Tân tổng thống Turkmenistan nối nghiệp cha

Ở tuổi 40, Serdar Berdymukhamedov, con trai cựu Tổng thống Gurbanguly Berdimuhamedow đã vượt qua 8 ứng cử viên khác để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống với 73% số phiếu ủng hộ. Tại buổi lễ nhậm chức hôm 19-3, ông Serda Berdymukhamedov khẳng định tiếp tục con đường phát triển đất nước trong 30 năm qua.

Tranh cử công bằng

Theo thông tin từ Ủy ban Bầu cử trung ương Turkmenistan, trước khi tranh cử tổng thống, ông Serdar Berdymukhamedov đang đảm nhận vị trí Phó Chánh văn phòng nội các, phụ trách các vấn đề kinh tế và là thành viên Hội đồng An ninh quốc gia Turkmenistan.

Hồi tháng 2, cựu Tổng thống Gurbanguly Berdymukhamedov (64 tuổi), đồng thời là cha của ông Serdar Berdymukhamedov bất ngờ tuyên bố từ chức, mở đường cho một cuộc bầu cử sớm tại quốc gia này.

Ông Gurbanguly Berdymukhamedov - người lãnh đạo Turkmenistan kể từ lần đầu tiên được bổ nhiệm làm quyền tổng thống khi Saparmurat Niyazov lập dị qua đời vào tháng 12-2006 nêu lý do rằng, đất nước nên được điều hành bởi những người trẻ tuổi hơn. Gần 20 năm qua, ông Gurbanguly Berdymukhamedov đã gây dựng được sự tôn sùng của dân chúng và thường được biết đến với danh hiệu “Arkadag” hay “Người bảo vệ”. Ông rất hay thể hiện năng lực của mình bằng các pha nguy hiểm bao gồm lái xe ôtô thể thao, bắn súng, nâng tạ.

Tân Tổng thống Turkmenistan Serdar Berdymukhmedov tròn 40 tuổi khi nhậm chức.

Tham gia tranh cử tổng thống trong 1 tháng qua cùng ông Serdar Berdymukhamedov có 8 ứng cử viên khác, trong đó đối thủ chính là một giảng viên đại học tên Khyryr Nunnayev. Ông này đã giành được 11% số phiếu ủng hộ. Chủ tịch Ủy ban Bầu cử trung ương (CEC) Turkmenisatan Gulmyrat Myradov cho biết, các phiếu bầu được kiểm, bao gồm cả những phiếu bầu của những người sống ở nước ngoài và kết quả là có tới 73% người ủng hộ ông Serdar Berdymukhamedov.

Tờ Euraianet bình luận: “Lý lịch của tổng thống tiếp theo ở Turkmenistan là một nền tảng tốt. Tuy là con trai của nhà lãnh đạo Gurbanguly Berdymukhamedov nhưng ít người biết chắc chắn về tính cách của ông. Ông ấy hầu như không bao giờ nói lớn hay khoa trương trước đám đông. Trong một vài lần phát biểu ở nước ngoài, Serdar Berdymukhamedov thể hiện là một người nghiêm túc chứ không phải mang phong thái vui vẻ, hài hước như người cha. Serdar Berdymukhamedov cũng nổi tiếng là người nóng tính nhưng các thành viên đảng Dân chủ hồi tháng 2 vẫn nhất trí bỏ phiếu ủng hộ ông làm ứng cử viên của họ với niềm tin rằng đó là điều tốt đẹp nhất. Giới chính trị gia thì ghi nhận khả năng lãnh đạo và tố chất tổ chức tuyệt vời của ông Serdar Berdymukhamedov. Ông là một người khiêm tốn, dễ mến, một người đàn ông tốt trong gia đình và có lối sống lành mạnh, nhận được sự tôn trọng của đông đảo đồng nghiệp”.

Cũng theo tờ báo này, Turkmenistan là một quốc gia biệt lập với dân số thưa thớt nhất ở châu Á (khoảng 6 triệu dân) và có nguồn dự trữ khí đốt tự nhiên lớn thứ 5 thế giới. Turkmenistan từ lâu đã đóng vai trò là con đường giao thông của nhiều quốc gia và nền văn hóa khác nhau. Phần lớn đất nước này lại được bao phủ bởi sa mạc Karakum hoặc Black Sand.

