Hiệp hội Đô thị khoa học thế giới (WTA) hiện có 106 thành viên đến từ 48 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Trong chuyến đi công tác của đoàn cán bộ lãnh đạo tỉnh Bình Dương tại thành phố Daejeon, Hàn Quốc-thành phố kết nghĩa với tỉnh Bình Dương, ngày 16-8-2018 vừa qua, ông Her Tae Jeong, Thị trưởng thành phố Daejeon, đồng thời là Chủ tịch WTA, đã chính thức trao giấy chứng nhận tỉnh Bình Dương trở thành thành viên của WTA cho ông Trần Thanh Liêm, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh. Việc kết nạp này chứng tỏ những nỗ lực vươn lên không ngừng của tỉnh Bình Dương trong những năm qua, trên đà phát triển thành một đô thị thông minh, khoa học, có nền tảng kinh tế - xã hội vững vàng.
Cơ hội để Bình Dương thể hiện mình
Nhân dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập WTA, tỉnh Bình Dương vinh dự được đăng cai tổ chức các sự kiện nhân dịp kỷ niệm này. Đây là dịp để Bình Dương thể hiện mọi thành quả kinh tế - xã hội, khoa học và vị thế của một đô thị văn minh, năng động, hiện đại trước bạn bè quốc tế. Hội nghị thượng đỉnh WTA năm 2018 sẽ được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị và Triển lãm tỉnh Bình Dương với chủ đề “Thành phố thông minh - Động lực đổi mới sáng tạo cho phát triển bền vững”. Một loạt các hoạt động sẽ diễn ra ở Bình Dương từ ngày 10 đến 12- 10 như: Phiên họp thứ 11 của Đại hội đồng WTA, Diễn đàn hiệu trưởng các trường đại học WTA, Diễn đàn Thị trưởng WTA, Diễn đàn đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2018, Hội chợ công nghệ cao, Cuộc thi sáng kiến xây dựng thành phố thông minh dành cho học sinh, sinh viên tại Việt Nam và Hàn Quốc. Những sự kiện này hứa hẹn mở ra nhiều tiềm năng cho việc xúc tiến hợp tác quốc tế giữa tỉnh Bình Dương và các tỉnh, thành khác trên thế giới, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng thành phố thông minh - một chủ đề quan trọng mà WTA hướng đến.
Đô thị TP.Thủ Dầu Một. Ảnh: XUÂN THI
Cũng phải ghi nhận vai trò của thành phố Daejeon - thành phố kết nghĩa với tỉnh Bình Dương, trong việc Bình Dương gia nhập WTA. Suốt hơn 13 năm qua kể từ ngày kết nghĩa, Bình Dương và Daejeon đã hợp tác chặt chẽ với nhau trên nhiều lĩnh vực: Đầu tư kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế… và việc gia nhập WTA của Bình Dương có vai trò thúc đẩy rất lớn của thành phố Daejeon. Tuy vậy, không thể phủ nhận rằng chính những bước tiến mạnh mẽ của tỉnh Bình Dương trên nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực khoa học - công nghệ là nguyên nhân chính yếu nhất giúp Bình Dương được kết nạp vào WTA.
Thời gian gần đây, mô hình “ba nhà” (Nhà nước - nhà trường - nhà doanh nghiệp) đã được Bình Dương áp dụng khá triệt để, từ đó nâng cao nội lực của tỉnh nhà. Mô hình “ba nhà” là sự mở rộng các quan hệ hợp tác giữa các cơ quan Nhà nước-trường đại học - doanh nghiệp, thu hút chất xám, sức sáng tạo trong lao động trong nhà trường, doanh nghiệp cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, từ đó góp phần đưa khoa học - kỹ thuật, kinh tế- xã hội, giáo dục, văn hóa cùng tiến lên, gặt hái được nhiều thành quả. Từ mô hình “ba nhà” đó, mô hình “thành phố thông minh” và “chính quyền điện tử” được tỉnh đặc biệt lưu tâm. Việc gia nhập WTA không chỉ thúc đẩy kinh tế Bình Dương phát triển, thu hút vốn đầu tư nước ngoài, mà còn giúp hiện thực hóa mô hình thành phố thông minh và chính quyền điện tử, qua đó góp phần nâng cao chất lượng đời sống cho người dân.
