Vùng đất với nhiều chiến công

Cập nhật: 11-11-2013 | 00:00:00

Bài 1: Chuyến hành quân kinh hoàng của lính Mỹ!

Bài 2: Một trận thắng có tính bước ngoặt

Chiến dịch Bàu Bàng diễn ra và kết thúc chỉ trong vài giờ đồng hồ nhưng thắng lợi này đã cùng lúc giải quyết được nhiều vấn đề khó khăn lúc bấy giờ. Cũng từ chiến thắng Bàu Bàng, một cách đánh mới, độc đáo được “sản sinh” và được quân và dân ta áp dụng có hiệu quả trong những chiến dịch sau đó…

Bia tưởng niệm những chiến sĩ đã ngã xuống để làm nên chiến thắng Bàu Bàng vang dội

Đập tan kế hoạch bình định

Sau thất bại ở Bình Giã, Đồng Xoài và nhiều nơi khác ở chiến trường miền Nam, nguy cơ phá sản chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” đang hiển hiện từng ngày. Để cứu vãn tình thế, tháng 7-1965, Mỹ ồ ạt đưa quân vào miền Nam để tiến hành cuộc chiến tranh cục bộ với mục tiêu “Tìm diệt - Bình định - Đánh gãy xương sống Việt cộng”. Hai sư đoàn được xem là tinh nhuệ, lừng lẫy nhất của quân đội Mỹ là Sư đoàn 1 bộ binh và Sư đoàn 25 bộ binh cơ giới đã nhanh chóng được đưa vào chiến trường miền Nam. Các biên chế lữ đoàn và tiểu đoàn của hai sư đoàn trên được trang bị hàng trăm xe tăng - thiết giáp, pháo, máy bay và nhiều phương tiện chiến tranh hiện đại khác. Đây là những nước đi đầu tiên của Mỹ để giành lại thế chủ động trên chiến trường.

Tuy nhiên, kế hoạch của Mỹ đã sớm nhận “gáo nước lạnh” từ thất bại ở Bàu Bàng. Sư đoàn 1 bộ binh của Mỹ được mệnh danh là “Anh Cả Đỏ” bách chiến bách thắng đã bị tổn thất nặng nề ngay trong lần ra quân đầu tiên ở chiến trường miền Nam Việt Nam. Ý chí, tinh thần chiến đấu của lính Mỹ bắt đầu giảm sút nghiêm trọng kể từ thất bại tại Bàu Bàng. Cũng từ thất bại này đã biến âm mưu bình định miền Nam Việt Nam trong 18 tháng của chính quyền Giôn-xơn xem như đã bị phá sản hoàn toàn.

Ông Nguyễn Văn Xếp kể lại diễn biến của chiến dịch Bàu Bàng

Trong khi đó với chiến thắng Bàu Bàng, quân và dân ta không chỉ phá tan âm mưu bình định của địch mà còn ngăn chặn ý đồ án ngữ ở khu vực trọng yếu tại đường 13 của địch. “Quốc lộ 13 đoạn Lai Khê - Bàu Bàng có một vị trí chiến lược vô cùng quan trọng lúc bấy giờ…”, ông Trần Văn Ấn, cựu chiến binh xã Lai Uyên (Bến Cát), người đã có phần lớn thời gian trong cuộc đời binh nghiệp của mình chiến đấu ở khu vực này đã nhận xét như vậy. Lính Mỹ muốn chốt giữ khu vực này để kiểm soát quốc lộ 13, cắt đứt liên lạc giữa căn cứ Chiến khu Đ và Chiến khu Dương Minh Châu, Cục R, đồng thời thiết lập vành đai bảo vệ bắc Sài Gòn. Sự hiện diện của chốt Mỹ tại khu vực này rõ ràng là một bất lợi lớn đối với quân ta. Đẩy lùi sự hiện diện của địch tại khu vực này cũng là một trong những nguyên nhân chủ yếu để Bộ Chỉ huy miền quyết định đánh bằng mọi giá.

