Đã một tháng trôi qua kể từ khi UBND tỉnh có hướng dẫn chi tiết triển khai hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động (NLĐ) theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, cũng như ủy quyền cho cấp huyện, thị, thành phố được quyền phê duyệt danh sách, kinh phí hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ, nhưng đến nay hầu hết các địa phương vẫn đang loay hoay trong việc xét duyệt hồ sơ, còn NLĐ thì ngóng chờ từng ngày. Trong khi đó, UBND tỉnh chỉ cho thời hạn đến cuối tháng 8 phải hoàn tất việc hỗ trợ.
Đến ngày 7-6, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Thiên Nam (TP.Dĩ An) vẫn chưa được địa phương hướng dẫn triển khai hồ sơ cho NLĐ nhận các khoản hỗ trợ theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg
Địa phương chậm triển khai
Anh Nguyễn Ngọc Hữu, công nhân Công ty TNHH DK Sega VN (TP.Thủ Dầu Một) tâm sự: “Từ cuối tháng 3-2022, khi hay tin Chính phủ có quyết định hỗ trợ tiền thuê nhà trọ cho NLĐ sau dịch bệnh, công nhân lao động rất vui. Bởi ai cũng biết, từ đầu năm giá xăng liên tục tăng cao, kéo theo “bão giá” khiến đời sống NLĐ gặp rất nhiều khó khăn. Cách đây 3 tuần, chúng tôi được công ty triển khai làm hồ sơ nhận tiền, nhưng đến nay chưa thấy động tĩnh gì. Nói chung, NLĐ rất mong được hỗ trợ sớm”.
Về công tác triển khai, theo bà Đoàn Thị Thu Hồng, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ- TB&XH) TP.Thủ Dầu Một, cách làm hồ sơ khá đơn giản. Sau khi dựa vào hướng dẫn của Phòng LĐ-TB&XH gửi đến, DN cho NLĐ xác minh nơi ở trọ, thuê nhà, kèm với danh sách lương, bảo hiểm xã hội (BHXH) gửi đến BHXH tỉnh để xác minh. Sau khi BHXH xác minh xong, gửi ngược lại cho Phòng LĐ-TB&XH để rà soát. Trường hợp mới đến làm, chưa đóng BHXH thì kèm theo bảng lương từ DN để làm rõ... Vì thế, chỉ trong thời gian ngắn, khoảng 3.000 DN trên địa bàn đồng loạt triển khai hồ sơ cho NLĐ. DN nào hoàn tất thủ tục trước, sẽ được phòng trình lãnh đạo thành phố ký phê duyệt kinh phí để hỗ trợ sớm.
Nếu như các DN trên địa bàn TP.Thủ Dầu Một chỉ chờ tiền hỗ trợ thì nhiều DN khác tại TX.Bến Cát, TP.Dĩ An đang lúng túng trong việc triển khai, thậm chí một số DN chưa nhận được thông báo từ Phòng LĐ- TB&XH để triển khai cho NLĐ của mình. Ông Trần Ngọc Vinh, Chủ tịch Công đoàn Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Thiên Nam (phường Bình Thắng, TP.Dĩ An) cho rằng: “Tôi đã đọc rất nhiều thông tin về việc Chính phủ có quyết định hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ, mong chờ từng ngày để triển khai cho hơn 1.000 lao động của mình làm hồ sơ. Nhưng đến nay, công ty chúng tôi chưa nhận được thông báo nào từ chính quyền địa phương về việc triển khai hồ sơ, nhận tiền như thế nào. Tôi thấy việc triển khai như thế là rất chậm. Ai cũng biết, đây là tiền mà Chính phủ hỗ trợ cho NLĐ gặp khó sau dịch bệnh, để ổn định cuộc sống nên phải khẩn trương, kịp thời. Nếu chậm như vậy, có khi đến cuối năm mới nhận được. Đến lúc đó NLĐ đã ổn định, nguồn tiền này cũng không còn ý nghĩa nhiều”.
