Đồng bộ các giải pháp, tiến tới loại trừ bệnh dại

(BDO) Những năm gần đây có nhiều người tử vong vì bệnh dại. Bệnh dại hoàn toàn có thể phòng được bằng cách tiêm vắc xin dại cho động vật, chăm sóc y tế kịp thời cho người không may bị động vật cắn. Mục tiêu chung của Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh dại giai đoạn 2022-2030 hướng đến việc kiểm soát được bệnh dại trên đàn chó, mèo nuôi và phấn đấu không có người tử vong vì bệnh dại vào năm 2030.

Nguy cơ bệnh dại tăng, tử vong cao

Bệnh dại có mặt tại hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước, là nguyên nhân gây tử vong cao nhất trong các bệnh truyền nhiễm với tỷ lệ tử vong hầu như 100% khi lên cơn dại. 

Bác sĩ thú y chuẩn đoán bệnh cho chó

Trong 5 năm qua, bệnh dại ở nước ta đã làm chết 410 người, trên 2,7 triệu lượt người phải điều trị dự phòng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, gây thiệt hại lớn về kinh tế. Trong năm 2023, cả nước đã ghi nhận 61 ca tử vong do dại, tăng 18 ca so với cùng kỳ năm ngoái (khoảng 42%). Bên cạnh đó, dịch bệnh xuất hiện và tăng cao ở những tỉnh trước đây không phải là khu vực trọng điểm về dại. 

Đa số các trường hợp tử vong đều chưa được tiêm phòng do tâm lý chủ quan, cho rằng chó nhà cắn, tại thời điểm cắn chó bình thường, không hiểu biết về bệnh dại, trẻ bị chó cắn nhưng không nói với gia đình, tâm lý e ngại với vaccine phòng dại… 

Trên địa bàn tỉnh Bình Dương, trong năm 2023, mặc dù chưa ghi nhận trường hợp ca tử vong vì bệnh dại trên người và trường hợp mắc bệnh dại trên đàn chó nuôi, động vật khác. Tuy nhiên, có 1 trường hợp người tử vong do bị chó nuôi tấn công vào tháng 5-2023 tại TP.Dĩ An.

Ông Trần Phú Cường, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tỉnh, cho biết hiện trên địa bàn toàn tỉnh có khoảng 60.000 con chó và được tiêm phòng bệnh dại định kỳ hàng năm. Thời gian qua, Chi cục chỉ đạo Trung tâm thú y các huyện, thị, thành phố rà soát số lượng tiêm ngừa phòng dại trên tổng đàn chó của địa phương. 

Ngoài ra, đơn vị phối hợp với khu phố, tổ dân phố đến từng nhà dân để phổ biến các quy định về quản lý vật nuôi; đồng thời, các trạm, địa phương đã tổ chức nhiều đợt bắt chó thả rông và duy trì thường xuyên. Người dân có thể lập danh sách các hộ nuôi chó và báo cho tổ dân phố để cán bộ thú y trạm đến nhà tiêm phòng để bảo đảm an toàn. 

Tuy nhiên, nạn chó thả rông vẫn diễn ra khá phổ biến ở nhiều nơi. Việc chủ nuôi không thực hiện tiêm ngừa hay đeo rọ mõm cho chó để chúng cắn người gây thương tích vẫn còn tồn tại. 

Ngành thú y đến tận nhà người dân tiêm vắc xin phòng, bệnh dại trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên

Theo quy định của pháp luật, chủ vật nuôi phải đăng ký việc nuôi chó với UBND cấp xã, phường tại các đô thị, nơi đông dân cư; xích, nhốt hoặc giữ chó trong khuôn viên gia đình; bảo đảm vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng xấu tới người xung quanh. 

