Đờn ca tài tử Nam bộ - Bảo tồn và phát triển - Bài 17

Bài 17: Những âm điệu quê hương xứ Dừa

Trong không gian xanh của nhà vườn pha chút nắng chiều vàng ánh, giữa những đợt gió nhè nhẹ thoảng qua, tiếng đờn ca vang lên trầm bổng với những làn điệu Xàng xê, Lưu thủy trường, những Nam xuân, Tứ đại oán… làm lòng người nhẹ lại, thanh thản hơn sau những giờ làm việc hối hả, lo toan trong cuộc sống. Nhờ có những giây phút ấy mà những trái tim tài tử, những tấm lòng người mộ điệu được xích lại gần hơn, tình cảm giữa con người và nghệ thuật tài tử Bến Tre như hòa quyện sâu hơn.

Liên hoan đờn ca tài tử tỉnh Bến Tre năm 2015

Món ăn tinh thần hấp dẫn

Thông qua những âm điệu đờn ca, người dân xứ Dừa như được nhắc nhớ về những anh hùng đã hy sinh cho nền độc lập, tự do hôm nay, từ đó động viên nhau sống tốt hơn, có nhiều đóng góp hơn trong việc xây dựng tình làng nghĩa xóm, xây dựng quê hương ngày càng văn minh, phát triển. Bà Cao Thị Tuyết Trang, Giám đốc Trung tâm Văn hóa tỉnh Bến Tre cho biết, trong những năm gần đây, phong trào đờn ca tài tử (ĐCTT) Bến Tre ngày càng phát triển. Đặc biệt, thông qua phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, các câu lạc bộ (CLB), đội nhóm ĐCTT ở các xã, ấp văn hóa được củng cố và phát triển.

Tại huyện Châu Thành, một trong những huyện có phong trào ĐCTT khá sôi nổi và đa dạng, bà Tuyết Trang cho biết, ngoài CLB ĐCTT của huyện và 23 xã, thị trấn, Châu Thành còn có rất nhiều nhóm ĐCTT hoạt động tại các khu du lịch sinh thái rất đặc sắc. Khác với huyện Châu Thành, huyện Mỏ Cày Nam là một điển hình, triển khai nhiều mô hình mới, luôn quan tâm tìm giải pháp để nâng tầm ảnh hưởng của ĐCTT đối với đời sống cộng đồng dân cư. Phòng Văn hóa - Thông tin huyện thường tổchức nhiều lớp tập huấn đờn, ca 20 bài bản Tổ, hát vọng cổ… đồng thời hỗ trợkinh phí đểcác CLB giao lưu với nhau.

Ở huyện Giồng Trôm thì có CLB ĐCTT Khu di tích Thảm sát Cầu Hòa (xã Phong Nẫm). CLB có nhiều thành viên đam mê “máu lửa” với ĐCTT và dành nhiều tâm huyết cho CLB. Nhiều thành viên CLB có chất giọng tốt đã từng tham gia và đoạt giải cao ở một số hội thi cấp huyện, thành phố và cả cấp tỉnh như các tài tử Nguyễn Thị Hiền, Trương Thị Ấu, Nguyễn Thị Kim Ngọc, Phùng Thị Hải… Đặc biệt, ông Trần Hoàng Thọ đã tự bỏ tiền hơn 50 triệu đồng để mua dàn âm thanh phục vụ miễn phí cho CLB và dành một khoảng không gian trước nhà với sân vườn thoáng mát để làm điểm sinh hoạt lệ kỳ. Bản thân ông cũng là người đa tài vì có thể hát, đờn và sáng tác tài tử lời mới. Ông từng nhận được giải thưởng “Tác giả có sáng tác tài tử lời mới hay nhất” với bài “Ghi ơn người liệt sĩ - thương binh” do Hội Di sản Văn hóa tỉnh tổ chức năm 2014.

Không ngừng nâng cao chất lượng biểu diễn

Tuy ĐCTT đang phát triển mạnh nhưng các ngành, các cấp ở Bến Tre vẫn luôn rất quan tâm nhằm phát huy hơn nữa những giá trị độc đáo của loại hình nghệ thuật di sản này. Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch đang trình UBND tỉnh duyệt Đề án “Bảo tồn và phát triển ĐCTT tỉnh Bến Tre”. Tuy nhiên, một số hoạt động trong đề án đã và đang triển khai thực hiện. Mỗi năm, Trung tâm Văn hóa tỉnh tổ chức Liên hoan ĐCTT với sự tham gia của 9 huyện, thành phố; tổ chức Cuộc thi sáng tác lời mới 20 bài bản Tổ, Cuộc thi sáng tác vọng cổ nhịp 16, nhịp 32; tổ chức cho các nghệ nhân, tài tử tham gia giao lưu với các CLB ĐCTT tỉnh, thành phố bạn…

Các đội, nhóm, CLB ĐCTT trên địa bàn tỉnh đều thực hiện xã hội hóa, dưới sự điều hành và tài trợ kinh phí của nhiều tổ chức xã hội. Ngành văn hóa, thể thao và du lịch chỉ thực hiện chức năng định hướng và nghiệp vụ nhằm nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn. Nhờ vậy, hoạt động ĐCTT tỉnh Bến Tre ngày càng phát triển đa dạng, phong phú, không chỉ thu hút ngày càng đông lực lượng nghệ nhân mà còn tạo nên nguồn cảm hứng cho các hoạt động sáng tác bài bản tài tử, đáp ứng nhu cầu ca diễn của các đội, nhóm...

Trong không khí hân hoan chào mừng Festival ĐCTT Quốc gia lần thứ 2 - Bình Dương 2017, các nghệ nhân, tài tử CLB ĐCTT Trung tâm Văn hóa tỉnh đang triển khai tập dượt chương trình tham gia Hội thi nghệ thuật ĐCTT Nam bộ. Chương trình hứa hẹn sẽ rất đặc sắc với những tiết mục ca ngợi quê hương đất nước, người tốt, việc tốt, công tác xây dựng nông thôn mới ở Bến Tre.

Bài 18: Dòng chảy đờn ca tài tử ở Bà Rịa - Vũng Tàu

 MINH HIẾU - CHÍ THANH

• Khai mạc Hội trại “Chung dòng Sông Bé” (21/11)
• Sức sống mãnh liệt của Dân ca Quan họ Bắc Ninh trong đời sống đương đại (21/11)
• UNESCO nâng mức bảo vệ cấp cao nhất cho 34 di sản văn hóa ở Liban (20/11)
• Gìn giữ, phát huy bản sắc một làng nghề (19/11)
• Hoàng thành Thăng Long bừng sáng với đêm nghệ thuật “Cùng nhau giữ nước” (19/11)
• Văn minh từ những “con đường bích họa”  (18/11)
• Khi “Ngày thứ bảy văn minh” được sân khấu hóa... (18/11)
• Tập huấn nghi thức cúng tế cho các đội học trò lễ (18/11)