Còn tại TX.Bến Cát, có DN đang “làm khó” NLĐ trong việc triển khai hồ sơ. Tại Công ty S. (KCN Mỹ Phước 2), khi triển khai hồ sơ, cán bộ nhân sự công ty này bắt NLĐ phải nộp giấy tạm trú, kể cả lao động làm việc nhiều năm tại công ty. Trong khi theo hướng dẫn của tỉnh, chỉ cần NLĐ xác minh nơi ở trọ, có chữ ký và xác nhận của chủ nhà trọ, chủ nhà đang thuê là được. Anh N.V.N, công nhân làm việc nhiều năm tại công ty cho biết: “Chúng tôi là lao động nhiều năm, tham gia BHXH đầy đủ. Bây giờ đã có căn cước công nhân, lại đòi tạm trú, như thế chẳng khác nào làm khó NLĐ. Lúc triển khai hồ sơ thì chỉ đưa ra mốc thời gian chỉ vài ngày, nếu ai không có giấy tạm trú cũng không thể đi xin kịp. Được nhận hỗ trợ là niềm vui, động lực cho NLĐ lúc khó khăn. Nhưng nếu khó quá thì chúng tôi thà bỏ không nhận còn hơn”.
Dự kiến 820.000 lao động được nhận hỗ trợ
Liên quan đến việc triển khai Quyết định 08 của Chính phủ, ông Hà Minh Trung, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cho biết, sở đã chủ động phối hợp với các sở ngành, UBND các huyện, thị, thành phố, triển khai đến các DN trong việc thực hiện chính sách. Sở cũng đã tham mưu cho UBND tỉnh ủy quyền cho UBND cấp huyện duyệt danh sách và kinh phí chi hỗ trợ. Bên cạnh đó, sở cũng phối hợp Sở Tài chính, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh và các địa phương để dự kiến số người và kinh phí hỗ trợ. Theo đó, dự kiến sẽ có 820.000 lao động được hưởng chính sách với tổng số tiền khoảng 1.380 tỷ đồng.
Về kết quả thực hiện, đến nay cơ quan BHXH tỉnh đã xác nhận tham gia BHXH cho 430 DN với 10.173 lao động có tham gia BHXH bắt buộc và 347 lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Về hỗ trợ lao động quay lại thị trường lao động mới có 7 lao động có tham gia BHXH... Nói về nguyên nhân có ít NLĐ được xác nhận hồ sơ đến thời điểm hiện tại, đại diện Sở LĐ- TB&XH cho rằng, hiện chính quyền cấp huyện đang phối hợp với DN đẩy nhanh tiến độ hướng dẫn cho cho NLĐ thực hiện hồ sơ. Việc thu hồi mẫu 1 còn chậm, DN phải thực hiện hết mới nộp 1 lần. Bên cạnh đó, việc rà soát lao động quay lại thị trường lao động cũng gặp nhiều bất cập.
Sở LĐ-TB&XH cũng đã lập tổ công tác thực hiện chính sách. Theo đó, bên cạnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn việc thực hiện hồ sơ nhận hỗ trợ, sở thường xuyên trao đổi, nắm tình hình thực hiện ở các địa phương để kịp thời tháo gỡ những vướng mắc của từng địa phương; đôn đốc các địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ. Sở cũng kiến nghị với UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương tập trung bố trí, huy động nguồn lực cho cơ quan chuyên môn của địa phương trong việc thực hiện chính sách.
Ông Đoàn Hồng Tươi, Chủ tịch UBND TX.Tân Uyên, địa phương có nhiều lao động đang ở trọ, thuê nhà đủ điều kiện nhận tiền hỗ trợ từ Quyết định 08 cho biết, hiện địa phương đã triển khai việc lập hồ sơ đến tất cả các DN trên địa bàn. Các DN đang lập hồ sơ dự trù kinh phí gửi về Phòng LĐ-TB&XH thị xã. Hiện UBND thị xã đang xem xét, chờ nguồn vốn để ký duyệt chi. UBND TX.Tân Uyên đang cố gắng đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành chi hỗ trợ đến cuối tháng 8 theo quyết định của UBND tỉnh.
Nhìn chung, công tác triển khai hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ theo Quyết định 08 còn chậm so với tiến độ đề ra. Qua đó, chính quyền địa phương, các sở, ngành cần có sự phối hợp tốt hơn trong việc đẩy nhanh tiến độ, hỗ trợ kịp thời cho NLĐ trong thời buổi khó khăn như hiện nay.
QUANG TÁM