“Khai sinh” một cách đánh độc đáo

Trận tập kích tiêu diệt lính Mỹ tại Bàu Bàng ngày 12-11-1965 của Sư đoàn 9 bộ binh là trận đánh mở màn cho chiến dịch mùa khô 1965-1966 với những chiến dịch vang dội ở Dầu Tiếng, Đà Nẵng, Plâyme…

Chiến dịch Bàu Bàng thắng lợi giòn giã, 15 ngày sau, Sư đoàn 9 tiếp tục tấn công Sư đoàn 5 của ngụy đang đóng quân tại đồn điền cao su Michelin, Dầu Tiếng. Cũng với chiến thuật “nắm thắt lưng địch mà đánh”, đêm 26-11, Trung đoàn 1 của Sư đoàn 9 được lệnh bao vây Trung đoàn 7 thuộc Sư đoàn 5 của ngụy. Đúng 5 giờ sáng ngày 27-11-1965, 3 tiểu đoàn của Trung đoàn 1 nổ súng tấn công chia cắt trận địa. Đến 11 giờ trưa ngày 27-11, trận đánh kết thúc, 1.200 lính ngụy và cố vấn Mỹ bị Trung đoàn 1 tiêu diệt. Đây là lần đầu tiên một trung đoàn chủ lực của ta tiêu diệt một trung đoàn ngụy.

Cũng từ chiến dịch Bàu Bàng, lần đầu tiên hai phương án tác chiến mới được áp dụng thành công. Đó là lần đầu tiên trong một chiến dịch lớn có sự phối hợp chặt chẽ giữa bộ đội chủ lực và quân dân địa phương. Trước khi quyết định đánh địch ở Bàu Bàng, các trinh sát của Sư đoàn 9 bộ binh đã liên lạc với du kích xã Lai Uyên ở căn cứ Đồng Chèo để bàn phương án, nắm tình hình di chuyển quân, nơi đóng quân và quy luật hành quân của quân Mỹ trên địa bàn. Trước giờ nổ súng của chiến dịch Bàu Bàng, lực lượng du kích xã đã dẫn đường các mũi tiến quân của bộ đội chủ lực đến địa điểm thuận lợi để đánh tập kết vào đội hình của địch.

Nếu như trận đánh lịch sử của du kích xã An Điền (Bến Cát) vào ngày 10-10-1965 do ông Tư Mỏi (Nguyễn Văn Mỏi) chỉ huy đã sản sinh ra lối đánh du kích đi vào lịch sử quân sự Việt Nam thì ở chiến dịch Bàu Bàng lại khai sinh một phương án tác chiến độc đáo đó là “nắm thắt lưng địch mà đánh”. Đây là cách đánh đặc thù của quân đội ta, là cách đánh gần và buộc địch phải đánh theo cách của ta. Theo ông Ấn, chiến dịch Bàu Bàng không chỉ khai sinh lối đánh mới mà từ trận đánh này chúng ta đã biết được địch mạnh, yếu như thế nào và củng cố niềm tin lúc bấy giờ rằng: chúng ta có thể đánh và thắng được đội quân viễn chinh hùng mạnh của Mỹ. Phong trào “tìm Mỹ và diệt Mỹ” diễn ra sôi nổi trong các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và du kích xã, ấp trên toàn miền.

Phương châm “nắm thắt lưng địch mà đánh” sau này được đúc kết, phân tích và áp dụng rộng rãi trên khắp chiến trường miền Nam, góp phần đưa cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước của quân và dân ta đến thắng lợi cuối cùng, giành lại độc lập tự do cho Tổ quốc.

Ông Nguyễn Văn Xếp là một trong những người đã trực tiếp tham gia chiến dịch Bàu Bàng trong vai trò là người dẫn đường cho bộ đội chủ lực Sư đoàn 9 bộ binh đánh thẳng vào đội hình địch. Tuy nhiên, trước khi chiến dịch Bàu Bàng diễn ra, ông cùng với 2 đồng đội trong lực lượng du kích xã đã nhiều lần gây ra những tổn thất về người và của cho lính Mỹ ở Lai Khê. Trước đó, ông Xếp được tham gia học lớp chế tạo bom, mìn ở xã An Điền (Bến Cát). Ông đã thực hiện thành công việc tháo gỡ bom, đạn Mỹ bị lép để lấy thuốc nổ chế tạo mìn đánh Mỹ và cơ giới. Hàng chục phương tiện cơ giới của Mỹ dính mìn gài của tổ ông Xếp khiến nhiều lính Mỹ thương vong. Với thành tích đó, ông Nguyễn Văn Xếp được tặng giấy khen “Dũng sĩ diệt Mỹ” và “Dũng sĩ diệt cơ giới”.

Bài cuối: Bàu Bàng trước vận hội mới

• TRÍ DŨNG - HÒA NHÂN

Chia sẻ bài viết

BÌNH LUẬN