Tỉnh táo trước những tin đồn
Những ngày gần đây, một số tỉnh ở đồng bằng sông Cửu Long rộ lên tin đồn “ăn cá kèo bị ung thư”. Rất nhiều hộ nông dân nuôi cá kèo đã mất ăn mất ngủ, điêu đứng vì tin đồn thất thiệt này; họ xôn xao, đau khổ khi đứng trước nguy cơ thua lỗ nặng trong việc làm ăn vì bởi giá cá kèo thương phẩm ở chợ rớt xuống thê thảm như trượt dốc không phanh!
Cách đây không lâu, trước thông tin “ăn bưởi bị ung thư vú” cũng khiến cho hàng loạt nhà vườn trồng bưởi điêu đứng khốn cùng; sản phẩm đến ngày thu hoạch không nơi tiêu thụ. Sau đó, trái bưởi nước ta cũng chính thức được minh oan - là loại trái cây ngon của vùng Đông Nam Á, rất hữu ích cho sức khỏe con người đã được y học chứng minh, thừa nhận. Loại bưởi có khả năng gây ung thư vú, có thể là loại bưởi chùm - còn gọi bưởi đắng ở tận bên Mỹ xa xăm. Sự cố này do đăng thông tin mà không kiểm chứng, trích dịch không đầy đủ!
Không ít loại tin đồn nhảm khác, suy đoán vô lý thỉnh thoảng lại xuất hiện, rộ lên rồi biến mất, bởi vì “không có thì nói cách gì cũng không có”; song những thiệt hại từ tin đồn mang lại thì rất lớn, tác hại khôn lường!
Tin đồn lan truyền nhanh, rộng rãi nhưng khó kiểm chứng được nguồn gốc xuất phát, thường nhắm vào một thương hiệu, một sản phẩm, một doanh nghiệp, cá nhân hay mục tiêu thương mại khác; có khi chứa đựng thông tin ám chỉ hoặc khẳng định những điều mơ hồ, vu vơ nhưng mang ý nghĩa tiêu cực đến với đối tượng. Thông thường có 2 dạng: tin đồn mang động cơ phá hoại, xuyên tạc và tin đồn mang tính bôi nhọ, nói xấu. Tin đồn phát tán theo “cấp số nhân” để tạo làn sóng ủng hộ hoặc phản đối, được lợi dụng như một công cụ đắc lực khi kẻ xấu muốn thao túng hoặc điều hành sự việc theo ý đồ, lúc ấy tin đồn trở nên nguy hiểm; nhất là khi được chỉnh sửa lệch lạc, ít nhiều “thêm mắm, dặm muối” cho tăng phần ly kỳ, hấp dẫn!
Chính vì vậy, tin đồn có đặc tính như đám cháy lan rộng và thời gian là kẻ thù nguy hiểm nhất. Không thể chần chừ khi phải đối phó với tin đồn thất thiệt, cần có biện pháp xử lý kịp thời, nhanh chóng. Tin đồn không thể dập tắt nếu không có sức mạnh của tập thể, được người hoặc tổ chức có trách nhiệm phát biểu chính thức và long trọng- với những luận cứ thuyết phục, rõ ràng. Thông tin kịp thời không chỉ làm cho tin đồn biến mất mà còn nhằm chứng minh cho dư luận xã hội thấy rõ thái độ dứt khoát và hành động kịp thời của chính quyền, ngành chức năng trong việc định hướng, dập tắt tin đồn.
Chúng ta cũng cần tỉnh táo để chắt lọc thông tin - nghe có chọn lọc và tin có chọn lọc. Nếu chỉ nghe, tin một cách vô tội vạ thì vô tình biến chúng ta trở thành khờ khạo, chỉ biết “nghe nói” và “nghe đồn” mà bản thân chẳng có chút kiểm chứng nào?! Đó là thái độ thờ ơ với sự thật, vô trách nhiệm với cộng đồng.
THANH NHÀN
