Mấy ngày nay, lại rộ lên việc thương nhân Trung Quốc tổ chức thu mua rễ hồ tiêu ở một số địa phương có nhiều diện tích trồng tiêu như Đồng Nai, Bình Phước... Nếu không cảnh tỉnh, hám lợi trước mắt thì người nông dân lại tiếp tục ôm trái đắng bởi chiêu bài của những thương lái này.
Hiện tượng thương nhân Trung Quốc tiến hành hoạt động thu mua các mặt hàng được xem là kỳ lạ như râu bắp, hạt chè, rễ cau, rễ cây sim, lá điều khô, đỉa, ốc bươu vàng, móng trâu và những mặt hàng nông sản khác trong thời gian qua đã gây không ít khó khăn cho người nông dân.
Những chiêu bài của thương lái Trung Quốc thường là thu mua với giá cao ngất ngưởng, tung tin mua với số lượng lớn và bỗng dưng biến mất làm nông dân điêu đứng. Chẳng hạn như khi thu mua lá mãng cầu, lá điều với giá cao nên nhiều hộ dân đã đổ xô thu gom, thậm chí có hộ đốn bỏ cả cây để bán lá. Hay là việc thu mua râu bắp thì nhiều người lại phải thu hoạch khi bắp còn non; mua ốc bươu vàng giá cao thì nhiều người lại tổ chức khoanh nuôi, nhân giống… Rồi việc mua rễ cây hồ tiêu cả tươi lẫn khô thì có người nông dân lại phá bỏ cả vườn cây vì lợi trước mắt mà không tính đến quãng thời gian trồng, chăm sóc và những mùa sau.
Đó là chưa tính đến những ảnh hưởng đối với thị trường. Thực tế cho thấy, những hoạt động thu mua bất thường của thương lái Trung Quốc đã từng gây ra nhiều hậu quả xấu cho thị trường Việt Nam, làm ảnh hưởng và thậm chí là phá vỡ các quy hoạch vùng nguyên liệu và công nghiệp chế biến, gây bất ổn thị trường, đẩy giá các loại nông sản lên mức cao bất thường, gây những hệ lụy khó lường. Giá cả sẽ làm ảnh hưởng tới mặt hàng giá tiêu dùng trong nước, sau đó ảnh hưởng tới giá thu mua nguyên liệu của các doanh nghiệp làm cho việc chào giá trên thị trường xuất khẩu ở lĩnh vực này không ổn định. Từ đó, tác động trở lại đến sự ổn định của người nông dân và cả nền kinh tế của đất nước.
Hiện giá hồ tiêu đang ở mức thấp trong vài năm trở lại đây, nắm bắt được tâm lý nhiều nông dân muốn chặt bỏ cây tiêu, thay thế bằng cây trồng khác nên việc thu mua rễ hồ tiêu vào thời điểm này rất dễ được chấp nhận. Trước thực trạng này, chính quyền, các tổ chức hội nơi địa phương có nông dân trồng tiêu cần có phản ứng nhanh nhạy nhằm ngăn chặn và xử lý kịp thời. Đồng thời, vận động nông dân trồng tiêu nâng cao tinh thần cảnh giác, không bán thân, gốc, rễ hồ tiêu cho thương lái và có định hướng phát triển bền vững. Và hơn ai hết, ngay chính các hộ dân trồng tiêu cũng cần phải rút kinh nghiệm từ những bài học nhãn tiền khi giao dịch với các thương lái Trung Quốc.
TRUNG ĐỒNG