Bài 3: Cần nhiều giải pháp đồng bộ để ngăn chặn sạt lở bờ sông Đồng Nai
Tình trạng sạt lở bờ sông Đồng Nai đã và đang gây ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Trước tình trạng trên, chính quyền địa phương huyện Bắc Tân Uyên và TX.Tân Uyên đã tăng cường công tác xử lý nạn khai thác cát, sỏi trái phép trên sông. Song song với đó, chính quyền địa phương còn hỗ trợ và vận động người dân di dời khỏi khu vực có nguy cơ sạt lở cao để bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản của người dân.
Từ hình ảnh camera giúp phường Thạnh Phước, TX.Tân Uyên chủ động trong công tác tuần tra xử lý “cát tặc” trên sông Đồng Nai, đoạn qua địa phương, góp phần hạn chế sạt lở bờ sông
Chủ động phòng chống sạt lở
Ông Nguyễn Thanh Thoại, Phó Chủ tịch UBND phường Uyên Hưng, TX.Tân Uyên, cho biết trước năm 2015, tình trạng sạt lở bờ sông Đồng Nai, đoạn qua địa phương diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Trước tình trạng trên, chính quyền địa phương đã vận động và hỗ trợ người dân di dời khỏi khu vực có nguy cơ sạt lở cao. Đồng thời được sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh và thị xã, công trình bờ kè chống sạt lở sông Đồng Nai đoạn thuộc phường Uyên Hưng, TX.Tân Uyên đã được thi công và đến nay cơ bản đã hoàn thành. Công trình này góp phần giải quyết vấn đề cấp bách về tình trạng sạt lở ở sông Đồng Nai, nhất là vào mùa mưa bão.
Công trình có tổng chiều dài toàn tuyến là 1.850m, từ cầu Rạch Tre đến Thị ủy Tân Uyên với tổng kinh phí thực hiện 400 tỷ đồng. Công trình được xử lý bằng mái thảm đá, thân kè bằng tường chắn đất với kết cấu bê tông cốt thép, xử lý nền mái thân kè bằng cọc bê tông cốt thép. Ngoài ra, công trình còn bao gồm hệ thống công viên và đèn chiếu sáng để tạo vẻ mỹ quan chung trong khu vực. Công trình góp phần chỉnh trang đô thị và được người dân đánh giá cao.
Ông Lê Văn Lắm, ngụ KP.1, phường Uyên Hưng, phấn khởi cho biết: “Trước đây chúng tôi rất lo lắng vì bờ sông Đồng Nai liên tục bị sạt sở, đe dọa đến nơi ở của 5 nhân khẩu trong gia đình. Nhưng từ khi công trình bờ kè sông Đồng Nai được hoàn thành thì chúng tôi rất yên tâm. Chúng tôi càng vui hơn vì công trình này đã tạo thêm sân chơi cho người dân”.
Công trình bờ kè bờ sông Đồng Nai, đoạn qua phường Uyên Hưng, TX.Tân Uyên góp phần chống sạt lở bờ sông
Để chủ động ngăn chặn tình trạng sạt lở ảnh hưởng đến đất ở và đất canh tác của người dân, trong công văn của UBND huyện Bắc Tân Uyên về việc trao đổi, cung cấp thông tin tình trạng sạt lở dọc bờ sông Đồng Nai trên địa bàn huyện đã đưa ra một số giải pháp. Theo đó, để di dời các hộ dân sống ven sông Đồng Nai có nguy cơ sạt lở cao đến nơi an toàn, UBND huyện đang tiến hành triển khai các dự án khu tái định cư tại xã Tân Mỹ và xã Lạc An. Trong đó, khu tái định cư xã Lạc An có diện tích 7,9 ha. Dự án đã được san lấp mặt bằng, đầu tư hạ tầng giao thông và điện nước sinh hoạt. Hiện dự án đã bố trí 64/310 nền tái định cư, trong đó có 55 trường hợp đã xây dựng nhà ở. Trong khi đó dự án khu tái định cư xã Tân Mỹ có diện tích 1,4 ha đang trong giai đoạn thực hiện công tác bồi thường, áp giá và xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ theo quy định của pháp luật.
Thời gian tới, UBND huyện sẽ tiếp tục vận động các hộ dân sống ven sông có nguy cơ sạt lở cao di dời đến khu tái định cư để bảo đảm an toàn và ổn định cuộc sống. Trường hợp người dân không đồng thuận di dời, UBND huyện sẽ thực hiện thủ tục thu hồi đất theo quy định pháp luật. Song song với đó, UBND huyện sẽ tiếp tục kiến nghị Sở Tài chính tham mưu với UBND tỉnh thay thế Quyết định số 479/QĐ-UBND ngày 22-2- 2008 về việc phê duyệt chính sách hỗ trợ kinh phí di dời các hộ dân ven sông Đồng Nai. Vì hiện nay, mức hỗ trợ tại quyết định trên là quá thấp, không còn phù hợp với tình hình thực tế, không bảo đảm để người dân xây dựng lại nhà ở và ổn định cuộc sống. UBND huyện sẽ tăng cường triển khai thực hiện các phương án phòng chống thiên tai tại khu vực ven sông Đồng Nai. Ngoài ra, địa phương triển khai trồng cây có khả năng bám rễ để hạn chế chống sạt lở bờ sông.