Trên thực tế, hiện nay Bình Dương đã hoàn thiện cơ sở vật chất cho thành phố mới với nhiều công trình khang trang và đang xúc tiến thành lập chính quyền điện tử. Những bước đi đó đã mở ra cho Bình Dương nhiều triển vọng phát triển, trở thành một vùng đất thu hút dân cư đến sinh sống, làm việc, cũng như thu hút đầu tư từ nước ngoài.
Mang lại động lực phát triển đô thị
Có thể nói, việc gia nhập WTA mang lại động lực cho Bình Dương cố gắng hoàn thiện môi trường sống, môi trường đầu tư, xứng đáng là một đô thị phát triển nhanh chóng bậc nhất ở phía Nam. Việc gia nhập WTA cũng mở ra nhiều cơ hội hợp tác cho Bình Dương, như: Kết nối đổi mới dựa trên khoa học - công nghệ với phát triển vùng, kết nối Bình Dương với các đô thị khác trên thế giới; xây dựng mối quan hệ hợp tác lẫn nhau và mang lại lợi ích cho sự phát triển các đô thị khoa học, trong đó có Bình Dương. Bên cạnh đó, gia nhâp WTA Bình Dương sẽ tạo dựng quan hệ đối tác, cùng hợp tác phát triển các khu khoa học-công nghệ cao, khu chế xuất; thúc đẩy phát triển vùng thông qua các hoạt động hợp tác và trao đổi nhân lực dựa trên quan hệ đối tác dựa vào cơ chế trao đổi chuyên gia hợp tác. Có thể nói, vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với Đông Nam bộ làm đầu tàu, nhờ việc Bình Dương gia nhập WTA mà sẽ ngày càng phát triển hơn nữa.
Tham gia vào WTA, Bình Dương sẽ thực hiện rất nhiều hoạt động để thực hiện các mục tiêu như tiếp cận và vận động toàn cầu. Bình Dương có cơ hội tham gia vào một loạt các hoạt động để phổ biến, theo dõi và thúc đẩy nền văn hóa đổi mới trên toàn thế giới. WTA ủng hộ tầm quan trọng và sự cần thiết của khoa học-công nghệ và đổi mới để phát triển bền vững đối với các cộng đồng quốc tế. Tham gia WTA, Bình Dương sẽ có sự phát triển vượt bậc không chỉ về kinh tế - xã hội, mà còn về văn hóa, giáo dục thông qua mạng lưới các trường đại học của WTA.
WTA tổ chức một mạng lưới rộng lớn ở cấp độ khu vực, quốc gia và quốc tế. Các bên liên quan sẽ được tạo cơ hội trong lĩnh vực chính sách về đổi mới, phát triển doanh nghiệp và phát triển khu vực dựa trên khoa học và công nghệ. Bình Dương có thuận lợi là gia nhập sau cho nên đã hưởng được đầy đủ mọi kiến thức mới, việc thực hành và các bài học từ những đô thị đi trước. Từ đó Bình Dương có thể nghiên cứu, đề xuất chính sách và tăng cường năng lực có lợi cho mình. Bình Dương cần thực hiện nhiều nghiên cứu và phân tích về chính sách cũng như các dự án xây dựng năng lực để xây dựng cầu nối giữa khoa học và hoạch định chính sách, đồng thời thu hẹp khoảng cách giữa các đô thị đã phát triển với bản thân tỉnh Bình Dương.
Nhìn chung, nhờ gia nhập WTA, Bình Dương không chỉ sẽ phát triển thành một đô thị khoa học, thông minh, thu hút nhiều vốn đầu tư nước ngoài, trở thành tỉnh đầu tàu của cả nước, mà còn cải thiện môi trường sống, chất lượng sống cho cư dân, phát triển hệ thống các trường đại học, mang lại những ích lợi to lớn cho các doanh nghiệp. Triển vọng hứa hẹn mở ra rất nhiều, quan trọng là tỉnh Bình Dương phải hết sức nỗ lực tăng cường quan hệ với các đô thị WTA để từ đó biến Bình Dương trở thành đô thị phát triển về mọi mặt.
Tiến sĩ HÀ THANH VÂN (trường Đại học Thủ Dầu Một)
* (Tựa bài do Tòa soạn đặt)