Quốc hội Việt Nam - Những dấu ấn trưởng thành - Bài 7

•  » Quốc hội Việt Nam - Những dấu ấn trưởng thành - Bài 5
•  » Quốc hội Việt Nam - Những dấu ấn trưởng thành - Bài 6

Bài 7: Thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước…

Quốc hội khóa XIII có vinh dự và trách nhiệm lớn trong việc kế thừa và phát huy những thành tựu và kinh nghiệm của Quốc hội các khóa trước, bám sát đường lối, chủ trương của Đảng và thực tiễn sinh động của cuộc sống, thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ của cơ quan đại biểu dân cử cao nhất, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất. Đây cũng là nhiệm kỳ đầu tiên Quốc hội cùng nhân dân cả nước thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội được bổ sung, phát triển tại Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng lần thứ XI năm 2011.

Thông qua Hiến pháp 2013

Thành tựu lớn nhất trong hoạt động lập hiến, lập pháp của Quốc hội trong nhiệm kỳ khóa XIII là việc Quốc hội đã thông qua bản Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Bản Hiến pháp gồm 11 chương, 120 điều, thể hiện nhiều điểm mới cả về nội dung và kỹ thuật lập hiến; bố cục hợp lý, chặt chẽ và khoa học, bảo đảm các quy định của Hiến pháp đúng tầm là đạo luật cơ bản, có hiệu lực pháp lý cao nhất, có tính ổn định lâu dài.

Đại biểu Quốc hội vui mừng sau khi tiến hành biểu quyết thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992. Ảnh: T.L

Đây là bản Hiến pháp thể hiện tinh thần đổi mới sâu sắc, tạo ra khuôn khổ pháp lý vững chắc cho sự vận hành toàn bộ đời sống xã hội trên nền tảng dân chủ, pháp quyền và tạo ra động lực mạnh mẽ để đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, thể chế hóa Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (được bổ sung, phát triển vào năm 2011). Hiến pháp năm 2013 cũng thể hiện rõ tinh thần đề cao vai trò làm chủ của nhân dân, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa và bảo đảm tất cả các quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được đề cao và được đưa lên vị trí trang trọng hàng đầu trong Hiến pháp năm 2013. Đó là sự kế thừa Hiến pháp năm 1946 do Chủ tịch Hồ Chí Minh làm Trưởng ban soạn thảo; vừa thể hiện nhận thức mới đầy đủ, sâu sắc hơn trong việc thể chế hóa quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về đề cao nhân tố con người, coi con người là chủ thể, nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của sự phát triển. Hiến pháp cũng khẳng định các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp; xác định các nguyên tắc cơ bản để hoàn thiện, đổi mới tổ chức bộ máy Nhà nước; bảo đảm sự phân công, phối hợp, kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan Nhà nước; giao cho Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, các cấp chính quyền địa phương đầy đủ thẩm quyền và trách nhiệm trong việc quản lý đất nước.

Trên cơ sở quy định của Hiến pháp năm 2013, Quốc hội đã tích cực thực hiện các hoạt động lập pháp, thể chế hóa kịp thời và đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng, từng bước xây dựng hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, tạo ra khung pháp lý cho việc hình thành và hoàn thiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Cho đến hết kỳ họp thứ 9 (tháng 5-2015), Quốc hội khóa XIII đã thông qua được 85 văn bản luật, bộ luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua được 10 văn bản pháp lệnh. Nhiệm kỳ này cũng đã đánh dấu kỷ lục số lượng văn bản luật, nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật được Quốc hội thông qua tại một kỳ họp. Đó là kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIII vừa qua, Quốc hội đã thông qua 11 văn bản luật và 1 nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật.

Quốc hội cũng đã dành sự quan tâm thích đáng trong thảo luận, cho ý kiến về các dự án Bộ luật Dân sự (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi), Bộ luật Hình sự (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi), Luật Tố tụng hành chính (sửa đổi), Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự, Luật Tạm giữ, tạm giam, Luật Trưng cầu dân ý và một số luật khác nhằm tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về tư pháp theo quy định của Hiến pháp, định hướng cải cách tư pháp; bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân; hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường; củng cố quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ môi trường…

Quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước

Việc quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII ngày càng có chất lượng, đáp ứng đúng yêu cầu của thực tiễn vì lợi ích của quốc gia, phù hợp với ý chí và nguyện vọng của nhân dân.

Vào những năm đầu của nhiệm kỳ, tình hình kinh tế - xã hội của đất nước có nhiều khó khăn do chịu tác động của những diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình thế giới cũng như những bất ổn trong cấu trúc kinh tế của đất nước. Trong bối cảnh đó, Quốc hội đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của cử tri cùng với Chính phủ thảo luận để đề ra những giải pháp vượt qua khó khăn bảo đảm ổn định và phát triển đất nước. Cụ thể, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về ban hành bổ sung một số giải pháp về thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và cá nhân; thảo luận về Đề án tái cơ cấu nền kinh tế; quyết định kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2011- 2015; Chương trình mục tiêu quốc gia, kế hoạch vốn trái phiếu Chính phủ, Nghị quyết về bổ sung một số dự án mới sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2012-2015.

Đặc biệt trong điều kiện ngân sách khó khăn, Quốc hội đã quyết định giảm các khoản chi tiêu chưa thật cần thiết và kém hiệu quả; bố trí vốn bảo đảm tỷ lệ chi cho các ngành, lĩnh vực quan trọng, cấp thiết; có nhiều giải pháp quyết liệt để cân đối thu - chi ngân sách Nhà nước, bảo đảm an ninh tài chính quốc gia, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, phục hồi và tạo đà tăng trưởng cho những năm sau, bảo đảm an sinh xã hội, tiếp tục cải thiện đời sống vật chất tinh thần của nhân dân. Bên cạnh đó, Quốc hội cũng đã có những quyết định quan trọng về kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2015, quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2020; về công tác quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng, vận hành khai thác công trình thủy điện; điều chỉnh một số nội dung và giải pháp nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh theo Nghị quyết số 38/2004/QH11.

Quốc hội cũng đã thảo luận, cân nhắc thận trọng và tiếp tục khẳng định sự cần thiết, tính đúng đắn của chủ trương đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành; coi đây là dự án quan trọng đặc biệt quốc gia, có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của vùng động lực phát triển phía Nam và cả nước. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết quyết định chủ trương đầu tư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, giao Chính phủ tiếp tục hoàn thiện báo cáo khả thi, tiến hành các công việc cần thiết để triển khai dự án và hàng năm báo cáo Quốc hội kết quả thực hiện. (Còn tiếp)

TRÍ DŨNG

• Tình bạn ngày càng khăng khít giữa ông Trump và Elon Musk (23/11)