Mạnh tay xử lý nạn “cát tặc”
Thượng tá Nguyễn Thanh Tùng, Phó Trưởng Công an (CA) TX.Tân Uyên, cho biết qua đợt cao điểm xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát sỏi trên địa bàn, nạn “cát tặc” trên sông Đồng Nai đã giảm đáng kể. Thời gian tới, CA thị xã tiếp tục thực kế hoạch phối hợp với các lực lượng chức năng có liên quan tuần tra mật phục, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật các hành vi trên. Cụ thể, đối với các cơ sở kinh doanh cát sỏi, đoàn kiểm tra liên ngành sẽ kiểm tra nguồn gốc cát sỏi để kịp thời phát hiện các trường hợp vi phạm và xử lý theo quy định. Đồng thời, CA địa phương phối hợp CA các xã, phường và địa phương giáp ranh khác tăng cường công tác nắm tình hình, trao đổi thông tin xử lý các hành vi vận chuyển, khai thác, kinh doanh cát sỏi trái phép.
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Bình, Chủ tịch UBND phường Thạnh Phước, TX.Tân Uyên, cho biết: “Để ngăn chặn “cát tặc” gây sạt lở bờ sông Đồng Nai, UBND phường và CA địa phương đã triển khai nhiều giải pháp như lắp đặt camera an ninh tại các điểm “nóng” khai thác cát trái phép từ nguồn kinh phí xã hội hóa. Từ hình ảnh camera, chính quyền địa phương đã chủ động hơn trong công tác tuần tra và xử lý tin báo “cát tặc” của người dân. Ngoài ra, việc lắp đặt camera còn giúp chính quyền địa phương tránh trường hợp bị đối tượng xấu tung tin giả đánh lạc hướng cơ quan chức năng. Sau hơn 2 tháng triển khai, mô hình camera giám sát “cát tặc” đã góp phần hạn chế tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Đồng Nai”.
Cùng với phường Thạnh Phước, các địa phương khác dọc sông Đồng Nai như phường Uyên Hưng, Thái Hòa… cũng tăng cường công tác tuần tra, mật phục xử lý “cát tặc” để ngăn chặn sạt lở bờ sông. Theo báo cáo của các địa phương và ghi nhận của người dân, đến nay tình hình đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Xử lý hình sự “cát tặc” vi phạm nhiều lần
Trong Công văn số 2088/UBND-KTN ngày 25- 5-2017 của UBND tỉnh về việc tăng cường công tác quản lý hoạt động khai thác cát sỏi lòng sông, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành và UBND các huyện, thị, thành phố thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ về hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông. Cùng với đó, các đoàn kiểm tra liên ngành phải tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát việc khai thác cát, bến bãi tập kết kinh doanh mua bán nhằm ngăn chặn tình trạng khai thác cát, sỏi không phép.
UBND tỉnh còn yêu cầu CA tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, CA các cấp nắm tình hình, kịp thời phát hiện, điều tra xử lý nghiêm các đối tượng khai thác cát trái phép trên sông. Đồng thời kết hợp với các lực lượng liên quan đẩy mạnh công tác kiểm tra, xử lý các phương tiện và chủ phương tiện khai thác, vận chuyển và kinh doanh cát, sỏi vi phạm các quy định pháp luật. Đối với các trường hợp đã vi phạm nhiều lần, cố tình vi phạm và vi phạm có hệ thống, đã áp dụng mức xử lý hành chính ở mức tối đa của khung hình phạt thì áp dụng xử lý hình sự. Ngoài ra, CA các cấp tăng cường công tác tuần tra, nhất là ban đêm để phát hiện, kịp thời ngăn chặn các hoạt động khai thác cát trái phép.
Sở Giao thông - Vận tải khẩn trương rà soát lại các bến bãi đã cấp phép, tổ chức xây dựng quy hoạch và nâng cấp hệ thống bến bãi; lập lại trật tự hành lang an toàn đường thủy nội địa làm cơ sở cho việc quản lý, cấp phép hoạt động các bến bãi theo hướng gom về một mối, không nhỏ lẻ, dàn trải dọc các bờ sông như hiện nay để bảo vệ hệ thống đê bao, tránh tình trạng lợi dụng bến bãi làm nơi tập trung, kinh doanh cát sỏi trái phép…
Đặc biệt, người đứng đầu chính quyền địa phương phải chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép và để các bãi tập kết cát, sỏi không phù hợp kéo dài.
NGUYỄN HẬU