Căn cứ theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2019 của UBND tỉnh, trong năm tới ngành khoa học và công nghệ (KHCN) sẽ đẩy mạnh triển khai các dự án, đề tài nghiên cứu và các hoạt động phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Cụ thể, ngành sẽ tập trung vào các đề tài, dự án trọng điểm gắn với thực tiễn và triển khai các hoạt động, chương trình phục vụ việc triển khai Đề án xây dựng thành phố thông minh Bình Dương.
Đẩy mạnh hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành KHCN tỉnh nhà trong năm 2019. Trong ảnh: Hoạt động nghiên cứu KHCN của sinh viên trường Đại học Quốc tế Miền Đông. Ảnh: HOÀNG PHẠM
Nhiệm vụ KHCN có bước đổi mới
Theo đánh giá của Sở KHCN, các nhiệm vụ KHCN được triển khai trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã có bước đổi mới, gắn với thực tiễn. Trong năm 2018, sở đã tổ chức 2 đợt họp các hội đồng xác định nhiệm vụ chuyên ngành để trình Hội đồng KHCN tỉnh thông qua danh mục nhiệm vụ nghiên cứu khoa học - phát triển công nghệ (NCKH-PTCN); đồng thời tổ chức thực hiện 6 nhiệm vụ thuộc danh mục nhiệm vụ năm 2018; nghiệm thu, bàn giao 16 nhiệm vụ và kiểm tra tiến độ 14 nhiệm vụ.
Ông Nguyễn Quốc Cường, Giám đốc Sở KHCN, cho biết các nhiệm vụ nói trên đều được Sở KHCN thẩm định trước khi trình Hội đồng KHCN tỉnh. Các nhiệm vụ này đều gắn với tình hình thực tiễn của từng địa phương, từng ngành, tránh được tình trạng triển khai các nhiệm vụ không khả thi. Năm 2018, có 6 đề tài thuộc danh mục nhiệm vụ trong năm của sở được thực hiện có tính thực tiễn cao, được nghiệm thu và bàn giao cho các đơn vị thụ hưởng triển khai thực hiện.
Đại diện Viện Thủy công (thuộc Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam) - chủ đề tài “Nghiên cứu đánh giá hiện trạng sạt lở đất ở cù lao Rùa (Thạnh Hội) trong thời gian qua, nguyên nhân, dự báo và đề xuất giải pháp khắc phục”, cho biết đề tài này đã nêu các nguyên nhân gây sạt lở, đồng thời dự báo mức độ sạt lở đến năm 2025 và 2050. Trên cơ sở đó, viện đã đề xuất các giải pháp khắc phục, phân tích ưu nhược điểm từng giải pháp và đề xuất giải pháp công trình chống sạt lở đất cù lao Rùa bằng phương án giải pháp bị động - kè bảo vệ mái. Đề tài này đã được bàn giao cho UBND TX.Tân Uyên và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Tuy vậy, theo Sở KHCN, mặc dù đã có nhiều chính sách mở nhưng số lượng nhiệm vụ NCKH-PTCN tham gia đề xuất đặt hàng ở các sở, ban, ngành, huyện, thị, thành phố trong tỉnh còn ít, rời rạc. Bên cạnh đó, các đơn vị chưa quan tâm đến hoạt động NCKH-PTCN để phục vụ cho công tác quản lý của đơn vị mình và chưa có các nhiệm vụ đặt hàng tại doanh nghiệp.
Từ những kết quả đã đạt được cũng như những hạn chế trong năm 2018, trong năm 2019 Sở KHCN đề ra giải pháp sẽ tăng cường triển khai các nhiệm vụ KHCN theo đề xuất đặt hàng, trong đó chú trọng gắn kết các viện nghiên cứu, trường đại học với các doanh nghiệp, sở, ngành để đặt hàng các nhiệm vụ NCKH-PTCN. Đồng thời, sở cũng đề xuất xây dựng các cơ chế, chính sách, biện pháp thúc đẩy hoạt động KHCN cơ sở ở huyện, thị, thành phố trong tỉnh. “Riêng trong quý I-2019, sở sẽ xây dựng kế hoạch hoạt động KHCN năm 2019 ởđịa phương, đơn vịtrên cơ sở chọn lựa các tiến bộ về KHCN, các kết quả NCKH-PTCN và các sáng kiến, cải tiến kỹ thuật khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế và đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao”, ông Cường nói.
Đẩy mạnh hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
Thực hiện Đề án xây dựng thành phố thông minh Bình Dương, Sở KHCN là một trong những sở, ngành nòng cốt. Do đó, ngoài việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn, sở sẽ đẩy mạnh hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, nâng cao hiệu quả hoạt động của các phòng thí nghiệm thực nghiệm (fablab). Bên cạnh đó, sở sẽ cùng với các ngành, trường đại học từng bước triển khai các giải pháp đạt giải từ cuộc thi Sáng kiến xây dựng thành phố thông minh, cuộc thi Hackathon để có những điều chỉnh phù hợp khi áp dụng vào thực tiễn.
Dự kiến, trong quý I-2019, Sở KHCN đưa vào hoạt động Trung tâm sáng kiến cộng đồng và hỗ trợ khởi nghiệp. Đồng thời, sở sẽ phối hợp với các ngành liên quan thực hiện tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2020, phát triển các vườn ươm doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh… Cùng với đó, sở cũng chú trọng cải thiện chỉ số đổi mới sáng tại địa phương, góp phần tăng cường hệ thống chỉ số đổi mới ở cấp quốc gia, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và cả nước, qua đó nâng cao tính cạnh tranh nền kinh tế quốc gia so với hệ thống nền kinh tế toàn cầu.
Lãnh đạo Sở KHCN khẳng định, việc triển khai kế hoạch thực hiện nhiệm vụ cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2017-2020 sẽ từng bước cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo của tỉnh, nhất là trong tình hình phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học lần thứ 4 hiện nay. Việc triển khai kế hoạch thực hiện nhiệm vụ này là một trong những yếu tố quan trọng trong việc thực hiện Đề án xây dựng thành phố thông minh Bình Dương. Sở cũng đang tổng kết số liệu qua 2 năm triển khai nhiệm vụ này để có các giải pháp nâng cao chỉ số đổi mới sáng tạo của tỉnh trong những năm tiếp theo.
Tại Diễn đàn Đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2018 trong khuôn khổ Hội nghị Hiệp hội Đô thị khoa học thế giới (WTA) năm 2018 được tổ chức tại Bình Dương vừa qua, ông Sergio Arzeni, Chủ tịch Tổ chức doanh nghiệp vừa và nhỏ Italia, cho rằng cần có tiêu chí cho Việt Nam trong đổi mới sáng tạo. Cùng với đó, cần có chiến lược thu hút được các nhà đầu tư trong phát triển về vườn ươm doanh nghiệp và các dự án lớn, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam để cùng nhau phát triển. Đối với tỉnh Bình Dương, việc xây dựng thành phố thông minh cần chú trọng đến hệ sinh thái khởi nghiệp, hoạt động đổi mới sáng tạo tại nhà trường, doanh nghiệp.
KHÁNH ĐĂNG