Thanh minh, tảo mộ - nét văn hóa nhớ về tổ tiên

Hàng năm, khoảng vào đầu tháng 3 âm lịch là tiết Thanh minh. Đây là dịp mọi người tổ chức lễ tảo mộ, đạp thanh để nhớ về người đã khuất. Một đạo lý “uống nước nhớ nguồn” được hình thành từ bao đời nay và tạo thành nét văn hóa tâm linh có ý nghĩa quan trọng trong bà con dân tộc Việt…

 Thân hữu cùng thăm mộ nhạc sĩ Phạm Duy trong dịp tiết Thanh minh

Đã thành chương trình hoạt động thường niên, hàng năm, vào tiết Thanh minh, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Chánh Phú Hòa phối hợp cùng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo (GHPG) tỉnh tổ chức đại lễ cầu siêu tại Hoa viên Nghĩa trang Bình Dương. Đây cũng là dịp để bà con có người thân an nghỉ ở đây đến dự lễ và thắp nhang, cầu nguyện cho hương linh được sớm siêu sanh tịnh độ (theo phong tục tập quán dân gian và theo nghi thức Phật giáo). Chương trình này cũng gắn với nhiều hoạt động chuyên đề, từ thiện xã hội khác nên đã thu hút ngày càng đông mọi người tham gia.

Theo Thượng tọa Thích Huệ Thông, Ủy viên Thư ký Hội đồng Trị sự GHPG Việt Nam, Phó Văn phòng 2 Trung ương GHPGVN, Trưởng ban Trị sự GHPGVN tỉnh thì tiết Thanh minh (có nơi gọi là Tết Thanh minh, sau Tết Nguyên tiêu Rằm tháng Giêng) là một khái niệm trong việc lập lịch của các nước phương Đông, chịu ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Hoa cổ đại. Thanh minh là một trong 24 tiết khí của các lịch Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên. Vào tiết Thanh minh người Việt Nam có phong tục tảo mộ. Với đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, từ xa xưa tiết Thanh minh đã trở thành lễ hội quan trọng, thiêng liêng, đi sâu vào tiềm thức của biết bao người Việt Nam trong và ngoài nước. Nhà thơ Nguyễn Du cũng nhắc đến “Thanh minh trong tiết tháng ba”. Thanh minh là nói về những ngày trời trong xanh, tiết trời rất đẹp và người ta tổ chức đi trẫy hội. Trong lúc dạo chơi cùng nhau trong thanh bình, yên ả, mọi người cùng nhớ về những người thân đã khuất, nhớ về ông bà, tổ tiên và muốn làm một điều thật tốt đẹp để bày tỏ lòng tri ân của mình. Một nét rất hay trong lễ tảo mộ những ngày tiết Thanh minh là những ngôi mộ vô chủ, bỏ hoang bên đường cũng được những người thân của các ngôi mộ bên cạnh dọn cỏ, thắp nhang, chăm sóc… Những liệt sĩ trận vong chưa có ai nhận để quy tập cũng được thắp nhang tưởng niệm. Đây là một đạo lý “ẩm thủy tri nguyên” rất đáng được trân trọng và lưu giữ.

Thường thì Thanh minh gắn liền với đạo đức, với bổn phận con người Việt Nam - bổn phận của con cháu tưởng nhớ công lao của tổ phụ, của những người đi trước. Đây chính là ngày giỗ tổ chung để mọi người có dịp báo hiếu, trả nghĩa, gọi là đền đáp phần nào ơn sinh thành tạo dựng của tổ tiên. Tiết Thanh minh mang ý nghĩa cội nguồn, nhắc chúng ta không quên hướng về quê cha đất tổ.

Thượng tọa Thích Huệ Thông cũng cho rằng, hàng năm, Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Chánh Phú Hòa tổ chức đại lễ cầu siêu nhân tiết Thanh minh là một điều rất tốt, tạo điều kiện cho những người thân của các hương linh an nghỉ ở đây thực hiện nghi thức cúng kiếng. Phong tục làm cỏ các phần mộ (lễ tảo mộ), sửa sang, thắp hương, đặt hoa quả thành kính tưởng nhớ ông bà tổ tiên là những hoạt động không thể thiếu trong ngày lễ quan trọng này.

 QUỲNH NHƯ

• Đồng bào Khmer Nam Bộ rộn ràng đón lễ hội Ok Om Bok (15/11)
• Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân trong xây dựng nếp sống văn hóa - văn minh (15/11)
• Cần nhiều “sân chơi” cho người thích đờn ca tài tử (14/11)
• Chỉ tại cái vũng nước! (14/11)
• Tự hào với hình tượng “Anh hùng nón lá”... (14/11)
• Vốn quý mỹ thuật sơn mài Bình Dương (13/11)
• Đại diện nhan sắc Việt Nam Thanh Thủy đăng quang Miss International 2024 (13/11)
• Tuần lễ Văn hoá - Ẩm thực - Du lịch Bình Dương năm 2024 sẽ có quy mô 60 gian hàng (12/11)