Vừa được hưởng nền độc lập chỉ trong hơn 3 tuần lễ sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nhân dân Nam bộ lại phải tiếp tục cầm súng đứng lên chiến đấu, bảo vệ nền độc lập non trẻ trước dã tâm xâm chiếm nước ta một lần nữa của thực dân Pháp. Ngày 23-9-1945 đã trở thành mốc son sáng ngời về tinh thần quật khởi “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” của nhân dân ta.
75 năm trước, thực dân Pháp đã nổ súng tấn công các trụ sở của chính quyền cách mạng non trẻ của ta tại Sài Gòn vào ngày 23-9-1945, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta lần thứ hai. Thực hiện lời kêu gọi của Ủy ban Kháng chiến Nam bộ, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Nam bộ đã muôn người như một, nhất tề đứng lên kháng chiến, quyết tâm bảo vệ nền độc lập dân tộc và chính quyền cách mạng non trẻ. Dù chỉ bằng vũ khí thô sơ, chủ yếu là tầm vông vạt nhọn, giáo mác, gậy gộc, nhưng quân và dân Nam bộ đã anh dũng viết nên một bản tráng ca bất hủ: “Nam bộ kháng chiến”. Nhân dân “Nam bộ thành đồng” đã thực hiện “tiêu thổ”, “trong đánh ngoài vây”, khiến cho cả một lực lượng viễn chinh nhà nghề với tàu chiến, máy bay, xe tăng, cỗ máy chiến tranh hiện đại của thực dân Pháp bị giam chân hơn một tháng trong tình cảnh không điện, không nước, không lương thực, làm nhụt ý chí xâm lược của kẻ thù. Tinh thần chiến đấu quật cường trong những ngày “Nam bộ kháng chiến” của quân và dân các tỉnh Nam bộ đã khiến ý đồ đánh chiếm Nam bộ trong thời gian 3 tuần của thực dân Pháp bị phá sản. Có thể nói, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp tái xâm lược nước ta trong những ngày đầu ở Nam bộ có ý nghĩa rất to lớn, làm thất bại âm mưu “đánh nhanh, thắng nhanh” của thực dân Pháp; đồng thời thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, ý chí quật cường và tinh thần chiến đấu anh dũng để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền dân tộc của nhân dân ta.
75 năm đã trôi qua nhưng tinh thần và ý chí quật khởi của “Nam bộ kháng chiến” vẫn còn nguyên giá trị. Tinh thần ấy, ý chí ấy vẫn mãi là động lực to lớn cổ vũ toàn Đảng, toàn quân và toàn thể nhân dân đồng tâm nhất trí, năng động, sáng tạo, tận dụng thời cơ, vượt qua thách thức, đẩy mạnh công cuộc đổi mới đất nước, tất cả vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
ĐÀM THANH