Xây dựng nền tảng công nghệ cho thành phố thông minh

Theo các chuyên gia, về cơ bản, thành phố thông minh (TPTM) là mô hình thành phố ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo để quản lý, nâng cao tiêu chuẩn cuộc sống đô thị, cải thiện chất lượng phục vụ của chính quyền thành phố và sử dụng hiệu quả các nguồn năng lượng, tài nguyên thiên nhiên. Với sự phát triển của cuôc cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay, việc lựa chọn nền tảng công nghệ để xây dựng TPTM là hết sức thuận lợi và là yếu tố hàng đầu cho việc vận hành TPTM.

 Các chuyên gia khẳng định, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo góp phần đưa ra các giải pháp công nghệ cho việc triển khai xây dựng TPTM. Trong ảnh: Hoạt động nghiên cứu của sinh viên tại Trung tâm Fablab trường Đại học Quốc tế Miền Đông. Ảnh: HOÀNG PHẠM

 Tạo hệ thống công nghệ toàn diện

Các chuyên gia cho biết, TPTM (hay đô thị thông minh) như là một hệ thống hữu cơ tổng thể được kết nối từ nhiều hệ thống thành phần với hệ thống trí tuệ nhân tạo có thể hành xử thông minh như con người, gồm mạng viễn thông số (dây thần kinh), hệ thống nhúng thông minh (não bộ), các cảm biến (giác quan) và phần mềm (tinh thần và nhận thức) để nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện chất lượng phục vụ của chính quyền thành phố, đồng thời giảm tiêu thụ năng lượng, quản lý hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Chia sẻ tại Hội thảo Phát triển kiến trúc cho TPTM Bình Dương vừa qua, ông Madhu Dharmarajan, đại diện Công ty HPE châu Á - Thái Bình Dương, cho rằng công nghệ cơ bản và toàn diện cho TPTM chính là internet vạn vật hấp dẫn (Internet of Things - IoT). Công nghệ này phục vụ cho việc phát triển các ứng dụng, kết nối cũng như vận hành, quản lý TPTM. Với hệ thống IoT, chúng ta có thể áp dụng vào các lĩnh vực như quản lý chất thải, quản lý đô thị, giao thông, phản hồi trong các tình huống khẩn cấp, mua sắm thông minh…

Theo đại diện Bosch Việt Nam, là nhà cung ứng công nghệ và dịch vụ hàng đầu thế giới, Tập đoàn Bosch (Đức) đang sử dụng nền tảng IoT để xây dựng các thành phố trong tương lai ngày càng phát triển bền vững, hấp dẫn và tràn đầy sức sống. Bosch theo đuổi tầm nhìn này tại thị trường Việt Nam bằng việc tiên phong cung cấp các giải pháp dành cho TPTM. Để xây dựng TPTM, trước hết Bình Dương phải hoàn thiện cơ sở hạ tầng viễn thông, cơ sở dữ liệu… vì để vận hành IoT thì phải có nền tảng dữ liệu lớn, tạo sự “thông” và “nhanh” trong quá trình vận hành.

Tiến sĩ Sang Keon Lee, Viện Nghiên cứu định cư Hàn Quốc, cho rằng việc vận hành TPTM phải cần có sự trao đổi dữ liệu giữa các đơn vị để đưa ra biện pháp quản lý, vận hành thích hợp trong từng thời điểm, từng chu kỳ và giải quyết các vấn đề đang nảy sinh. Việc đưa các dữ liệu riêng lên hệ thống dữ liệu chung là rất quan trọng, do đó các quốc gia, địa phương xây dựng TPTM cũng cần chú ý đến vấn đề an ninh mạng. Về vấn đề này, phó giáo sư - tiến sĩ Thoại Nam, trường Đại học Bách khoa TP.Hồ Chí Minh, cũng cho rằng đối với TPTM, công nghệ rất quan trọng; phải làm chủ được công nghệ mới có thể cải tiến, vận hành công nghệ theo tình hình thực tiễn. Dù địa phương đó có dữ liệu tốt, đa dạng nhưng công nghệ cho việc lấy dữ liệu, xử lý dữ liệu không tương xứng thì vẫn gây sự tắc nghẽn cho việc xử lý, vận hành. Do đó, việc lựa chọn công nghệ, xây dựng hạ tầng viễn thông trong việc xây dựng TPTM là rất quan trọng.

Hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Theo các chuyên gia, cho dù công nghệ có tiên tiến, hiện đại đến đâu mà thiếu các yếu tố sáng tạo, không sát với thực tiễn thì công nghệ đó không thể triển khai, áp dụng được. Các chuyên gia tham dự các phiên đối thoại về TPTM trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á (Horasis) 2018 được tổ chức tại Bình Dương đều nhấn mạnh, xây dựng TPTM, ngoài công nghệ cũng cần chú trọng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Bình Dương xây dựng TPTM cũng phải thực hiện tốt các hoạt động này.

Ông Matteo Vezzosi, Giám đốc Kinh doanh cao cấp Công ty NXP Semiconductors (Hà Lan), nhận định với hệ thống IoT chúng ta có thể áp dụng vào các lĩnh vực. Chẳng hạn, chúng ta lấy thiết bị thu hình giám sát làm ví dụ, nó có thể tự động truyền tải thông tin về tình trạng giao thông sang một hệ thống khác có khả năng đưa ra gợi ý ngay lập tức cho các tài xế trong khu vực cần chuyển sang tuyến đường khác. Các hệ thống giao thông khác như đường sắt, tàu điện ngầm hay đường hàng không… được kết nối sẵn trong một thành phố hay một khu vực, thậm chí trong một quốc gia cũng có thể điều chỉnh và nâng cao hiệu quả của chúng một cách phù hợp. Do đó, việc đổi mới sáng tạo công nghệ cho phù hợp thực tiễn là hết sức quan trọng.

Ông Nguyễn Quốc Cường, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, cho biết để đẩy mạnh hoạt động đổi mới sáng tạo, sở chuẩn bị đưa vào hoạt động Trung tâm sáng kiến cộng đồng và hỗ trợ khởi nghiệp. Trung tâm này ngoài việc tạo không gian cho đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp còn là nơi để tiếp nhận các giải pháp, sáng kiến cộng đồng cho việc xây dựng TPTM Bình Dương. Bên cạnh đó, sở tiếp tục đẩy mạnh hoạt động của các phòng thí nghiệm thực nghiệm (Fablab) ở trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh và tại Trung tâm sáng kiến cộng đồng và hỗ trợ khởi nghiệp. Cùng với đó, sở sẽ triển khai các giải pháp đạt giải từ cuộc thi Sáng kiến xây dựng TPTM, cuộc thi Hackathon để có những điều chỉnh phù hợp khi áp dụng vào thực tiễn.

Nhằm tạo điều kiện cho việc khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, Bình Dương cũng xây dựng các điểm không gian công nghệ dùng chung để các bạn trẻ tập họp, xây dựng sáng kiến cho việc xây dựng TPTM Bình Dương.

 HOÀNG PHẠM