Ném đá xe khách và ý thức công dân
Quốc lộ 14 hoàn thành, người dân các tỉnh Tây nguyên chưa kịp mừng đã chuyển sang lo lắng vì vấn nạn ném đá xe khách. Đây là trò vui thiếu ý thức của một bộ phận thanh thiếu niên, nhưng để lại hậu quả nghiêm trọng đối với doanh nghiệp và hành khách đi xe; gây bức xúc dư luận xã hội. Nếu không kịp thời chấn chỉnh, một khi trò vui ném đá xe khách của những thanh thiếu niên vô ý thức phát triển tràn lan thì con đường 14 hoàn thành không mang lại ý nghĩa kinh tế - xã hội đối với người dân và doanh nghiệp các tỉnh Tây nguyên.
Theo điều tra của ngành chức năng, ném đá xe khách chỉ là trò vui của một bộ phận thanh thiếu niên vô ý thức sống ven quốc lộ 14 sau những cuộc “trà dư, tửu hậu”. Những thanh thiếu niên khi bị ngành chức năng phát hiện, bắt giữ vì hành vi ném đá xe khách đã vô tư cho biết họ không có động cơ gì và cũng không thù hận gì nhà xe mà chỉ “ném cho vui”! Tuy nhiên, trò vui này không dừng lại tại một điểm, một nhóm mà đang phát triển thành chuỗi trên quốc lộ 14 kéo dài từ tỉnh Kon Tum đến Đắc Nông; trở thành vấn nạn xã hội khiến dư luận quan tâm. Phân tích những vụ ném đá xe khách nói trên, Phó Giáo sư - tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn, Phó Chủ tịch Hội Tâm lý học xã hội Việt Nam, cho rằng đây là hành vi lệch chuẩn xã hội, vi phạm pháp luật, côn đồ và rất tàn nhẫn.
Nguyên nhân một bộ phận thanh thiếu niên ném đá xe khách là đã rõ. Để giải quyết tình trạng này, trước mắt cần xử phạt nghiêm những kẻ ném đá xe khách để răn đe. Tuy nhiên, về lâu dài cần nhìn toàn cục là phải xây dựng được ý thức công dân, đặc biệt là những công dân trẻ. Xây dựng ý thức công dân không phải muốn là được mà cần làm lâu dài, có sự kết hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Cha mẹ cần quan tâm giải thích cho con hành vi ném đá xe khách là vi phạm pháp luật. Nhà trường cần đưa vào giảng dạy cho học sinh những bài học vỡ lòng về ý thức công dân. Các tổ chức, đoàn thể xã hội đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật; đồng thời xây dựng sân chơi và các mô hình quy tụ, tập hợp thanh thiếu niên hướng đến những việc làm có ích cho cộng đồng, xã hội.
Xây dựng ý thức công dân là việc làm bền bỉ, lâu dài. Trước mắt, để chấm ngay tình trạng ném đá xe khách trên quốc lộ 14, công an địa phương cần nhanh chóng vào cuộc rà soát số thanh thiếu niên hư hỏng để răn đe. Địa phương nào còn để tái diễn tình trạng thanh thiếu niên ném đá xe khách thì công an khu vực nơi đó xem như chưa hoàn thành nhiệm vụ được giao. Song song với việc răn đe, cần giải quyết ngay sân chơi lành mạnh cho thanh thiếu niên bằng những phong trào văn nghệ, thể thao và các mô hình công tác xã hội. Do vậy, Đoàn Thanh niên tại các địa phương này cần nhanh chóng vào cuộc vận động thanh thiếu niên tham gia các phong trào, mô hình công tác xã hội. Bên cạnh các hoạt động nói trên, lãnh đạo địa phương nơi có quốc lộ 14 đi qua cần thành lập ngay những đội xung kích tình nguyện giữ gìn sự bình yên trên quốc lộ 14 và an ninh trật tự tại địa phương.
Với những giải pháp nói trên, thiết nghĩ tình trạng “ném đá xe khách cho vui” không chỉ nhanh chóng bị triệt tiêu, mà còn góp phần hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới của địa phương.
LÊ QUANG
