Triển khai, lồng ghép, hỗ trợ hộ nghèo (HN), hộ cận nghèo (HCN) tiếp cận các dịch vụ xã hội, đó là những việc làm thiết thực mà Ban chỉ đạo (BCĐ) Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo tỉnh chỉ đạo các đơn vị, địa phương thực hiện để góp phần kéo giảm tỷ lệ HN, HCN. Nhờ được hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ xã hội, HN, HCN phấn khởi, tự tin trên con đường vươn lên thoát nghèo.
Phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 0,3% - 0,5%/năm
Ông Nguyễn Văn Lâm là một HN của xã Trừ Văn Thố, huyện Bàu Bàng. Gia đình ông gặp khó khăn khi có 3 người con theo học đại học, cao đẳng và THPT. Vợ chồng chỉ dựa vào mảnh vườn nhỏ trồng cây ăn trái, nuôi bò để lo cho các con. Ông rất mong được hỗ trợ nguồn vốn để có điều kiện phát triển kinh tế gia đình và vốn vay cho các con tiếp tục đi học. Có như vậy, gia đình ông mới nhanh chóng thoát khỏi HN.
Trường hợp ông Lâm thuộc nhóm 452 HN trong tỉnh là nghèo do thiếu vốn sản xuất. Theo tiêu chí HN đa chiều, ngoài thu nhập còn xét ở các mức độ thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản. Qua điều tra, khảo sát của BCĐ cấp tỉnh, cấp huyện, trong số 3.889 HN của tỉnh thì nguyên nhân dẫn đến nghèo của các hộ cao nhất là do ốm đau nặng với 1.041 hộ, tiếp đến là đông người ăn theo 697 hộ, gia đình thiếu lao động để sản xuất dẫn đến nghèo là 547 hộ, thiếu đất canh tác 378 hộ…
HN được vay vốn ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội. Ảnh: THIÊN LÝ
Theo ông Đặng Minh Hưng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, phương pháp đo lường HN theo cách tiếp cận đa chiều sẽ tạo điều kiện để nhận dạng đối tượng nghèo chính xác, cụ thể hơn, tăng cường tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân để có giải pháp hỗ trợ phù hợp hơn với nhu cầu và đặc tính của HN, HCN từ đó giảm nghèo bền vững. Việc kết hợp cả chuẩn nghèo về thu nhập và mức độ thiếu hụt tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản là nhằm xây dựng mức sống tối thiểu để từng bước bảo đảm an sinh xã hội cho người dân. Chính vì vậy, công tác giảm nghèo giai đoạn 2016-2020 sẽ khó khăn hơn so với trước đây. Mục tiêu của tỉnh đặt ra trong giai đoạn 2016-2020 là giảm tỷ lệ HN từ 0,3% - 0,5%/năm theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều tỉnh giai đoạn 2016-2020. Phấn đấu đến giữa giai đoạn (năm 2018), toàn tỉnh cơ bản không còn HN và đề xuất ban hành chuẩn nghèo mới. Đến năm 2020, tỷ lệ HN của tỉnh dưới 1%, toàn tỉnh cơ bản không còn HN theo tiêu chí của tỉnh.
Kết quả bước đầu
Để HN, HCN tiếp cận các dịch vụ xã hội và giảm nghèo bền vững, BCĐ cấp tỉnh và BCĐ các đơn vị cấp huyện, thị xã, thành phố đã triển khai tập huấn cho cán bộ làm công tác giảm nghèo rà soát HN, HCN chính xác. Mặt khác, các ngành, huyện, thị, thành phố cũng đã lồng ghép, hỗ trợ HN, HCN thông qua việc triển khai chính sách. Cụ thể, năm 2016, các ngành đã phối hợp cấp 17.450 thẻ BHYT cho HN và hộ thoát nghèo bảo lưu; 14.661 thẻ BHYT cho HCN; hỗ trợ xây dựng và sửa chữa 147 căn nhà đại đoàn kết với tổng kinh phí hơn 8,8 tỷ đồng. Đối với con em HN được miễn giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập cho 27.141 lượt học sinh, sinh viên. Về hỗ trợ vay vốn, Ngân hàng Chính sách xã hội - chi nhánh Bình Dương đã giải ngân cho 806 lượt HN vay với kinh phí là 34 tỷ đồng, giải ngân cho 4.529 lượt HCN vay, tổng kinh phí trên 226 tỷ đồng.
Ngoài ra, Hội Nông dân các cấp cũng đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông tỉnh giới thiệu các mô hình làm ăn mới để HN, HCN làm theo. Hội Nông dân còn thường xuyên cử cán bộ xuống tận hộ dân để tư vấn cho các hộ cách chăm sóc cây trồng, vật nuôi đạt hiệu quả. Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp cũng đi sâu đi sát, nắm bắt đời sống hội viên, nhất là hội viên thuộc HN để đề nghị Ngân hàng Chính sách hỗ trợ cho vay vốn, được học nghề…
Về phía tỉnh, ông Hà Minh Trung, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nhấn mạnh, để bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, tỉnh đã ban hành Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020. Chương trình tập trung chăm lo cải thiện sinh kế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người nghèo, cận nghèo bảo đảm thu nhập bình quân đầu người của HN tăng lên; tạo điều kiện cho người nghèo tiếp cận một cách tốt nhất các dịch vụ xã hội cơ bản. Với mục tiêu trên, ngay từ năm đầu triển khai giảm nghèo đa chiều, các ngành và địa phương trong tỉnh cũng đã từng bước tập trung, chủ động đổi mới cách tiếp cận, các giải pháp hỗ trợ nhằm tiến tới thực hiện giảm nghèo bền vững.
Việc áp dụng tiêu chí nghèo đa chiều, số lượng HN, HCN trên địa bàn tỉnh đã có sự thay đổi theo chiều hướng gia tăng. Kết quả tổng điều tra HN (theo chuẩn nghèo đa chiều), toàn tỉnh có 3.889 hộ, tỷ lệ 1,32% và 2.870 HCN, tỷ lệ 0,97% trên tổng số 294.573 hộ dân
Điểm mấu chốt trong công tác giảm nghèo là tập trung phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân. Đặc biệt, chương trình sẽ giảm dần các chính sách “cho không”, tăng dần sự chủ động tiếp cận các chính sách về giảm nghèo đối với người nghèo, nhất là về vay vốn sản xuất, phát huy tính tự lực, tự cường trong việc tiếp cận các dịch vụ xã hội, tránh cho HN tâm lý ỷ lại.
THIÊN LÝ - NHI PHẠM