Thanh toán qua POS: Cần tạo tiện ích hơn cho người sử dụng

 Chiếc thẻ ATM hiện nay đang trở nên quen thuộc đối với người dân, thế nhưng đa số người sử dụng cũng chỉ để rút, gửi tiền mặt mà chưa khai thác hết các dịch vụ tiện ích mà thẻ có thể mang lại. Trong đó, để sử dụng tính năng thanh toán chiếc thẻ ATM tại các điểm chấp nhận thanh toán thẻ (POS) ở Bình Dương vẫn còn nhiều vấn đề.  

Người dân vẫn quen sử dụng tiền mặt khi mua sắm

POS còn xa lạ

Thẻ ATM không chỉ có tính năng giao dịch trên các máy ATM thuần túy, mà nó còn được giao dịch tại rất nhiều thiết bị POS mà các ngân hàng triển khai tại các điểm chấp nhận thanh toán nó. Các điểm này có thể là khách sạn, nhà hàng, siêu thị, cửa hàng xăng dầu ... Trong vài năm trở lại đây, các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn tỉnh Bình Dương đã lắp đặt khoảng 233 máy POS tại một số trung tâm thương mại, siêu thị lớn. Thế nhưng, khảo sát qua cho thấy, tiện ích này còn khá xa lạ với người dân Bình Dương. Sau nhiều ngày quan sát điểm đặt máy POS tại Co.op Mart Bình Dương, chúng tôi không thấy một ai yêu cầu thanh toán bằng hình thức này. Một nhân viên giao dịch cho biết, hiện đã có người dùng nhưng rất ít, doanh số thu qua cà thẻ chỉ chiếm khoảng 10%.  Giám đốc Citimart Bình Dương Nguyễn Hữu Khánh cho biết, từ khi triển khai POS tại đơn vị (tháng 5-2011), siêu thị cũng đã có các chương trình khuyến mại, tặng thưởng khi khách hàng thanh toán qua thẻ, thế nhưng lượng khách sử dụng thẻ thanh toán qua máy POS vẫn không tăng lên. Trung bình cả tháng máy được “cà” không quá 10 lần. Phần lớn các đối tượng thực hiện chi trả qua POS là người nước ngoài (95%) và một số ít người làm việc trong các đơn vị doanh nghiệp lớn, cơ quan Nhà nước. Thống kê cho thấy, trung bình 900 hóa đơn thanh toán/ngày thì có khoảng 1- 2 khách thanh toán bằng thẻ, ông Nguyễn Hữu Khánh nói.

POS chưa tạo được sự thoải mái cho người sử dụng

Có rất nhiều lý do khiến việc thanh toán qua POS chưa nhận được sự quan tâm của người sử dụng thẻ, hoặc điểm chấp nhận thẻ. Chị Tô Thị Mỹ Dung, cán bộ Ngân hàng ViettinBank Bình Dương cho biết, chị rất thích thanh toán bằng thẻ, cả tín dụng lẫn debit bởi tính tiện dụng. Nhưng việc thanh toán này không phải lúc nào cũng “suôn sẻ”. Chị kể, lần nọ đến Metro Bình Dương mua sắm và đề nghị thanh toán bằng thẻ tín dụng Agribank, thật bất ngờ máy POS nơi đây không nhận dạng thẻ, còn nhân viên giao dịch siêu thị Metro cũng lắc đầu không giải thích lý do không chấp nhận thẻ visa để thanh toán. Theo chị, hệ thống POS chưa trơn tru thì các ngân hàng cũng khó kêu gọi được người dân sử dụng dịch vụ này.

- Phó Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Chi nhánh Bình Dương Đoàn Thị Tấn:

Đẩy mạnh tuyên truyền về POS

Để việc thanh toán không dùng tiền mặt trở thành thói quen và phổ biến rộng rãi, cần đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu rõ hơn các tính năng sử dụng, thao tác cần thiết về các máy POS cho người dân và các nhân viên thu ngân. Mặt khác, mở rộng phạm vi sử dụng thẻ tại các chợ truyền thống, điểm bán hàng, ở những chỗ mua bán nhỏ lẻ như chợ, các quầy bán nhỏ. Có thể thời gian đầu chưa quen sẽ thấy hơi bất tiện nhưng phải làm cách nào để người dân thấy được sự tiện lợi của hình thức thanh toán mới này. Có như vậy mới thay đổi được thói quen sử dụng tiền mặt của người dân.

