Vào cuối thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản phát triển tột bậc, nhất là ở nước Mỹ. Nền kỹ nghệ phát triển, thu hút nhiều phụ nữ và trẻ em vào làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp. Bọn chủ tư bản ra sức bóc lột họ đến tận xương tủy. Căm phẫn trước sự áp bức tàn bạo đó, ngày 8-3-1899 tại hai thành phố Chicago và New York của Mỹ đã nổ ra cuộc đấu tranh mạnh mẽ của nữ công nhân ngành dệt và ngành may, đòi tăng lương, giảm giờ làm. Mặc dù bọn chủ thẳng tay đàn áp bắt bớ, đuổi ra khỏi nhà máy nhưng chị em vẫn đoàn kết, bền bỉ đấu tranh, buộc bọn chủ phải nhượng bộ. Thắng lợi đó đã cổ vũ tinh thần đấu tranh của phụ nữ lao động Mỹ, tháng 2-1909 lần đầu tiên phụ nữ khắp nơi trên đất Mỹ đã tổ chức “Ngày phụ nữ” mít tinh, biểu tình đòi quyền bình đẳng cho phụ nữ.
Những cuộc đấu tranh đầu tiên đó của nữ công nhân Mỹ đã có tiếng vang lớn, là nguồn cổ vũ mạnh mẽ cho phong trào đấu tranh của phụ nữ lao động trên toàn thế giới. Ngày 26 và 27-8-1910, Đại hội lần thứ 2 của những người phụ nữ thế giới đã quyết định lấy ngày 8-3 làm Ngày Quốc tế phụ nữ. Từ đó đến nay, ngày 8-3 trở thành ngày hội của phụ nữ thế giới, đoàn kết đấu tranh để tự giải phóng, thực hiện quyền nam nữ bình đẳng và cũng từ đó, phụ nữ tiến bộ khắp năm châu tổ chức kỷ niệm ngày 8-3 với những nội dung và hình thức phong phú.
Năm 1975, Liên hiệp quốc (LHQ) đã lấy ngày 8-3 hàng năm làm Ngày Quốc tế phụ nữ. Hai năm sau, LHQ đã thông qua nghị quyết các nước thành viên kỷ niệm ngày này như là ngày vì quyền bình đẳng, sự tiến bộ của phụ nữ và hòa bình cho thế giới.
Tại Việt Nam, ngày 8-3 còn là ngày kỷ niệm cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng, hai vị nữ anh hùng dân tộc đầu tiên đã đánh đuổi giặc ngoại xâm, giành lại chủ quyền dân tộc. Niềm tự hào và ý chí vươn lên của phụ nữ Việt Nam, một phần cũng có cội nguồn từ truyền thống dân tộc độc đáo đó. Ở nước ta, Ngày Quốc tế phụ nữ được kỷ niệm rất trang trọng, một ngày tràn ngập hoa và những lời chúc tốt đẹp dành cho phụ nữ. Nam giới coi đây là cơ hội để thể hiện sự quan tâm của mình cho những người mà họ yêu quý. Trong năm, người phụ nữ có riêng một ngày để được cả xã hội quan tâm, ngợi ca và cả bày tỏ niềm kính trọng. Một ngày bù đắp cho những vất vả của những người mẹ tảo tần, những người vợ đảm đang, những người vun vén dựng xây tổ ấm gia đình. Vai trò và trách nhiệm to lớn của người phụ nữ thời hiện đại là người nội trợ chính trong gia đình, người lao động kiếm tiền ngang bằng với nam giới, là những nhân tố quan trọng góp phần vào sự phát triển của xã hội, là người gánh vác trách nhiệm sinh nở, cùng nuôi dạy con cái trưởng thành. Thành đạt hơn, đảm đang hơn, tự tin hơn và xinh đẹp hơn đó là hình dung về những phụ nữ Việt Nam của thế kỷ XXI.
M.H