Khi đưa chó ra nơi công cộng phải bảo đảm an toàn cho người xung quanh bằng cách đeo rọ mõm cho chó hoặc xích giữ chó và có người dắt; tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho chó, mèo theo quy định; chịu mọi chi phí trong trường hợp có chó thả rông bị bắt giữ, kể cả chi phí cho việc nuôi dưỡng và tiêu hủy chó. Trường hợp chó, mèo cắn, cào người thì chủ vật nuôi phải bồi thường vật chất cho người bị hại theo quy định của pháp luật… 

Tuy nhiên, trên thực tế, việc sở hữu chó, mèo hay những vật nuôi khác rất dễ dàng và hầu như không có ai đăng ký hay khai báo với cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, nhiều địa phương còn lơ là trong việc thực hiện các quy định về quản lý vật nuôi.

Bảo vệ sức khỏe người dân 

UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị 14/CT-UBND ngày 24-7-2023 về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống bệnh dại trên địa bàn tỉnh. Theo đó, Sở NN&PTNT phối hợp với các cơ quan có liên quan và các địa phương tổ chức thực hiện các giải pháp kỹ thuật nhằm kiểm soát bệnh dại theo mục tiêu đã đề ra tại Quyết định số 744/QĐ-UBND ngày 25-3-2022 của UBND tỉnh Bình Dương về việc phê duyệt Kế hoạch thực hiện “Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh dại giai đoạn 2022-2030” trên địa bàn tỉnh Bình Dương. 

UBND tỉnh giao Sở NN&PTNT chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tổ chức thực hiện tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho đàn chó, mèo (định kỳ, bổ sung), bảo đảm đạt tỷ lệ tiêm phòng trên 70% tổng đàn chó, mèo nuôi được thống kê, trong giai đoạn năm 2023 - 2025 và từ 80% trở lên trong giai đoạn năm 2026 - 2030; tăng cường giám sát bệnh dại trên động vật với sự hỗ trợ của cộng đồng dân cư; kịp thời chia sẻ thông tin với ngành y tế khi có các ca bệnh dại trên đàn chó, mèo; báo cáo đầy đủ, kịp thời, chính xác số liệu bệnh dại trên Hệ thống báo cáo dịch bệnh động vật trực tuyến (VAHIS) của Cục Thú y. 

Ngành thú y phối hợp với địa phương ra quân tuyên truyền về phòng, chống bệnh dại trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên

Bên cạnh đó, cần đa dạng hóa các hình thức thông tin tuyên truyền về công tác phòng, chống bệnh dại; xây dựng, cung cấp nội dung tuyên truyền hỗ trợ cho các địa phương tuyên truyền qua đài phát thanh các cấp; rà soát, tổ chức xây dựng và duy trì các vùng an toàn dịch bệnh đối với bệnh dại trên địa bàn tỉnh.

Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị chuyên môn y tế kịp thời chia sẻ, trao đổi thông tin chính xác với cơ quan Thú y ngay khi phát hiện hoặc nhận được thông tin về các trường hợp người bị chó, mèo mắc bệnh dại hoặc nghi mắc bệnh dại cắn (trong vòng 24 giờ); tổ chức điều tra, xác định nguyên nhân và thực hiện các giải pháp phòng chống bệnh dại theo quy định.

Đồng thời, đảm bảo việc tiếp cận vắc xin phòng bệnh dại cho người, phổ biến địa chỉ các điểm tiêm phòng bệnh dại và truyền thông hướng dẫn người bị chó, mèo cắn đến ngay các cơ sở y tế để được điều trị dự phòng kịp thời; kiểm tra và xử lý theo đúng quy định đối với các tổ chức, cá nhân sử dụng phương pháp chưa được công nhận, thuốc chưa được phép lưu hành để khám, điều trị cho người bị bệnh dại hoặc người bị chó, mèo cắn. 

Thoại Phương - Kim Châu

• Đẩy mạnh kiểm tra an toàn thực phẩm tại các điểm thi, cụm thi (26/06)
• Hành động quốc tế về dân số và phát triển (26/06)
• Cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần cho người cao tuổi (26/06)
• Tăng cường truyền thông về tác hại của thuốc lá (25/06)
• Hủy hoại sức khỏe vì hút thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng (21/06)
• Không khám thai định kỳ, sản phụ bị u buồng trứng quấn thai (12/06)
• Chủ động phòng ngừa bệnh đầu mùa mưa (12/06)
• Đóng góp khi lành, để dành khi ốm (11/06)