Giám đốc Siêu thị Vinatex Mart Bình Dương Đoàn Thanh Phương:

Cần có chính sách cho nhà bán lẻ

Để kích thích nhu cầu sử dụng thẻ thanh toán qua POS, các ngân hàng nên tổ chức khuyến mại cho các chủ thẻ nội địa lẫn visa. Có thêm chính sách hỗ trợ cho đơn vị chấp nhận thẻ, như vậy mới khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm sử dụng máy POS.

Bên cạnh đó, các điểm có POS quá ít và phân bổ chủ yếu ở các đô thị, trung tâm mua sắm lớn, mà chưa vươn đến các khu chợ truyền thống, cửa hàng tạp hóa. Điều này thu hẹp đáng kể phạm vi sử dụng các phương tiện thanh toán qua POS. Phó Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Chi nhánh Sóng Thần Vương Thị Lang Hương cho biết, thống kê giao dịch các máy POS phát sinh doanh thu trên địa bàn hầu hết đều là thẻ visa hoặc thẻ debit của các thương hiệu khác, còn lượng thẻ nội địa Agribank phát hành tại chỗ lại rất ít người sử dụng tính năng thanh toán này.

Thực tế hiện nay ở nhiều POS, nhân viên phục vụ chưa được đào tạo tốt để phục vụ khách hàng dùng thẻ hoặc cách bố trí máy POS tại quầy dịch vụ, chứ không bố trí tại quầy tính tiền cũng dễ làm nản lòng khách hàng. Chị Trần Thái Tiên (Phú Cường, TX.TDM) cho biết, tại Co.op Mart Bình Dương, khi muốn thanh toán bằng thẻ, chị phải ra quầy dịch vụ ký tên, rồi mới quay lại nhận hàng. Thủ tục này tuy không mất nhiều thời gian nhưng phiền phức.

Theo các ngân hàng, một số đơn vị chấp nhận thẻ chưa nhiệt tình với việc lắp đặt và cho phép khách hàng thanh toán qua máy POS. Lý do chính là nhà bán lẻ ngại công khai hóa doanh thu và phải trả phí cho khách hàng với mức từ 0,3 - 1,8% (thẻ nội địa và thẻ visa Agribank) trên giá trị giao dịch mỗi hóa đơn thanh toán bằng thẻ tín dụng (khoản chi phí này siêu thị phải gánh chịu). Trong thực tế, lượng khách hàng thanh toán bằng tiền mặt khi mua hàng tại siêu thị chiếm đến 95% nên giá bán là giá chưa tính thêm phần phí ngân hàng sẽ thu. Vì vậy, một là siêu thị phải thu thêm từ khách hàng thanh toán bằng thẻ hoặc phải giảm lời. Từ đó, khiến siêu thị lẫn khách hàng chưa mặn mà với hình thức thanh toán qua máy POS.

Kết nối mạng lưới POS cơ bản đã hoàn thành

 Để giúp bạn đọc hiểu thêm về công tác triển khai mạng lưới POS trên địa bàn tỉnh, phóng viên đã có cuộc trao đổi với Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) - Chi nhánh Bình Dương Nguyễn Phú Cường xung quanh vấn đề này.

- Thưa ông, tiến độ kết nối mạng lưới POS và phát triển thanh toán thẻ qua POS trên địa bàn tỉnh đến nay ra sao?

- Trong thời gian qua, NHNN Bình Dương đã tiến hành khảo sát, kiểm tra tình hình thực tế việc kết nối liên thông, sự sẵn sàng chấp nhận thanh toán thẻ qua POS của các ngân hàng thương mại và các đơn vị chấp nhận thẻ trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Trên cơ sở tự kiểm tra kỹ thuật, giao dịch thử và cho kết quả thành công của các chi nhánh tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn, chúng tôi đã tiến hành kiểm tra chọn mẫu các chi nhánh TCTD được kết nối POS trong giai đoạn 1, kết quả cho thấy  giao dịch thành công và các đơn vị được kiểm tra đã sẵn sàng chấp nhận thẻ ATM của nhau trong giao dịch.

