Điều trị bệnh gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ (GNM) được định nghĩa như là một sự tích lũy lượng mỡ trong gan vượt quá 5% trọng lượng gan hoặc quan sát dưới kính hiển vi điện tử thấy nhiều hơn 5% số tế bào gan chứa các hạt mỡ.

Gan có một chức năng quan trọng trong quá trình chuyển hóa chất béo. Sau bữa ăn, các triglyceride thực phẩm được chuyển từ trong ruột vào trong bạch huyết dưới dạng nhũ trấp và được thủy phân thành acid béo và nhờ men lipoprotein lipase có trong mặt trong mạch bạch huyết. Các acid béo này được sử dụng làm năng lượng cho cơ, được dự trữ dưới dạng các triglyceride tái ester hóa trong các mô mỡ, hoặc được sử dụng ở gan.

Biểu hiện của GNM

Phần lớn các trường hợp GNM không có triệu chứng bởi vì tình trạng lắng đọng mỡ tại gan xảy ra từ từ nên các biểu hiện của nó cũng khó cảm thấy. Chỉ khi nào tốc độ lắng đọng mỡ trong gan xảy ra nhanh, lúc đó gan có thể lớn, bao gan căng ra và khi đó bệnh nhân có thể có cảm giác đau tức hoặc nặng vùng gan. Trong một số trường hợp, tuy nhiên rất hiếm, GNM cũng có thể gây tình trạng vàng da, buồn nôn và nôn.

Đa phần phát hiện GNM qua những sự bất thường nhẹ về chỉ số men gan khi đi khám bệnh định kỳ hoặc được chỉ định làm siêu âm hoặc chụp cắt lớp điện toán để tầm soát một bệnh khác, ví dụ như bệnh sỏi mật.

Tuy nhiên, có vài bệnh nhân có thể cảm thấy hơi mệt mỏi và suy nhược hoặc cảm giác khó chịu ở vùng thượng vị phải.

Điều trị GNM như thế nào?

GNM hầu hết không phải là bệnh lý của gan mà chỉ là một triệu chứng do sự tích lũy mỡ quá nhiều tại gan mà thôi. Vì thế điều trị GNM chủ yếu là điều trị các nguyên nhân cơ bản gây bệnh, cụ thể:

a. Nếu bị dư cân - béo phì: áp dụng chế độ ăn hợp lý và chế độ tập luyện vận động để giảm cân.

b. Đối với các bệnh lý gan có liên quan đến uống rượu: ngưng uống rượu.

c. Ngưng ngay những thuốc có khả năng gây độc cho gan và thay thế bằng những thuốc an toàn theo hướng dẫn của bác sĩ.

d. Các bệnh rối loạn chuyển hóa (như tiểu đường…): khống chế lượng đường trong máu luôn ở mức độ bình thường.

đ. Viêm gan siêu vi: kiểm soát tình trạng viêm và những diễn tiến bất lợi dẫn đến xơ gan.

e. Sử dụng thuốc để nhằm đào thải bớt sự lắng đọng mỡ quá mức trong cơ thể cần có sự hướng dẫn và tư vấn của bác sĩ.

Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng có thể giảm thiểu tình trạng lắng đọng mỡ trong gan.

Làm sao để phòng ngừa và phát hiện sớm GNM?

Có chế độ ăn hợp lý: ăn đa dạng, ăn chừng mực, ăn thực phẩm gần với thiên nhiên nhất.

Vận động thể lực đều đặn, sống năng động nhằm duy trì cân nặng lý tưởng (nên biết chỉ số BMI của bản thân và BMI lý tưởng phù hợp để tự theo dõi tình trạng dư cân của bản thân).

Hạn chế tối đa rượu bia.

Cần tham vấn bác sĩ trước khi dùng thuốc để tránh những thuốc gây độc cho gan.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ: kiểm tra đường huyết, việc xét nghiệm máu (cholesterol, triglyceride máu, các men gan) và qua siêu âm hoặc chụp cắt lớp (CT scan) đều có thể chẩn đoán được gan nhiễm mỡ hay không.

Tóm lại, GNM hay xảy ra ở những ai có lối sống thiếu vận động và ăn uống bất hợp lý, quá thừa thải năng lượng. GNM ở hầu hết các trường hợp chẩn đoán không là bệnh lý, đó chỉ là một triệu chứng do sự tích lũy mỡ quá nhiều tại gan. Tuy nhiên, 20% GNM có thể diễn tiến đến xơ gan. Áp dụng các nguyên tắc dinh dưỡng hợp lý, vận động thể lực phù hợp sẽ có ích cho mọi người để đề phòng GNM.

Bác sĩ NGUYỄN THỊ BẠCH TUYẾT

• Vụ bé 2 tháng tuổi bị phản ứng sau tiêm vắc xin: Chuyển Bệnh viện Nhi đồng 2 tiếp tục theo dõi, điều trị (26/04)
• Số ca sốt xuất huyết giảm nhưng người dân không nên chủ quan (25/04)
• Chú trọng an toàn thực phẩm tại bếp ăn tập thể doanh nghiệp (24/04)
• Triển khai thực hiện chính sách thu hút nguồn nhân lực ngành y tế (24/04)
• TP.Tân Uyên: Triển khai tháng hành động vì an toàn thực phẩm năm 2024 (24/04)
• Nắng nóng kéo dài làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim (23/04)
• Bác sĩ Việt Nam được tiếp cận kỹ thuật mới điều trị bệnh tim mạch (23/04)
• Gia tăng số ca mắc COVID-19 tại Thái Lan sau dịp lễ Songkran (22/04)