Tự tử ở trẻ vị thành niên: Nhìn nhận đúng để phòng ngừa

Liên quan đến vụ việc bé H. (tạm trú ở phường Thái Hòa, TX.Tân Uyên) 4 lần tự tử nhưng được lực lượng tuần tra kịp thời phát hiện, ông Trần Văn Chung, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC Bình Dương), cho biết thêm về cách quan tâm, giúp đỡ các trường hợp tương tự.

Từ trường hợp của bé H., chúng ta có thể nhìn nhận một cách nghiêm túc về vấn đề tâm sinh lý của lứa tuổi vị thành niên. Lứa tuổi vị thành niên từ 10 - 18 tuổi là giai đoạn trẻ có nhiều biến đổi về tâm sinh lý, nếu không nhận được sự quan tâm kịp thời từ gia đình và những người xung quanh, trẻ có nguy cơ dẫn đến trầm cảm, sống thu mình, có cảm giác cô độc, đôi khi sinh ra tâm lý tiêu cực.

Theo thông tin do Tổ chức Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) công bố, cứ trung bình mỗi ngày có khoảng 3.000 trẻ vị thành niên tự tử trên thế giới. Còn tại Việt Nam, đây cũng là vấn đề nghiêm trọng và rất đáng lo ngại khi tình trạng tự tử ở tuổi vị thành niên có xu hướng gia tăng mà chúng ta chưa biết cách nhận diện và có các biện pháp phòng ngừa.

Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến hành vi tự tử ở lứa tuổi này. Đây là giai đoạn thay đổi tâm sinh lý nên trẻ rất nhạy cảm với những yếu tố tác động bên ngoài cuộc sống. Những mâu thuẫn trong cuộc sống với gia đình, bạn bè, xã hội nhưng không được chia sẻ; áp lực học tập, thi cử do bản thân, gia đình đặt ra… có thể khiến cho trẻ không tìm ra được những giải pháp để giải quyết. Trẻ dễ có những suy nghĩ tiêu cực, mất kiểm soát dẫn đến hành vi tự tử và xem đó là một cách giúp giải thoát khỏi những bế tắc trong cuộc sống.

Vì thế, các bậc phụ huynh cần tôn trọng và không nên phán xét trẻ. Nên quan tâm, lắng nghe, tạo sự gần gũi, gắn bó giữa bố mẹ với trẻ để trẻ có thể tâm sự, chia sẻ khi gặp khó khăn trong việc học tập và trong các mối quan hệ xã hội, đặc biệt cần tôn trọng khoảng riêng tư của trẻ. Bên cạnh đó, nếu bố, mẹ lo lắng về con mình hãy tìm sự hỗ trợ từ các bác sĩ và nhà tâm lý.

Khi thấy trẻ có những dấu hiệu cảnh báo như sau, phụ huynh cần tìm cách giải quyết và ngăn ngừa kịp thời, tránh xảy ra những hậu quả đáng tiếc: Trẻ luôn than thở buồn chán, cảm thấy mình tội lỗi, xấu xa và vô dụng. Trẻ có những tin nhắn dặn dò hoặc lời chào từ biệt với bạn bè thân thiết. Cần chú ý khi thấy trẻ có ý định tàng trữ, cất giấu những vật dụng để thực hiện hành vi tự sát như: Tích trữ thuốc ngủ, chuẩn bị dây, dao…

Tự tử ở trẻ vị thành niên có thể phòng ngừa được, nhưng rất cần sự vào cuộc tích cực từ phía gia đình, nhà trường và xã hội để cuộc sống của các em được an toàn, hướng tới một tương lai tươi đẹp hơn.

QUỲNH NHƯ (ghi)