 “Người con của quốc gia”

Phát biểu tại lễ nhậm chức, tân tổng thống một lần nữa khẳng định chính sách trung lập. "Chúng tôi mở cửa cho tất cả các quốc gia, dân tộc trên thế giới và hướng tới phát triển các mối quan hệ thương mại, kinh tế, văn hóa, nhân đạo, khoa học và giáo dục với họ trong tương lai. Mục tiêu chính của tôi là tiếp tục đi trên con đường phát triển vẻ vang được xây dựng trong suốt 30 năm độc lập và thực hiện thành công các chương trình nhằm đảm bảo các điều kiện xã hội ở mức cao cho người dân”, ông Serdar Berdymukhamedov nhấn mạnh khi trình bày cương lĩnh của mình trong bài phát biểu trên truyền hình.

Tờ AlJazeera bình luận, cuộc đời của Sedar Berdymukhmedov là một “con đường vinh quang”. “Ông ấy đã thăng tiến nhờ một loạt chức vụ ngày càng nổi bật trong chính phủ. Năm nay,  Sedar Berdymukhmedov vừa tròn 40 tuổi, độ tuổi tối thiểu để làm tổng thống theo luật Turkmenistan”.

Theo hồ sơ lý lịch, ông Serdar Berdymukhmedov từng học tại Trường Trung học số 43 ở Ashgabat (1987-1997) và tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp quốc gia Turkmenistan năm 2001. Từ năm 2008 đến năm 2011, ông theo học tại Học viện Ngoại giao của Nga, lấy bằng tốt nghiệp về Quan hệ quốc tế. Trong thời gian này, ông được điều đến làm việc tại Đại sứ quán Turkmenistan ở Moscow với tư cách là cố vấn. Sau đó, ông lại theo học tại Trung tâm Chính sách an ninh Geneva (Thụy Sĩ), lấy bằng sau đại học về các vấn đề an ninh quốc tế và châu Âu (2011-2013). Ông được bổ nhiệm đồng thời trong Phái bộ Turkmenistan tại Liên Hợp quốc tại Geneva. Tháng 8-2014, ông bảo vệ luận án khoa học tại Học viện Khoa học Turkmenistan và được trao bằng tiến sĩ khoa học kỹ thuật một năm sau đó.  Ông thường được truyền thông nhà nước ở Turkmenistan phong là “người con của quốc gia”.

Những năm sau, ông trải qua một loạt vị trí quan trọng trong điều hành đất nước. Tháng 11-2016, ông giành được một ghế trong Mejlis đại diện cho khu vực quốc hội thứ 25 có trung tâm là Dushak, một thị trấn ở tỉnh Ahal. Tháng 3-2018, ông được bầu lại vào Quốc hội Turkmenistan với hơn 90% số phiếu bầu trong quận của mình. Ông chủ trì ủy ban về pháp luật và quy phạm và trở thành tâm điểm chính trị sau khi được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Ngoại giao vào tháng 3- 2018.

Tháng 1-2019, ông được chuyển sang làm Phó Thống đốc tỉnh Ahal rồi được bổ nhiệm làm Thống đốc tỉnh Ahal. Tháng 2-2020, ông giữ vị trí Bộ trưởng Công nghiệp và Vật liệu xây dựng của Turkmenistan. Tháng 2-2021, ông được thăng chức làm Phó Chánh văn phòng nội các, phụ trách về đổi mới và số hóa, một vị trí mới. Ông đồng thời được bổ nhiệm vào Hội đồng An ninh quốc gia và là Chủ tịch Phòng Kiểm soát tối cao của Turkmenistan.

Giới phân tích bình luận, những kinh nghiệm chuyên môn này khiến ông Serdar Berdymukhmedov khác với cha mình ở nhiều khía cạnh quan trọng. Và, sự trẻ trung của tân Tổng thống Turkmenistan,  có nghĩa là ông gần như là người bản địa kỹ thuật số đầu tiên của Trung Á, có thể sử dụng tài nguyên công nghệ thông tin để hiểu rõ hơn về câu chuyện của thế giới bên ngoài Turkmenistan. Hơn nữa, ngoài tiếng Anh, ông  còn sử dụng thành thạo cả tiếng Thổ Nhĩ Kỳ và tiếng Nga.

Theo CAND

• Xung đột Nga - Ukraine đang bị quốc tế hóa cao độ (23/12)