Sau thời gian triển khai thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) với những lợi ích mang lại giữa chủ sử dụng lao động (LĐ) và người lao động (NLĐ), BHTN đã đi vào cuộc sống, giúp NLĐ yên tâm LĐ sản xuất, giảm bớt khó khăn khi mất việc làm.
Trung tâm Giới thiệu việc làm (TTGTVL) Bình Dương mỗi ngày tiếp nhận hàng trăm NLĐ đến đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp. Trao đổi với chúng tôi, Phó phòng BHTN TTGTVL Bình Dương Nguyễn Thị Hoàng Yến, cho biết 6 tháng đầu năm nay, toàn tỉnh có 35.378 NLĐ đăng ký thất nghiệp, bằng 99,85% so với cùng kỳ năm trước và 27.869 LĐ được xét hưởng trợ cấp thất nghiệp, bằng 109,83%. Để bảo đảm thực hiện giải quyết chính sách BHTN theo quy định, trung tâm đã xây dựng cơ cấu tổ chức của phòng BHTN thành các bộ phận chức năng, căn cứ vào các công đoạn thực hiện giải quyết chính sách BHTN như tiếp nhận hồ sơ, xử lý hồ sơ, thẩm tra hồ sơ, báo cáo, trả kết quả, chuyển tỉnh, thông báo việc làm, lưu trữ, tuyên truyền.
Tiếp nhận hồ sơ và giải quyết BHTN tại TTGTVL Bình Dương. Ảnh: VĂN SƠN
Sau 5 năm thực hiện, đến nay BHTN đã giúp cho hàng trăm ngàn NLĐ yên tâm lao động sản xuất, giảm bớt khó khăn khi mất việc làm. Số người tham gia BHTN ngày càng tăng và số thu từ BHTN cũng tỷ lệ thuận đã tạo nguồn quỹ ổn định, góp phần giải quyết trợ cấp BHTN cho NLĐ. Theo quy định, NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp có nhu cầu học nghề được hỗ trợ học nghề thông qua các cơ sở dạy nghề (không hỗ trợ bằng tiền để NLĐ tự học nghề). NLĐ được hưởng trợ cấp thất nghiệp tại TTGTVL thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội - nơi NLĐ đăng ký hưởng BHTN tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí. Việc hỗ trợ tìm việc làm phù hợp với trình độ đào tạo, kinh nghiệm làm việc của NLĐ. Trong thời gian thất nghiệp nếu ốm đau nhập viện, mọi chi phí khám chữa bệnh vẫn sẽ được BHYT chi trả như đang đi làm. Trong khi đó, theo chế độ trợ cấp mất việc hiện hành thì NLĐ chỉ được hưởng mỗi năm làm việc là nửa tháng lương. Ngoài ra, LĐ không được hưởng bất cứ chế độ gì khác.
Bình Dương là một trong những tỉnh, thành có đông LĐ đăng ký thất nghiệp. Trải qua thời gian thực hiện BHTN, Bình Dương đã có bước đột phá, tạo “cơ chế thoáng” để giải quyết BHTN cho NLĐ. Với 4 điểm tiếp nhận đăng ký và giải quyết chính sách BHTN cho NLĐ theo đúng quy định, TTGTVL đã điều chỉnh, bổ sung các quy trình tiếp nhận và giải quyết BHTN nhịp nhàng, nhanh chóng. Thời gian đăng ký BHTN “trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày NLĐ bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc” đã tạo điều kiện thuận lợi cho LĐ trong việc thực hiện hồ sơ hưởng BHTN và tìm kiếm tìm việc làm mới. Việc xác nhận chưa đăng ký thất nghiệp NLĐ có thể thay đổi nơi muốn nhận trợ cấp một cách dễ dàng. Đồng thời, NLĐ không bị giới hạn 15 ngày nộp hồ sơ so với việc chuyển tỉnh trước khi nộp hồ sơ theo quy định trước đây. Công tác tư vấn giới thiệu việc làm, học nghề ngay tại thời điểm đăng ký thất nghiệp đã tạo thuận lợi cho NLĐ trong việc tìm kiếm việc làm mới và lựa chọn ngành nghề để học bổ túc tay nghề. Mức hỗ trợ học nghề cho NLĐ đang hưởng thất nghiệp tăng nên thu hút được nhiều LĐ học nghề. Hiện tại, tất cả NLĐ tại Bình Dương đều được chi trả trợ cấp thất nghiệp qua tài khoản ATM tại 2 Ngân hàng Đông Á và Sacombank. TTGTVL cũng đang triển khai hệ thống phần mềm tin nhắn với Brandname: VIECLAMBD. Hệ thống phần mềm tin nhắn được sử dụng trong các hoạt động về tư vấn - giới thiệu việc làm, chính sách BHTN… nhằm cung cấp thông tin kịp thời cho NLĐ.
Bên cạnh những thuận lợi, quá trình thực hiện vẫn còn một số khó khăn. Theo quy định về tháng đóng BHTN liền kề trường hợp LĐ đã đóng BHTN ở công ty thứ nhất, sau đó chuyển qua làm ở công ty thứ hai. Tại công ty thứ hai, NLĐ không thuộc đối tượng đóng BHTN hoặc ký kết hợp đồng LĐ không thuộc đối tượng đóng BHTN; đến khi bị mất việc làm thì NLĐ không đủ điều kiện hưởng BHTN do không đóng BHTN tháng liền kề trước khi mất việc làm. Như vậy, NLĐ đã cố gắng tìm việc làm sau khi mất việc, nhưng vì không thuộc đối tượng đóng BHTN tháng liền kề nên không được hưởng. Trường hợp NLĐ đến nhận quyết định (theo quy định 3 ngày) không đúng thời gian quy định thì NLĐ không được hưởng. Thế nhưng đến nay chưa có quy định về những trường hợp ngoại lệ vì những lý do bất khả kháng (như thiên tai, bệnh tật, dịch họa, ốm đau, tai nạn...).
TƯỜNG VY