Tòa án nhân dân tối cao nên có hướng dẫn các tranh chấp liên quan về đất đai

Đợt tiếp xúc cử tri vừa qua, cử tri tỉnh phản ánh việc tính thời hiệu giải quyết các vụ án không có văn bản hướng dẫn thống nhất, nhất là các tranh chấp về đất đai, có nơi áp dụng thời hiệu khởi kiện là 2 năm kể từ khi phát sinh tranh chấp, có nơi cho rằng tranh chấp quyền sử dụng đất không áp dụng thời hiệu, trong khi Điều 159 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2005 quy định thời hiệu khởi kiện là 2 năm kể từ ngày quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, không loại trừ các tranh chấp liên quan đến đất đai. Vì thế, cử tri đề nghị Tòa án nhân dân tối cao (TANDTC) nên có hướng dẫn cụ thể.

TANDTC trả lời: Bộ luật Tố tụng dân sự được Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ 5 thông qua ngày 15-6-2004 và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2005. Theo nội dung đề nghị của cử tri, Tòa án nhân dân tối cao ý kiến: Để hướng dẫn thi hành Bộ luật Tố tụng dân sự, bao gồm cả quy định về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự quy định tại khoản 3 Điều 159 của Bộ luật Tố tụng dân sự, Hội đồng thẩm phán TANDTC đã ban hành 5 Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TANDTC hướng dẫn các quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.

Quy định về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự tại khoản 3 Điều 159 của Bộ luật Tố tụng dân sự đã được Hội đồng thẩm phán TANDTC hướng dẫn tại Mục IV của Nghị quyết số 01/2005/NQ-HĐTP ngày 31-3-2005 hướng dẫn thi hành một số quy định chung trong phần thứ nhất của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2004. Theo hướng dẫn tại nghị quyết này, đối với những tranh chấp dân sự chưa được pháp luật quy định cụ thể thời hiệu khởi kiện, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự đó là 2 năm, kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức, lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước bị xâm phạm.

Như vậy, đối với những tranh chấp dân sự chưa được pháp luật quy định cụ thể thời hiệu khởi kiện, bao gồm các loại tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất, thì thời hiệu khởi kiện được xác định theo hướng dẫn nêu trên của Nghị quyết số 01/2005/NQ-HĐTP.

Trong thời gian vừa qua, phần lớn các TAND địa phương đã thực hiện đúng quy định về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự tại Điều 158 của Bộ luật Tố tụng dân sự và hướng dẫn tại Nghị quyết số 01/2005/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán TANDTC. Tuy nhiên, quá trình thực hiện quy định về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự tại Điều 159 của Bộ luật Tố tụng dân sự đã bộc lộ một số hạn chế nhất định nên quy định này đã được sửa đổi trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều khoản của Bộ luật Tố tụng dân sự ngày 29-3-2011. Theo quy định tại khoản 22, Điều 1 của luật này, thì thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự quy định tại khoản 3 Điều 159 Bộ luật Tố tụng dân sự được sửa đổi: Tranh chấp về quyền sở hữu tài sản; tranh chấp đòi lại tài sản do người khác quản lý, chiếm hữu; tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện; tranh chấp không thuộc trường hợp quy định tại điểm a khoản này thì thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là 2 năm, kể từ ngày cá nhân, cơ quan, tổ chức biết được quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm”.

Hiện nay, TANDTC đang dự thảo nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TANDTC hướng dẫn thi hành các quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, bao gồm cả quy định về thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự. Dự kiến các nghị quyết này sẽ được Hội đồng thẩm phán TANDTC ban hành trước khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự có hiệu lực thi hành.

VĂN PHÒNG ĐOÀN ĐBQH - HĐND TỈNH

• Tỉnh ủy xem xét, cho ý kiến về dự thảo quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (15/05)
• Vì hạnh phúc của nhân dân (15/05)
• Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Tư lệnh Bộ Thực thi pháp luật Iran (15/05)
• Đoàn cán bộ nguồn cấp ủy tỉnh Bình Dương tiếp tục nghiên cứu thực tế tại Singapore (14/05)
• Triển khai xây dựng một số đề án của Chính phủ trình Quốc hội (14/05)
• Huyện Bàu Bàng: Khai giảng lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác Đảng dành cho bí thư chi bộ và cấp ủy cơ sở (14/05)
• Cử tri đề nghị xây dựng thống nhất bộ sách giáo khoa chuẩn cho học sinh (14/05)
• Cần tính đến yếu tố đặc thù vùng, địa phương trong đầu tư phát triển văn hóa (14/05)