Quan hệ Trung Quốc - Philippines ngày càng căng thẳng

Trong khi người Philippines kêu gọi tàu Trung Quốc rút khỏi bãi đá ngầm tranh chấp trên Biển Đông thì Trung Quốc liên tục dọa sẽ tấn công Philippines. 

Ngày 11-5, hàng trăm người Philippines đã biểu tình bên ngoài Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila, khi căng thẳng quanh một bãi đá ngầm Scarborough (Trung Quốc gọi là đảo Hoàng Nam) trên Biển Đông leo thang. Liên minh các nhóm yêu nước Philippines cũng đồng loạt tổ chức biểu tình trước cửa các đại sứ quán Trung Quốc tại nhiều nước trên thế giới.

Những người biểu tình mang theo những tấm biển ngữ kêu gọi “Trung Quốc ngừng bắt nạt Philippines”, “Hòa bình chứ không phải chiến tranh” và "Trung Quốc, ngừng xâm phạm vùng biển của Philippines”.

  Người dân Philippines đã biểu tình bên ngoài Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila Vẫy cờ quốc gia, những người biểu tình kêu gọi tàu Trung Quốc rút khỏi bãi đá ngầm tranh chấp trên Biển Đông, nơi cả hai nước đều triển khai tàu chiến tới trong suốt hơn 1 tháng qua nhằm khẳng định chủ quyền của mình.

Người biểu tình cho rằng, hành động của Trung Quốc đối với Scarborough là gửi tín hiệu với các nước châu Á khác về sự hùng mạnh của họ.

Nhà tổ chức biểu tình Jackson Gan nói: “Chúng tôi chỉ muốn cộng đồng quốc tế hiểu rằng, nếu hôm nay Trung Quốc có thể làm điều đó với Philippines, thì họ cũng có thể bắt nạt các nước tuyên bố chủ quyền khác”.

Tranh chấp lãnh thổ xoay quanh bãi đá ngầm Scarborough, một bãi đá nhỏ ở Biển Đông, cách đảo chính Luzon của Philippines khoảng 230km. Philippines cho biết, đảo là một phần lãnh thổ nước này vì nó nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Theo bản đồ hải quân Philippines, lục địa chính gần nhất của Trung Quốc cách bãi đá Scarborough về phía Tây Bắc tới 1.200km.

Tuy nhiên, Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối gần như toàn bộ Biển Đông, khu vực được cho là có trữ lượng lớn dầu mỏ và khí đốt. Trung Quốc thậm chí còn tuyên bố chủ quyền đối với cả vùng biển rất gần bờ biển với các nước châu Á khác.

Trung Quốc sẵn sàng “đánh” Philippines

Trong khi người dân Philippines biểu tình bên ngoài Đại sứ quán Trung Quốc thì một số tờ báo Trung Quốc liên tục cảnh báo Trung Quốc đã chuẩn bị sẵn sàng để bước vào cuộc chiến với Philippines, nhằm giành chiến thắng trong vụ đối đầu này.

Xã luận của Trung Quốc Nhật báo viết: “Dù Trung Quốc sẵn sàng đàm phán, song Chính phủ Philippines vẫn cứ tiếp tục đẩy chúng ta vào góc tường, nơi không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc sử dụng vũ lực”.

Tờ báo chỉ trích Manila “đang sống trong một thế giới tưởng tượng nếu lầm tưởng sự kiên nhẫn của Trung Quốc là sự nhút nhát”.

Báo Quân Đội Giải Phóng Nhân Dân Trung Quốc cảnh báo, bất cứ ý đồ nào nhằm “xâm chiếm” đảo Hoàng Nham (tên Trung Quốc đặt cho bãi cạn Scarborough) đều “không thể chấp nhận được”. Manila đang mắc sai lầm và Bắc Kinh “sẽ không dung thứ cho hành vi không hợp lý” này. Một số sĩ quan quân đội cũng đăng đàn trên vài tờ báo khác và kêu gọi hải quân Trung Quốc “tấn công Philippines bằng cả hai nắm đấm”!

Giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Australia nhận định, phản ứng của truyền thông Trung Quốc tuy “đáng lo ngại” nhưng chưa hẳn đã phản ánh quan điểm của chính quyền Trung Quốc. Bởi theo Hiệp ước phòng thủ chung giữa Philippines và Mỹ, Washington có quyền hỗ trợ Manila trong trường hợp Philippines đối mặt với một cuộc tấn công quân sự từ bên ngoài trên Thái Bình Dương, đe dọa đến sự toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị, an ninh của nước này. “Trung Quốc sẽ tránh không vượt qua lằn ranh này” - giáo sư Thayer nhận định.

