Sản xuất nông nghiệp an toàn:Hướng đi lâu dài và bền vững nghiệp

Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều nông dân (ND) cho rằng sản xuất nông nghiệp ngày càng khó khăn do thời tiết luôn diễn biến thất thường và giá cả nguyên liệu đầu vào tăng cao. Trong lĩnh vực trồng trọt, lâu nay thói quen sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đã luôn hiện hữu trong suy nghĩ của nhiều ND. Tuy nhiên, cách sản xuất lâu dài bền vững là hạn chế sử dụng thuốc BVTV để tạo ra các sản phẩm an toàn. 

Cần hạn chế thuốc BVTV để hướng đến nền nông nghiệp an toàn, bền vững

Hạn chế tối đa nếu có thể

Không khó để có thể tìm thấy hình ảnh người ND sử dụng các bình xịt thuốc cỏ, thuốc trừ sâu hại trên các cánh đồng trồng lúa, cây hoa màu ở Dầu Tiếng, Tân Uyên. Do thời tiết diễn biến thất thường đã làm phát sinh nhiều loại dịch bệnh trên các loại cây trồng, trong đó có cả các loại dịch bệnh mới mà ND chưa hề nhìn thấy. Để đối phó, ND đã sử dụng nhiều hơn các loại thuốc BVTV. Điều này vô hình trung đã đẩy giá bán các loại thuốc BVTV tăng cao dẫn đến người ND phải chịu thiệt. Thiệt thòi do ảnh hưởng đến sức khỏe và gánh chịu chi phí sản xuất ngày càng tăng lên. Trong việc sử dụng thuốc BVTV nhiều ND chỉ biết phun xịt chứ ít khi chú ý đến các biện pháp phòng tránh các tác hại xấu đến sức khỏe do tiếp xúc thường xuyên với các loại thuốc BVTV. Tâm lý chung của nhiều ND là khi thấy phun thuốc trên một diện tích đất trồng trong một thời gian mà không hiệu quả do lờn thuốc thì họ lại chuyển qua sử dụng các loại thuốc BVTV khác hoặc tăng thêm liều dùng. Ông Sáu - một ND trồng lúa tại xã Bạch Đằng, huyện Tân Uyên chia sẻ: “Tôi thường phun xịt thuốc trừ sâu khi lúa làm đòng, nếu không phun xịt thì lúa bị giảm năng suất. Lâu nay tôi sử dụng thuốc trừ sâu phun cho cây lúa mà có thấy ảnh hưởng gì đến sức khỏe đâu”. Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều ND cũng có cùng suy nghĩ như ông Sáu. Tuy nhiên, các tác hại lâu dài với sức khỏe của họ thì rất khó nhận ra. Bên cạnh đó, việc lạm dụng thuốc BVTV với liều lượng lớn và trong thời gian dài sẽ gây ra tình trạng ô nhiễm đất, nguồn nước, không khí; có thể hủy diệt môi trường sống của các loại sinh vật khác, từ đó gây ra sự mất cân bằng sinh thái. Kiểu phun xịt tràn lan sẽ làm ảnh hưởng lớn đến sự sống của các loại côn trùng và nhện có lợi.

Lâu nay nhiều ND vẫn loay hoay với bài toán sản xuất hiệu quả là làm thế nào để giảm chi phí sản xuất. Trong đó việc giảm chi phí các nguyên liệu đầu vào là ưu tiên hàng đầu cho ND. Nhiều ND cho biết giá các loại thuốc BVTV tăng đã làm cho giá các loại nông sản tăng. Tuy nhiên, mức tăng giá của nông sản chưa thể giúp cho ND có lợi nhuận theo đúng công sức sản xuất của họ nếu đem so sánh với giá tăng của các loại thuốc BVTV. Trong khi đó việc áp dụng các biện pháp tổng hợp khác trong phòng trừ sâu bệnh ít được ND quan tâm. Anh Lê Văn Tài - ND trồng rau tại ấp Lễ Trang, thị trấn Phước Vĩnh, huyện Phú Giáo cho rằng, trong nghề trồng rau việc xử lý đất phải sử dụng hóa chất nhưng cũng ở mức cho phép. Về lâu dài, việc ứng dụng công nghệ cao cần được người trồng rau chú ý như sử dụng nhà lưới kín nhằm hạn chế thấp nhất sự xâm nhập của các mối nguy hại từ bên ngoài, qua đó hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng thuốc BVTV. Nếu các sản phẩm rau muốn đi vào các siêu thị thì việc tạo ra các sản phẩm đạt chất lượng, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng cần được ND chú ý.

Cần thay đổi ý thức của nông dân

Việc sử dụng thuốc BVTV tràn lan trong thời gian qua có thể hiểu là do ý thức dùng thuốc an toàn, hiệu quả, phù hợp của ND chưa được nâng cao. Bên cạnh đó, tại một số địa phương, việc quản lý các đại lý buôn bán nhỏ lẻ thuốc BVTV chưa thực sự chặt chẽ đã làm cho việc lạm dụng thuốc BVTV tăng cao. Có thể thấy các mô hình rau sạch, an toàn trong thời gian qua đã phát huy tác dụng về mặt năng suất, không sử dụng nhiều các loại thuốc BVTV mà chủ yếu dùng các tiến bộ khoa học kỹ thuật. Hiện nay một số sản phẩm rau sạch của Bình Dương đã có mặt tại các siêu thị, về lâu dài đây chính là hướng sản xuất hiệu quả trong tương lai. Các mô hình này đã chứng minh rằng sử dụng ít, hoặc không sử dụng các loại thuốc BVTV vẫn cho hiệu quả kinh tế cao. Bà Nguyễn Thị Lệ - Trạm phó Trạm BVTV huyện Tân Uyên cho biết, thời gian qua trên địa bàn huyện đã có các dự án trồng rau sạch, rau an toàn và bước đầu đã phát huy hiệu quả. Hiện nay sản phẩm rau của Tổ sản xuất rau thị trấn Uyên Hưng đã có mặt tại siêu thị. Thông qua các mô hình đã làm được trên địa bàn huyện trong thời gian qua, nhiều ND lân cận tại các dự án đã có những thay đổi trong việc tổ chức sản xuất. Họ đã ưu tiên hơn trong việc sử dụng thuốc sinh học, phân hữu cơ.

Song song với việc thực hiện các mô hình, dự án nông nghiệp hiện đại, an toàn thì việc tuyên truyền cho ND hạn chế sử dụng thuốc BVTV cần được tăng cường. ND cần chú ý hơn đến các biện pháp tổng hợp trong phòng trừ sâu bệnh và xem việc sử dụng thuốc BVTV là biện pháp cuối cùng. Và nếu có sử dụng thì nên thực hiện theo nguyên tắc “4 đúng” là: đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách.

CAO SƠN

• Hành trình kiến tạo môi trường xanh - sạch - đẹp - Kỳ 2 (26/06)
• Trao văn bằng bảo hộ nhãn hiệu tập thể gỗ Bình Dương cho Hiệp hội Chế biến gỗ Bình Dương (25/06)
• Huyện Bàu Bàng: Công bố 11 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu (25/06)
• Khởi công dự án Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore Hà Tĩnh (25/06)
• Rà soát, hoàn thiện quy hoạch tổ hợp ga An Bình (25/06)
• Hành trình kiến tạo môi trường xanh - sạch - đẹp - Kỳ 1 (25/06)
• Khẩn trương hoàn thiện thủ tục trình Chính phủ phê duyệt Dự án thoát nước và xử lý nước thải khu vực Bến Cát (24/06)
• Ứng dụng công nghệ để tạo sự bứt phá (24/06)