Nông sản đội giá vì cõng phí
Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về logistics vừa diễn ra, nhiều ý kiến cho rằng giá cả hàng hóa, đặc biệt là giá cả nông sản Việt Nam khó cạnh tranh với hàng hóa, nông sản các nước trong khu vực vì có giá thành cao do cõng quá nhiều loại phí. Theo tính toán của Ngân hàng Thế giới (WB), chi phí logistics của Việt Nam hiện còn ở mức cao, trong đó chỉ tính riêng chi phí vận tải đã chiếm tới 59%. Trong khi chi phí này của Trung Quốc và các nước khu vực ASEAN là 19%, châu Âu là 11%. Ngoài các chi phí chính thức, nông sản Việt Nam còn cõng thêm các loại phí không tên khác!
Có theo dõi, lắng nghe những ý kiến phát biểu tại hội nghị, mới thấy rằng chi phí lớn, có cả chi phí “trà nước” đang khiến mớ rau, con cá tới sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam đều bị đội giá. Đơn cử giá hành tây Đà Lạt đã qua sơ chế bán tại vườn chỉ khoảng 2.500 đồng/kg, thì khi nhập chợ ở TP.Hồ Chí Minh giá đã đội lên thành 4.500 đồng/ kg, tức mỗi ký hành tây phải cõng thêm 2.000 đồng chi phí vận chuyển từ Đà Lạt đến TP.Hồ Chí Minh. Lý giải nguyên nhân khiến giá vận chuyển nông sản cao, nhiều tài xế xe tải đường dài cho biết ngoài hao mòn xe, xăng dầu, công tài xế, còn có nhiều chi phí không tên khác trên đường. Chỉ tính riêng những chi phí không tên này đã chiếm tới 1/3 tổng chi phí vận hành một chuyến xe.
Còn theo tính toán của Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam, vận chuyển 1 container tiêu chuẩn (20 feet) đường bộ từ Sài Gòn đến Hải Phòng mất 34 triệu đồng, trong khi đường sắt là 12,4 triệu đồng và đường biển là 5,2 triệu đồng. Chi phí vận tải đường bộ cao bên cạnh nguyên nhân phương tiện chạy rỗng một chiều còn nhiều, cùng phí nhiên liệu, phí cầu đường, còn có các loại phí khác. Chỉ riêng phí “trà nước” đã chiếm tới 5% chi phí vận chuyển. Các chuyên gia kinh tế của WB tại Việt Nam cũng chỉ rõ chi phí thương mại của Việt Nam hiện cao hơn mức trung bình của ASEAN, đồng thời cho rằng việc giảm chi phí thương mại là nỗ lực của nhiều ngành chứ không chỉ một cơ quan nào. Chính vì điều này mà ngay tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu ngành công an “giảm bớt chi phí cùng các ngành khác” để tăng tính cạnh tranh của hàng hóa, nông sản Việt Nam.
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo cần phải giải quyết, chấm dứt tình trạng vô lý, vô trách nhiệm, vô cảm và vô thời hạn trong tháo gỡ vướng mắc thủ tục hành chính để tăng năng lực cạnh tranh quốc gia về sản phẩm của Việt Nam. Cho rằng chi phí dịch vụ logistics của Việt Nam còn quá cao, khiến hàng hóa nông sản khó cạnh tranh, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu phải giảm chi phí này, những điều kiện kinh doanh là rào cản của doanh nghiệp logistics phải xóa bỏ, trong đó có chi phí không chính thức... Hy vọng với những chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, nghịch lý phí vận chuyển gần ngang bằng với giá nông sản sẽ được giải quyết để nông sản Việt Nam nâng cao tính cạnh tranh, giúp nông dân yên tâm làm ra của cải đáp ứng yêu cầu của xã hội..
LÊ QUANG
