người chuyển bảo hiểm TN về nơi cư trú”. Ông Kiêu nhấn mạnh: “Dù số lượng người đăng ký TN ở Bình Dương là rất lớn, đứng nhất nhì cả nước nhưng không đáng ngại vì họ TN ở đây không phải là không có việc làm mà TN tự nguyện. Họ có khả năng tự tạo ra việc làm cho mình mà không cần đến sự hỗ trợ từ TTGTVL”.

NLĐ đang “trục lợi” chính sách BHTN?

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, NLĐ cứ đóng đủ BHTN từ 12 - 36 tháng sẽ được hưởng 60% của 3 tháng lương căn bản nếu TN. Ví dụ, một NLĐ có mức lương cơ bản là 2 triệu đồng/tháng. Trong 12 tháng, số tiền mà người đó phải đóng cho quỹ BHTN là 240.000 đồng (1%/ tháng). Sau một năm đóng BHTN, người đó chấm dứt hợp đồng LĐ và đăng ký hưởng BHTN thì sẽ được chi trả 60% của 3 tháng lương, tính ra khoảng trên 3 triệu đồng, gấp rất nhiều lần so với mức đóng vào. Theo ông Nguyễn Phùng Trung - Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh thì: “Chính quy định trên đã tạo điều kiện cho NLĐ tìm cách TN”.

  Tình trạng thất nghiệp ảo không chỉ gây ảnh hưởng đến sản xuất của doanh nghiệp mà còn tác động đến sự ổn định xã hội

Chị Hồ Thị Mỹ Linh, quê Nghệ An, là công nhân một công ty dệt may ở Thuận An cho biết: “Do con còn nhỏ nên nghỉ làm một thời gian chăm con, đi lại lãnh BHTN cũng cực lắm nhưng số tiền cũng đủ cho vài tháng tiền thuê nhà trọ nên phải chịu khó”. Chị Huỳnh Thị Thúy Phượng, công nhân một công ty giày da ở Dĩ An cũng cho biết: Công ty chị đang làm đang rất thiếu người, đến nỗi chủ DN phải có lời “chiêu dụ” là, nếu nghỉ làm ở đó không quá 6 tháng, vô làm lại thì sẽ được ký hợp đồng ngay và giữ nguyên mức lương lúc nghỉ việc. Vì vậy, có rất nhiều người xin nghỉ việc một thời gian để lãnh BHTN, sau đó xin vô làm lại.

Nhận định việc này, ông Nguyễn Phùng Trung cho rằng: Không thể nói NLĐ lợi dụng chính sách BHTN của Nhà nước để trục lợi mà do cơ chế của mình có kẽ hở. NLĐ thực hiện nghĩa vụ đóng BHTN và họ  có quyền hưởng các quyền lợi liên quan. Tuy nhiên, ông Trung nói thêm, BHTN ra đời với ý nghĩa chia sẻ những rủi ro, gánh nặng kinh tế cho NLĐ bị mất việc làm. Nhưng thực tế áp dụng cho thấy, vai trò, lợi ích của BHTN đã vượt ra ngoài mục đích đó, hiện nó không chỉ đem lại quyền lợi cho NLĐ mà “nhờ” vào đó TN gia tăng. Điều đáng nói là TN ở đây chỉ là TN ảo, nó không phản ánh đúng thực tế tình hình cung cầu LĐ ở Bình Dương. Bởi vì, trong khi hàng tháng có đến khoảng 4.000 người đăng ký TN thì hàng tháng các DN trên địa bàn tỉnh có nhu cầu tuyển đến 15.000 LĐ.

Trong phiên giao dịch việc làm diễn ra vào giữa tháng 11 vừa qua, có gần 400 DN đến tham gia với nhu cầu tuyển dụng gần 15.500 LĐ, chủ yếu là LĐ phổ thông. Vậy mà, chỉ có 2.800 LĐ đến dự phiên giao dịch này. Như vậy, tình trạng TN ồ ạt ở Bình Dương hiện tại không phải là nghiêm  trọng nếu nhìn dưới góc độ tạo công ăn việc làm cho người dân. Tuy nhiên, nhìn dưới góc độ ban hành và áp dụng luật pháp cũng như tình hình phát triển kinh tế, ổn định sản xuất của DN thì thật sự có vấn đề. Ông Nguyễn Phùng Trung kết luận: “Phải thay đổi luật cho phù hợp với thực tiễn, phải đưa BHTN về đúng mục đích, ý nghĩa của nó. Vì nếu tình trạng này kéo dài không chỉ gây ảnh hưởng đến sản xuất của DN, đến công ăn việc làm của NLĐ mà còn tác động đến sự ổn định của xã hội”.

NGỌC THANH

• Bình Dương hỗ trợ tỉnh Lào Cai hơn 53 tỷ đồng khắc phục hậu quả thiên tai (27/11)
• Tặng 100 phần quà cho người nghèo huyện Phú Giáo (27/11)
• Niềm vui trong những căn nhà mới (27/11)
• “Sáng cũng buồn... đêm về lại khóc...” (27/11)
• Triển lãm ngành nghề truyền thống: Tôn vinh di sản văn hóa (27/11)
• Thủ tướng Chính phủ đồng ý với đề xuất nghỉ Tết Ất Tỵ 9 ngày liên tục (27/11)
• Thăm hỏi, tặng quà cho bệnh nhi ung thư (26/11)
• TP.Bến Cát: Phát động Tháng hành động và Chiến dịch truyền thông vì bình đẳng giới năm 2024 (26/11)