Dù truyền thông Trung Quốc cố biến Philippines thành “kẻ gây hấn”, nhưng giới chuyên gia quốc tế đều có quan điểm ngược lại. Giáo sư Thayer nhấn mạnh: “Chính quyền Trung Quốc cần nghiêm túc xem xét lại chính sách của mình ở biển Đông nếu không muốn đối mặt với sự can thiệp của các cường quốc bên ngoài”.

Trang Global Post dẫn lời chuyên gia Andrew Billo thuộc Hiệp hội Châu Á khẳng định, chính Trung Quốc đã gây ra tình trạng leo thang căng thẳng hiện nay. “Những cái gọi là bằng chứng lịch sử mà Trung Quốc đưa ra để đòi chủ quyền biển Đông là quá yếu ớt, không thể trở thành căn cứ để Bắc Kinh đơn phương gây hấn” - chuyên gia Billo nói.

Liệu Mỹ có ngăn được Trung Quốc tấn công Philippines?

Do đối đầu Philippines - Trung Quốc ngày càng trở nên căng thẳng, giới truyền thông quốc tế bắt đầu đặt câu hỏi: liệu Mỹ có can thiệp nếu chiến tranh giữa Philippines và Trung Quốc nổ ra? Đến nay, chính quyền Washington vẫn nhấn mạnh duy trì quan điểm trung lập. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Barack Obama từng nhắc nhở Trung Quốc cần phải tuân thủ luật pháp quốc tế trên biển.

Báo Washington Post mới đây đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panneta đã kêu gọi Thượng viện Mỹ cần phê chuẩn Công ước Liên Hiệp Quốc về luật biển (UNCLOS). Đến nay, một số nghị sĩ Cộng hòa vẫn phản đối việc Mỹ gia nhập UNCLOS vì cho rằng, sẽ ảnh hưởng đến quyền kiểm soát của Mỹ đối với dầu khí ở thềm lục địa.

Tuy nhiên, ông Panetta nhấn mạnh, UNCLOS sẽ giúp tàu chiến Mỹ tiếp tục hoạt động tự do trên Thái Bình Dương. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu liên quân Mỹ Martin Dempsey nhấn mạnh, UNCLOS sẽ giúp Mỹ khẳng định vị thế chiến lược ở châu Á.

“Khi phản đối UNCLOS, Mỹ đã tự hủy hoại vị thế của mình ở châu Á - Thái Bình Dương trong thời điểm chúng ta đang thúc đẩy một trật tự dựa trên luật pháp trong khu vực và các giải pháp hòa bình cho các tranh chấp lãnh hải ở biển Đông” - Bộ trưởng Panetta cảnh báo và khẳng định, UNCLOS sẽ giúp Mỹ đảm bảo các tuyến hàng hải quốc tế quan trọng luôn mở cửa.

“Việc Thượng viện Mỹ phê chuẩn UNCLOS sẽ giúp Chính phủ Mỹ chống lại các hành vi hiếu chiến của Trung Quốc nhằm thiết lập chủ quyền tại các đảo gần Philippines và các nước láng giềng châu Á” - xã luận báo Christian Science Monitor khẳng định.

Báo này nhấn mạnh, UNCLOS là công cụ hòa bình hữu hiệu để giúp Mỹ ngăn chặn Trung Quốc gây chiến.

Theo VOV

• Xung đột Hamas - Israel: Liên hợp quốc cảnh báo tấn công Rafah gây thảm họa nghiêm trọng (04/05)
• Thụy Sĩ mời trên 160 đoàn đến dự hội nghị hòa bình Ukraine (03/05)
• Mỹ kêu gọi Hamas chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn, phản đối Israel tấn công Rafah (02/05)
• Vụ sập cao tốc tại Trung Quốc: Ít nhất 19 người thiệt mạng (01/05)
• 49 năm thống nhất đất nước: Có bạn Cuba trong tháng Tư khải hoàn (01/05)
• Tổng thống Ai Cập bác bỏ việc cưỡng bức di dời người Palestine đến Sinai (26/04)
• Mỹ điều máy bay đưa binh lính tới bảo vệ Đại sứ quán ở Haiti (25/04)
• Lầu Năm Góc tuyên bố cứng rắn sau khi lực lượng Mỹ tại Iraq bị tấn công (24/04)