- Thực tế, hiện nay có không ít trường hợp thanh toán qua POS vẫn chưa thực hiện thông suốt?

- Đúng là sự hợp tác giữa ngân hàng, người hưởng lương, các tập đoàn bán lẻ, đơn vị chấp nhận thẻ để đưa ra các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt hiện nay vẫn còn một số vấn đề. Trên thực tế, hầu hết thẻ ATM của các ngân hàng trong nước hiện nay đều có thể sử dụng POS hoặc ATM để thanh toán bằng chuyển khoản. Tuy nhiên, hệ thống POS lắp đặt tại các cửa hàng, siêu thị hiện nay chưa được kết nối hoàn hảo với các hệ thống của ngân hàng khác, dẫn đến những  hạn chế  của tiện ích này.

Qua đó, chúng tôi nhận thấy việc triển khai POS tại các TCTD còn tồn tại một số nhược điểm cần tiếp tục khắc phục. Trong đó, sự tham gia phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức liên quan chưa chặt chẽ, chưa đồng bộ, chưa tạo ra đủ các điều kiện, tiền đề cần thiết cho việc phát triển thanh toán thẻ qua POS; công tác thông tin, tuyên truyền chưa thật đồng bộ và kịp thời; thói quen sử dụng tiền mặt của một bộ phận cơ quan, tổ chức và cá nhân còn phổ biến...

- NHNN Bình Dương có những giải pháp gì để khắc phục, thưa ông?

- Nhằm hạn chế sử dụng tiền mặt trong nền kinh tế, NHNN Bình Dương sẽ thực hiện hàng loạt các giải pháp, trong đó chỉ đạo tạo điều kiện về cơ sở hạ tầng cho các đơn vị thực hiện, trang bị mới hoặc nâng cấp hệ thống đường truyền, POS đạt tiêu chuẩn, có khả năng tương thích để có thể chấp nhận thanh toán thẻ ngân hàng của các tổ chức khác.

Mặt khác, các chi nhánh TCTD trên địa bàn cần xử lý ngay những sự cố kỹ thuật, kịp thời giải thích và tránh để khách hàng không hài lòng về tình hình kết nối liên thông của mình; tăng cường tuyên truyền, phổ biến kiến thức về thanh toán thẻ, giao dịch qua POS và các hình thức thanh toán mới cho người dân.

Bên cạnh đó, cần vận động đơn vị chấp nhận thẻ thực hiện một số chương trình khuyến khích sử dụng thẻ qua POS thông qua các hình thức khuyến mại, tặng quà, giảm giá, khấu trừ, tích điểm, cam kết không thu phí. Ngoài ra, các TCTD cần phải tiếp tục đầu tư cho hệ thống công nghệ, đẩy mạnh phát triển dịch vụ thanh toán thẻ; mở rộng phạm vi sử dụng, đa dạng hóa tiện ích và nâng cao chất lượng dịch vụ thẻ; tạo một mạng lưới thanh toán đồng bộ và rộng khắp, đưa thói quen sử dụng máy POS thực sự đi vào cuộc sống.

- Xin cảm ơn ông!

Trúc Huỳnh

• Tăng trưởng tích cực, nhiều doanh nghiệp tăng vốn đầu tư (21/05)
• Phường Thạnh Phước, TP.Tân Uyên: Đẩy mạnh xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị (21/05)
• Huyện Bắc Tân Uyên: Sản xuất công nghiệp tiếp tục khởi sắc (21/05)
• Lấy ý kiến bổ sung hoàn thiện dự thảo Nghị định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (20/05)
• Khu công nghiệp VSIP 3: Điểm đến hấp dẫn của dòng vốn FDI chất lượng cao (20/05)
• Khôi phục niềm tin phát triển (20/05)
• Thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế số, tăng trưởng bền vững (20/05)
• Tăng cường quản lý vật liệu nổ công nghiệp (20/05)